30 november 2021 - 6 min. lezen
1343 reacties 1343

Afgelopen dagen kregen we voor de eerste keer een voorproefje van de winter. In veel regio’s viel er winterse neerslag en in de Ardennen werd een significant sneeuwdek gevormd. Ondertussen heeft de herfst het heft weer in handen genomen met regen en wind. De signalen op de middellange en lange termijn tonen echter opnieuw opties voor kouder weer.

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Sneeuw in de Ardennen.

Eerste winterse perikelen achter de rug

Afgelopen weekend kregen we voor de eerste keer te maken met winterse perikelen. In laag- en midden-Benelux viel er soms winterse neerslag (hier en daar zelfs sneeuw) en kwam het tot vorst op klomp- en neushoogte. In hoog-België viel sneeuw. Op maandagavond bereikte het sneeuwdek boven 600 m een maximale waarde van 20 cm. Niet slecht voor het einde van de meteorologische herfst, en het stond al lang mooi en consistent op de weerkaarten.

Veel sneeuw in West-Europese gebergtes

Ook in de West-Europese gebergtes viel de winter volop binnen. Het Einschneihen is duidelijk begonnen. In de Alpen viel er vooral veel sneeuw aan de (noord)westkant met daar vlot 50 cm wit goud. In de Pyreneeën viel tot meer dan 1 meter sneeuw, maar de meeste sneeuw viel zoals verwacht in het noorden van Spanje.

Zachter intermezzo

Dankzij een kleine rug in de straalstroom (een opwaartse tak) is een warmtefront ontstaan dat gevolgd wordt door maritieme en zachtere lucht. Deze lucht stroomt over de Benelux en zorgt duidelijk voor een zachter intermezzo. Het volgende koufront ligt wel alweer klaar voor de Britse Eilanden.

Een warmtefront luidde op dinsdag een warmer intermezzo in.

Regen, wind en zacht

De injectie van zachtere lucht gaat gepaard met veel wind en regen. Vooral op woensdag kunnen de rukwinden hoog oplopen. In het noorden van Nederland berekenen de weermodellen windstoten tot meer dan 100 km/u. Elders is er vooral langs de kust en op de hogere heuvels veel wind mogelijk. Donderdag verwachten we nog steeds forse windstoten langs de kust.

Met een sterke westenwind is de aangevoerde lucht beduidend zachter geworden. De maxima schommelen rond 9-11°C op dinsdag en rond 9-12°C op woensdag. Dat is hoog voor de tijd van het jaar, en voor het begin van de meteorologische winter.

Nieuwe afkoeling vanaf donderdag

De meanderende straalstroom (Rossby-waves) schuiven komende dagen weer op naar het oosten en zullen dan vanaf donderdag een nieuwe koelere weerfase inluiden. Europa komt opnieuw onder de invloed van een grootschalige trog waardoor de aangevoerde lucht vanaf het westen-noordwesten komt. Die is intrinsiek van polaire origine en dus kouder. De aanwezigheid van een lagedrukgebied zal voorlopig wel aanhoudend voor wisselvallig weer zorgen.

  • Het populair stormglas is opnieuw in voorraad! Bestel NU!
Opnieuw kouder weer vanaf donderdag.

Opnieuw (lichte) vrieskou

Na een paar zachtere nachten neemt de kans op (lichte) vrieskou opnieuw toe in de Benelux. Vooral in de Ardennen kan het dagelijks vriezen. Elders blijft het wellicht bij sporadische vorst en bij vorst aan de grond. Volgende week wordt de kans op meer grootschalige vorst groter.

Winterse buien mogelijk

Vanaf donderdag koelen de bovenluchten weer behoorlijk af en stijgt de kans op winterse neerslag. In laag- en midden-Benelux zijn dat winterse buien, in de Ardennen is dat (droge) sneeuw. Het zou me niet verbazen als daar opnieuw een sneeuwlaag van betekenis gevormd zal worden.

