Winterse signalen 3: Koning Winter stelt bezoek alweer uit

De winterliefhebber wordt dit jaar goed op de proef gesteld. De afgelopen periode verliep immers vrij zacht, regenachtig en soms ook winderig. Hierdoor konden we eerder van een herfstgevoel spreken dan van een winters gevoel. Meer dan een paar nachten met stralingsvorst zat er voor de lagergelegen gebieden van de Benelux ook nog niet in.

Komende periode lijkt er zich echter toch een significante wijziging voor te doen betreffende het synoptisch patroon. Lagedrukgebieden maken plaats voor hogedruk en zo wordt het de komende dagen duidelijk droger, rustiger en zelfs ook wat kouder. Toch moeten we de winterliefhebber nogmaals teleurstellen: echte kansen op structureel winterweer lijken er ook nu nog steeds niet in te zitten. Echt winterweer wordt alweer uitgesteld.

• Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
• Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van winterweer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Het weer in december tot nu toe

Bekijken we eerst even wat december ons dit jaar heeft gebracht. We zien meteen dat onderstaande kaarten boekdelen spreken. Hoogtetroggen hielden zich, onder invloed van een relatief sterke straalstroom, grotendeels stand boven de Atlantische Oceaan. Dit had tot gevolg dat er bijna een permanente aanvoer was van lagedrukgebieden.

Tevens zagen we sterke hogedrukgebieden boven de Azoren en in het (zuid)oostelijke deel van Europa. Deze combinatie zorgde voor de aanvoer van zachte, zuidelijke lucht over het gehele continent. Dit resulteerde bij ons tot té warm en té nat weer ten opzichte van normaal.

Bovenstaand synoptisch patroon wordt ook goed weerspiegeld in de waargenomen NAO index. Deze is de gehele decembermaand positief gebleven. Dit gebeurt wanneer hogedrukgebieden zich bevinden boven de Azoren en lagedrukgebieden nabij IJsland. Hierdoor mogen we in Europa eerder zacht winterweer verwachten.

Hoe negatiever deze index, hoe meer het synoptisch patroon van bovenstaande situatie afwijkt en dus hoe groter de kans op winters weer.

Blik op de huidige weerkaarten

Eind december 2019 zien we een duidelijke hoogterug met bijbehorende WAA (Warm Air Advection of de aanvoer van warme lucht) op hoogte. Stroomafwaarts van de rugas ontwikkelt zich aan de grond dan ook een sterk hogedrukgebied (kerndruk > 1040 hPa), dat zich momenteel met kern boven Duitsland/Polen/Tsjechië bevindt.

De positie van de kern ten oosten van ons, zorgt voor de aanvoer van eerder frisse en droge continentale lucht. Daardoor is het dus ook niet meer zo zacht als de afgelopen periode. De straalstroom wordt gedwongen af te buigen richting het noorden van Europa en kan in onze regio momenteel geen lagedrukgebieden aanvoeren.

De huidige invloed van het sterke hogedrukgebied zien we ook duidelijk op een verticale doorsnede van de atmosfeer. Op zo’n sounding zien we een duidelijke subsidentie-inversie. Dit betekent dat dalende luchtbewegingen zorgen voor opwarming en uitdroging van lucht. Hierdoor krijgt wolkenvorming weinig kans en hebben we enkel te maken met hogere of middelhoge wolken.

Weersvoorspelling oudejaar

Gedurende de resterende dagen van 2019 en de eerste dagen van 2020 blijven we onder invloed van hogedrukgebieden. Maar er doen zich wel duidelijke veranderingen voor. Er lijkt zich de komende periode een opeenvolging van wegtrekkende hogedrukgebieden aan te kondigen, waarbij er telkens een nieuwe variant ontstaat.

Het huidig hogedrukgebied trekt verder weg naar het zuidoosten en neemt geleidelijk aan in kracht af. Een nieuwe impuls van WAA op hoogte zorgt rond de jaarwisseling voor de ontwikkeling van een nieuw hogedrukgebied.

Een klein hoogtelaagje lijkt voorlopig ver genoeg weg te blijven van onze regio, om het zo bij ons droog te houden. Ook dit nieuwe hogedrukgebied lijkt weg te trekken richting Oost-Europa, waarbij een nieuwe hoogterug zich alweer lijkt de vormen op de Atlantische Oceaan tijdens de eerste week van januari. Kansen op veel mist tijdens oud naar nieuw neemt sterkt toe!

Het lijkt de komende dagen dan ook overwegend droog en (vrij) zonnig te blijven. Door de opklaringen moeten we tijdens de nacht en ochtend wel rekening houden met nachtvorst en eventuele (aanvriezende) mist, ook al lijkt de lucht wel vrij droog.

Het blijft ook rustig en de maxima blijven grotendeels onder de 10 graden. Tijdens de eindejaarsnacht blijft het ook in de hele Benelux droog met uiteindelijk minima die flirten met het vriespunt.

Wat met de kansen op echt winterweer komende periode?

De winterliefhebber zal, ook met de huidige vooruitzichten, niet meteen bediend worden. De kansen op structureel winterweer lijken vooralsnog klein op korte- en middellange termijn. De AO index (hoe negatiever, hoe beter voor winterweer), lijkt de komende periode weer sterk positief te worden. Ook de verwachting van het ECMWF op middellange termijn laten het te zacht weer voor de tijd van het jaar doorzetten tot midden januari.

Vanuit de stratosfeer moeten we voorlopig geen echte spectaculaire zaken verwachten. De Polar Vortex is momenteel zeer sterk en in een recente blogpost van Judah Cohen werd reeds vermeld dat Europa zich waarschijnlijk kan verwachten aan een te zacht winterseizoen.

We duiden jullie nogmaals op de onzekerheid van middellange- en langetermijnverwachtingen en wie weet laten we ons door Koning Winter toch nog verrassen in de loop van januari, februari en/of maart.

Conclusie

Na de zachte en regenachtige episode tijdens december doet er zich een verschuiving voor in het dominante synoptische patroon. Tijdens het einde van 2019 en begin van 2020 nemen hogedrukgebieden de hoofdrol over en zorgen ze voor eerder rustig, droog en vrij zonnig weer.

Temperatuursgewijs doen we ook een stap terug en er is kans op stralingsvorst tijdens de nachten. Op structureel winterweer is het voorlopig wachten en volgens de meest recente weermodellen lijkt dit er niet meteen aan te zitten komen.