16 juli 2021 - 4 min. lezen
6 reacties 6

Vooraleer we de weersituatie analyseren die ervoor gezorgd heeft dat er afgelopen dagen enorm veel regen is gevallen, willen we iedereen bedanken om weermeldingen, foto’s en filmpjes te bezorgen aan onze weerdienst. Dankzij deze informatie hebben we hopelijk een aantal mensen vroegtijdig kunnen waarschuwen om de regio te verlaten waar het noodweer losbrak. Onze gedachten gaan ook uit naar de talloze slachtoffers die te betreuren vallen.

De tol van de dodelijke slachtoffers is groot en ook de mensen die hun hele hebben en houden verloren hebben door de enorme overstromingen moeten nu opnieuw starten vanaf nul. Wij rekenen op de samenhorigheid onder de bevolking om deze mensen te helpen.

Situatie op de weerkaarten

Noodweer in de zomerperiode is niet nieuw. Hevige onweersbuien kunnen naast overvloedig veel regen ook hagelstormen en windschade veroorzaken. De situatie van 14 juli 2021 tot en met 16 juli 2021 werd niet getypeerd door zware onweersbuien, maar eerder door training storms die op een neerslagzone ontstonden. De factor onweer was ondergeschikt aan de hoeveelheid regen, al werd er lokaal boven Nederlands grondgebied ook onweer gesignaleerd. Hoe werd de grote hoeveelheid neerslag dan wel veroorzaakt?

Grootschalig weerbeeld GFS

Hiervoor kunnen we het Amerikaans weermodel GFS raadplegen (Global Forecast System). Dit weermodel toont op 12 juli 2021 dat de Benelux gevangen zit tussen een hogedrukgebied met kern ten ZW van Ierland en een hogedrukgebied met kern in de buurt van Oekraïne. Daartussen bevindt zich een lagedrukgebied dat geen weg kan kiezen en stationair blijft. Aan de noordflank van dit lagedrukgebied bevinden zich enorm vochtige luchtmassa’s die steeds gedwongen worden om richting Nederland en België op te schuiven. Een scenario waarbij langdurige regenval mogelijk is en we uiteindelijk ook hebben gezien in realiteit.

Output weermodel GFS op 12 juli 2021 voor donderdag 15 juli 2021. Een rondtollend lagedrukgebied ten noorden van de Alpen zorgt aan de voorzijde voor warme lucht en onweer over het oosten van Duitsland. Aan de westflank sleept een stationaire regenzone urenlang over dezelfde regio met hoge kans op wateroverlast en structurele overstromingen.

Fijnmazig weermodel ICON D2

Het Duits weermodel ICON D2 is goed te gebruiken voor weersituaties op de korte termijn. Dit weermodel had de eerste neerslaghoeveelheid op 13 juli 2021 goed te pakken en berekenden ook voor de eerstvolgende 24 uur bijzonder veel regen over het zuidoosten van de Benelux.

Het Duits weermodel had op dinsdagavond reeds de eerste neerslag over het zuidoosten van de Benelux goed te pakken.
Het Duits weermodel berekende op 13 juli opnieuw flink wat neerslag voor 14 juli rond 13u.
Het weermodel berekende op 13 juli 2021 een nieuwe episode later op de dag met intensieve neerslag.

Orografie als extra accelerator voor een ramp

Een bijkomend probleem naast de neerslagsom was ook de hoogteligging van de Ardennen. Met een verschil van honderden meters tussen de hoogst gelegen gebieden en de lager gelegen gebieden, had het wassende water een extra versnelling in huis. Dat betekent dat al het water van bovenaf naar beneden stroomt en daardoor een extra kracht bezit om materiaal mee te nemen in haar pad naar het dal.

Op die manier kregen we beelden te zien van caravans die meegesleurd werden in de rivier, wagens die door straten dreven. De ondergrondse stroming moet enorm geweest zijn.

Was het noodweer een totale verrassing?

Op basis van bovenstaande analyse kunnen we concluderen dat weermodellen de kletsnatte episode met een hoge kans op wateroverlast en overstromingen goed hebben gemodelleerd. Zowel de grootschalige als fijnmazige weermodellen hadden allen een enorme neerslagsom berekend in de loop van dinsdag 13 juli tot en met vrijdagochtend 16 juli 2021. De combinatie tussen een orografische factor (hoogteligging) en de snelheid waarmee de regen viel heeft voor flash flooding gezorgd in grote delen van de Ardennen.

Op 12 juli 2021 was er reeds vroegtijdige communicatie omtrent de kansen op noodweer over het zuidoosten van België en Nederland. Weermodellen berekenen toen reeds neerslagsommen van 100 mm en meer. Dit verhaal verscheen in een apart artikel op onze website.

Deze analyse werd kracht bijgezet door een extra livestream op ons Youtubeplatform op dinsdag 13 juli 2021. Net na de middag ging onze weerman Nicolas live met een extra update en bevestiging van een potentieel noodweer

Sommige linkjes bevatten affiliate

Nicolas

Door Nicolas

Bezieler van NoodweerBenelux. Een onuitputtelijke passie voor het weer zorgt ervoor dat ik iedere dag met veel plezier aan het werk mag gaan.


Verder lezen

Alles bekijken