Zomer 2021: natste zomer sinds het begin van de metingen in België
De zomer van 2021 zal voor velen onder ons herinnerd worden als fris en wisselvallig, zeker na de droge en hete zomers die we de afgelopen jaren gewend waren. Zowel in België als Nederland was de meteorologische zomer van 2021 (1 juni tot 31 augustus) dan ook bijzonder nat, in België registreerde men zelfs de grootste neerslaghoeveelheid ooit gemeten sinds 1833. We konden de zomer daarbij opdelen in een eerder warm begin tijdens juni, en een langdurige wisselvallige episode tijdens de maanden juli en eind augustus. Maar hoe verliep de zomer 2021 alweer? Wat waren de bijzondere gebeurtenissen en statistieken van het weer?
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
- Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?
- Bekijk het weerbericht voor de komende dagen
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
Juni 2021: zeer warm met regionale hittegolf, maar ook nat
Overzicht van de maand: eerste decade
De meteorologische zomer van 2021 startte meteen vrij fris. Door een heldere en windstille nacht werd op 1 juni namelijk al de laagste temperatuur van het zomerseizoen in de Benelux gemeten (2,9°C in Elsenborn, Bütgenbach).
De temperatuur herpakte zich echter snel: tijdens de eerstvolgende dagen van juni werden op grote schaal zomerse temperaturen gemeten, op de 2e werd het op een enkele plek zelfs tropisch warm. Onder invloed van een hogedrukgebied boven Scandinavië en een lagedrukgebied ten zuiden van de Benelux werd namelijk met een zuidoostelijke lucht behoorlijk warme lucht naar ons gevoerd. Plaatselijk resulteerde dit later ook in stevige onweders, met lokaal zelfs overlast.
Ook tijdens de rest van de eerste decade van juni werden nog bovengemiddeld warme temperaturen gemeten. Rond de 10e was er een tijdelijk koelere periode. De laagste temperatuur van de zomer in Nederland, 4,8 °C, werd daarbij op 13 juni in Twenthe gemeten. Rond deze periode waren de nachten dan ook relatief helder. Dit liet dan ook toe om in sommige gebieden lichtende nachtwolken te spotten!
Overzicht van de maand: tweede decade
In de tweede decade werd het alweer wat warmer. Een hogedrukgebied vestigde zich boven midden-Europa, waardoor een zuidelijke luchtstroming warme lucht aanvoerde. Op sommige plaatsen resulteerde dit zelfs nog in een regionale hittegolf, vooral over het (zuid)oosten van de Benelux. Tijdens deze dagen werden in de Benelux de warmste temperaturen van de zomer 2021 gemeten.
- Op zoek naar afkoeling? Check zeker deze airco!
De hoogste temperatuur was daarbij 34,0°C en deze werd op 17 juni in Hupsel (Nederland) gemeten. Voor België werd de hoogste temperatuur gemeten op 18 juni (33,6°C in Ophoven). Opnieuw resulteerde dit in plaatselijke regen- en onweersbuien, met veel neerslag, hagel en/of windstoten tot gevolg.
Bij de onweerachtige episode rond 19 juni werd op sommige plekken ook melding gemaakt van stevige valwinden en/of tornado’s. Door het dynamische karakter van de onweders op 19 juni werd de regio rond Beauraing, Cielle (België) bijvoorbeeld getroffen door een tornado. Ook in Nederland (regio Leersum) werd melding gemaakt van een mogelijke valwind of tornado. In delen van Noord-Holland viel daarbij plaatselijk 50-100 mm neerslag.
Overzicht van de maand: derde decade
Na de hitte van midden juni werd het stilaan wisselvalliger. Door de invloed van lagedrukgebieden konden storingen namelijk makkelijk tot onze regio doordringen. Op sommige dagen zakte de temperatuur flink weg. Op 22 juni werd zo goed als nergens de grens van 20 graden gehaald en in delen van Wallonië was 15 graden op die dag zelfs te veel gevraagd.
De warme lucht was dichtbij en de Benelux kwam op de scheiding van warme en koude lucht te liggen. Op enkele dagen hadden we dan ook met een tweedeling te maken: in het oosten werd het op sommige plekken nog wel aangenaam warm, terwijl het westen het met relatief frissere temperaturen moest doen.