Lange termijn onzeker

Op de lange termijn tonen de weermodellen een zuidelijke straalstroom en een opbouw van hogedruk in het noord(oost)en. Dit levert naar alle waarschijnlijk een verlenging van het koele tot koude weer op volgende week. Of de winter ook langskomt is nog onzeker. Wellicht komt de scheidingslijn dicht bij de Benelux te liggen, maar blijft de invloed van lagedrukgebieden voorlopig te groot voor sterke advectie koude.

Weermodellen tonen voor volgende week aanhoudend een vrij zuidelijke straalstroom met daardoor koel weer in de Benelux.

De onzekerheid laat zich ook zien in de weerpluimen (ensembles). Het Europese weermodel kwam deze ochtend met een vrij winterse pluim terwijl het GEFS hoger zat met de gemiddelde temperaturen. Sowieso is de bifurcatie (het uiteenlopen van de lijnen) die volgende week opvalt, een teken dat de onzekerheid groot is. Het kan letterlijk vriezen of dooien. Regenen of sneeuwen.

Onzekerheid troef dus in weermodellenland. We kunnen nog niet te veel zeggen over volgende week, behalve dat er duidelijk kansen zijn voor winterweer.

MJO evolutie

De MJO-evolutie die de twee grootste weermodellen berekenen is nog steeds gunstig voor winterweer in Europa. Beide modellen tonen een evolutie naar fase 6 en 7 die hogedruk in het noorden promoten. De amplitude is wel uiterst onzeker, duidend op een nog steeds onzekere evolutie/effect van de MJO. Nog geen geklonken zaak dus al zitten we wel ver weg van de MJO die een sterke west-circulatie promoot (fase 2-3-4).

  • Benieuwd naar de gevolgen van elke fase van de MJO op het weer in Europa? Check dan deze blog.

La Niña gunstiger voor winterweer dan gedacht?

Het is nu wel duidelijk dat we net als vorig jaar een La Niña winter tegemoet gaan. Weermodellen tonen een zwakke tot matige afwijking. In tegenstelling tot de winter van 2020-2021 lijkt het zwaartepunt van La Niña deze winter meer naar het oosten te liggen, en dat kan cruciaal zijn voor winterweer in Europa. Onderstaande grafieken tonen duidelijk aan dat de grootste afwijking nu rond 120°W zit, waar dit vorig jaar eerder 160°W was.

De rechtse figuur toont de grootste afwijking voor NINO 1+2 en NINO 3 terwijl dit vorige winter NINO 4 en NINO 3.4 was (dit zijn de regio’s van west naar oost). De La Niña die we nu hebben heeft dus duidelijk de neiging om oostelijker te zitten.

Maar waarom is dat dan gunstiger? In 2015 verscheen een paper van Zhang et al. (2015) waaruit bleek dat het effect van een EP (Eastern Pacific) La Niña helemaal anders is dan dat van een CP (Central Pacific) La Niña. De NAO-index heeft dan een grotere kans negatief te zijn, terwijl dit positief is voor de westelijke La Niña. Concreet wil dit dus zeggen dat als La Niña komende weken/maanden oostelijker blijft dan vorig jaar en dan verwacht, dat de kans op een NAO- configuratie beduidend groter is.

Sommige linkjes bevatten affiliate

Lander

Door Lander

Postdoc glaciologie/klimatologie aan de ETH Zürich en VUB. Ik woon deeltijds in Zwitserland/België. Afgestudeerd fysisch geograaf aan de KU Leuven / VUB in de specialisatie weer- en klimaat. Sinds jongs af aan gepassioneerd door weer en klimaat focus ik mij binnen het team op het schrijven van weerberichten, blogs en het ontwikkelen van onze weerkaarten.


Verder lezen

Alles bekijken
2

Weersverwachting Luik-Bastenaken-Luik 2024

2 dagen geleden - 5 min. lezen
10 Maandag stevig onweer!

Stevige onweerskansen door pittig koufront op maandag

14 april 2024 - 6 min. lezen