Zomer komt moeilijk op gang

Stabiel zomerweer is voorlopig niet aan de orde. Mei was ruim koeler dan normaal en het begin van juni verliep winderig en wisselvallig. Een blik op de weerkaarten laat zien dat we ook de komende dagen nog geen zomerweer moeten verwachten. Dat is positief nieuws voor de droogte, al verlangen de meeste mensen nu wel naar een paar zonnige dagen.

• Volg ons ook via Facebook op NoodweerBenelux.
• Op zoek naar mooie weerfoto’s? We zijn ook actief op Instagram.
• Bekijk het online videoweerbericht via het Youtubekanaal

Invloed van zwakke straalstroom en diepe trog

De eerste week van juni verliep onstabiel met regelmatig onweer en veel neerslag op korte tijd. De oorzaak hiervoor is te zoeken in de nabijheid van de scheidingslijn tussen warme lucht in het oosten en koele lucht in het westen. Dit was het gevolg van een diepe trog over de Atlantische Oceaan, die koele lucht uit het noorden naar het zuiden pompte en een rug over Oost-Europa, die warme lucht vanaf de Middellandse Zee naar het noorden stuurde.

De Benelux bevond zich precies op de scheiding tussen deze twee zones, die vanaf het oosten naar het westen bewoog. Telkens de scheidingslijn over de Benelux trok, resulteerde dit in een verhoogde kans op onweer. De warme lucht moest immers op korte tijd verdreven worden door de kracht van een actief koufront.

De trog boven de Atlantische Oceaan was ook in mei al aanwezig waardoor die maand afsloot met een gemiddelde temperatuur van meer dan 1 graad onder het langjarig gemiddelde. Een wintersetting persisteerde met constante aanvoer van frisse lucht. Meer daarover is te lezen in dit artikel.

Dergelijke situatie met een persistente diepe trog op de Atlantische Oceaan komt wel vaker voor. Dit is het resultaat van een zwakke straalstroom, veroorzaakt door krachtige hoge druk in het Hoge Noorden. Een drukconfiguratie die we graag zien verschijnen tussen de maanden december en maart, aangezien de kans op winterweer dan duidelijk groter wordt. Vorig jaar was de situatie anders met een trog die ruim oostelijker lag, waardoor de Benelux vaak in de hoge druk verbleef met stabiel en droog weer.

Meer informatie en uitleg over de straalstroom en de invloed daarvan op ons weer kunnen jullie lezen in dit artikel.

Terwijl de diepe trog in mei precies over de Benelux lag met ruim te fris weer, is de trog nu ten westen van de Benelux gepositioneerd. Dit levert kwakkelweer op met zoals aangehaald: significante onweersbuien.

Groenland blijft geblokkeerd, trog houdt stand

De situatie op de weerkaarten verandert komende dagen niet veel. Het hogedrukgebied boven Groenland blijft persistent aanwezig waardoor de straalstroom zwak blijft met een scherpe meandering. De meridionale verschillen in temperatuur zijn hierdoor groot.

Door de beperkte snelheid van de straalstroom verplaatst de trog zich amper naar het oosten, waardoor het onstabielere en koelere weertype boven de Benelux standhoudt. De straalstroom ligt voortdurend in onze buurt, wat zorgt voor onstabiliteit en dynamiek met regelmatig kans op buien en eerder koel weer.

Op stabiel zomerweer moeten we komende dagen dus nog niet meteen hopen. Het oosten van Europa daarentegen zit aanhoudend in de opwaartse tak van de jet met veel warmer weer tot gevolg.

Nog geen stabiele zomerperiode in zicht

In tegenstelling tot vorig jaar geraakt de zomer dus moeilijk van de grond. De komende dagen blijft het eerder fris en wisselvallig Belgisch zomerweer en het zou me niet verbazen als er nog regelmatig onweerskansen zullen komen. De scheidingslijn met de warme lucht zit immers niet veraf, waardoor een kleine verschuiving de Benelux in de warme en onstabiele lucht onderdompelt.

De weerpluim van het Europese weermodel laat wel kansen zien op hogere temperaturen, maar de neerslagindicatie toont aan dat er niet echt sprake is van stabiel zomerweer. Het is voorlopig even afwachten tot de weermodellen een duidelijke trend gaan kiezen!

Droogte nog niet opgelost

Het heeft dan wel regelmatig geregend afgelopen dagen, de droogte in de ondergrond is duidelijk nog niet opgelost. Hiervoor zou het langdurig moeten regenen (dagen achter elkaar), zodat het water goed de bodem kan indringen. Onweersbuien leveren veel neerslag op, maar door de hoge intensiteit wordt de infiltratiecapaciteit van de bodem overschreden en stroomt het overige water af richting riolen, beken en rivieren.

Dat water kan dan niet gebruikt worden om de grondwatertafel in het algemeen aan te vullen. Daarnaast zorgt de hoge intensiteit van de neerslag vaak voor de afstroming van vruchtbaar bodemmateriaal (erosie), wat zeker in de heuvelachtige gebieden, ondanks de talrijke maatregelen, een groot probleem is.

We mogen dus zeker nog niet stellen dat de droogte is opgelost, al staan we er uiteraard wel beter voor dan vorige jaar in het begin van de maand juni.

Laat ons na de onweersepisode van enkele dagen en een stormachtige vrijdagnacht en zaterdag eerst maar eens genieten van een best aangename zondag. Begin volgende week verloopt wisselvallig, maar denkend aan de natuur en de landbouw moeten we daar niet te veel mee inzitten. De zomer komt wel, daar ben ik van overtuigd!