Doordat de scheidingslijn tussen warme en koude lucht vlakbij lag, werden er opnieuw geregeld regen- en onweersbuien geproduceerd. De laatste decade van juni verliep daarom relatief nat. Op 27 juni werd Bernistap (België) zwaar getroffen door een tornado.
- Wil jij meer weten over extreem weer? Bestel dit boek! 🌪️
Op 29 juni kregen delen van Limburg grote neerslaghoeveelheden over zich heen. In Beek (Nederland) viel die dag zo 87 mm. Diezelfde dag viel er ook 109,3 mm neerslag in Houthalen (België).
Statistieken van de maand
Juli 2021: eerder somber met verbroken neerslagrecord
Overzicht van de maand: eerste decade
Ook begin juli zette het frisse en wisselvallige weer door. Op 1 juli geraakte het kwik moeizaam boven 15 graden in het overgrote deel van Nederland. Ook de rest van de eerste decade van juli verliep overwegend frisser dan normaal. Lagedrukgebieden en hoogtetroggen bleven ons weerbeeld dan ook domineren.
Op 4 juli viel in de oostelijke helft van Nederland daar bovenop nog eens plaatselijk 30-50 mm neerslag, in delen van Vlaanderen liep dit op tot zelfs meer dan 75 mm. Op 6 juli zorgde een strak windveld voor plaatselijke windstoten tot 90-100 km/h langsheen de Wadden.
Overzicht van de maand: tweede decade
Ook tijdens de tweede decade hield het overwegend frisse weer verder aan. Het grote aandachtspunt is echter de grote neerslagsommen die vielen tussen 14 en 16 juli 2021. Een tot stilstand gebracht front leverde daarbij ongeziene neerslaghoeveelheden op. Het KMI en KNMI kondigden dan ook code rood af. De hoogst geregistreerde daghoeveelheid was deze van Hockai (Stavelot), waar er 179,0 mm viel op 14 juli.
Volgens het KMI toonde de pluviometers in Jalhay (271,5 mm), Spa (217,1 mm), Neu-Hattlich (189,0 mm) en Mont Rigi (192,4 mm) 48u-hoeveelheden met een terugkeerperiode van meer dan 100 jaar.
Verschillende gebieden hadden te kampen met ongeziene wateroverlast. Dit was vooral het geval in de provincies Luik, Namen, Luxemburg en Nederlands Limburg, waar verschillende rivieren buiten hun oevers traden. De afvoer van de Maas bij Eijsden overtrof op 15 juli die van 1993 (3260 m3/s tegen 3120 m3/s). Volgens het KNMI wordt de schade in Nederland alleen al hierbij geschat op meer dan 1,8 miljard euro.
Na de zware overstromingen konden we dan toch even genieten van mooi weer, op 18 juli werd in Zele, Korbeek-Lo (Bierbeek) en Dilbeek (België) een temperatuur van 28,4°C gemeten, de hoogste van de maand. Voor Nederland was dat 28,0°C in Arcen. In Ukkel en De Bilt steeg het kwik die dag tot 26,5°C en 26,6°C.
Overzicht van de maand: derde decade
Tijdens de laatste decade van juli schakelden we opnieuw over naar te fris en wisselvallig weer. Opnieuw kwamen we onder de invloed van lagedrukgebieden. Het kwik bleef overwegend onder het langjarig gemiddelde met maxima om en bij 20 graden. Het was dan ook relatief somber en geregeld vielen er daarbij ook nog regen- en onweersbuien, die opnieuw plaatselijk voor overlast zorgden.
In Friesland viel op 24 juli plaatselijk zelfs opnieuw 50-100 mm neerslag. Diezelfde dag had ook Dinant (België) te maken met nieuwe wateroverlast. Op 26 juli was het alweer prijs, dit maal aan de Belgische kust. Een tweetal dagen later, op 28 juli, zorgde een stevig windveld voor windstoten tot 75 km/h rond het Waddengebied. Juli sloten we op de 31e af met een typerend wisselvallig en eerder fris weerbeeld.
Statistieken van de maand
Augustus 2021: verderzetting van sombere en te frisse weer
Overzicht van de maand: eerste decade
Tijdens de eerste decade van augustus kwam er weinig verandering. Lagedrukgebieden bleven rondtollen in onze omgevingen en zorgden voor wisselvallig weer. We kregen dan ook typisch Belgisch of Hollands zomerweer voorgeschoteld, wat we van de voorgaande jaren echter niet meer gewoon waren. Wolken en opklaringen wisselden met elkaar af en geregeld passeerde er een regen- of onweersbui. De maxima schommelden zo steeds tussen ongeveer 18 en 22 graden, met af en toe ook een enkele zomerse dag. Af en toe waaide de wind ook stevig, zoals dit bijvoorbeeld het geval was op de 6e.
Overzicht van de maand: tweede decade
Tijdens de tweede decade kwamen we tijdelijk onder wat warmere lucht te zitten. De zon scheen opnieuw wat meer, het werd droger en de temperaturen bereikten plaatselijk zomerse waarden. De hoogste temperatuur van de maand in België werd zo bijvoorbeeld gemeten op de 15de. In Korbeek-Lo (Bierbeek) steeg het kwik tot 28,8°C. In Arcen (Nederland) werd het die dag 27,6°C.
Het zomerse intermezzo was echter kort, want niet lang erna zakten de temperaturen opnieuw weg en kregen we te maken met te fris weer. Een noordwestelijke luchtstroming zorgde voor de aanvoer van frisse en vochtige lucht van over de Noordzee. Op de 16e werd op de meeste plaatsen de grens van 18 graden niet gehaald.
Het dynamische en wisselvallige weer leverde echter ook af en toe mooie wolkenformatie’s op. Door de dynamiek in de atmosfeer (windschering) was er zo tijdens het midden van de maand een aparte wolkenstructuur te zien over delen van het oosten van Nederland. Ook werden op meerdere dagen talrijke (dubbele) regenbogen gespot.
Overzicht van de maand: derde decade
Augustus sloten we af zoals met typisch zomerweer. Wolken wisselden af met opklaringen, en af en toe passeerde er een regen- of onweersbui. Er zaten echter ook enkele mooiere dagen tussen, wanneer een hogedrukgebied ons weerbeeld tijdelijk kon beïnvloeden. Tijdens de nachten begon het al wel flink af te koelen. De laagste temperatuur van de maand (3,6°C) werd op de 25e in Elsenborn (België) geregistreerd, al waren er wel een aantal stations die een nog lagere kwikstand rapporteerden op die dag.
Statistieken van de maand
Zomer 2021: een totaaloverzicht
Temperatuur: vrijwel normaal
Ondanks de te frisse maanden juli en augustus, werd de gemiddelde temperatuur van de zomer nog hoog gehouden door de te warme junimaand. Uiteindelijk was de gemiddelde zomertemperatuur 17,8 graden in Ukkel (normaal: 17,9 graden) en 17,7 graden in De Bilt (normaal: 17,5 graden). De hoogste officiële temperatuur van de zomer werd 17 juni in Hupsel (Nederland) gemeten (34,0 graden), terwijl de laagste temperatuur van het seizoen 2,9°C was in Elsenborn (België) op 1 juni.
Neerslag: natste zomer ooit in België
De maanden juni en juli waren erg nat in de Benelux. De meest typerende gebeurtenis zijn hiervoor de overstromingen tussen 14 en 16 juli 2021. Uiteindelijk was de totale neerslaghoeveelheid 410.7 mm in Ukkel (normaal: 234.2 mm) en 242,9 mm in De Bilt (normaal: 220,0 mm). De hoogste officiële dagelijkse neerslaghoeveelheid van de zomer werd op 14 juli in Hockai (België) gemeten (179,0 mm).
Zonneschijnduur: relatief sombere zomer
De maand juni was nog relatief zonnig, maar in juli en augustus was de zon relatief weinig te zien. Uiteindelijk resulteerde dit dan ook in een relatief sombere zomer. De zon scheen daarbij 513.3u (normaal: 595.0u) in Ukkel en 602.3u in De Bilt (en normaal is dit 640.0u).
Dit artikel bevat affiliate links
