Wat zijn weermodellen en welke zijn er?
Om het weer te voorspellen maakt een meteoroloog of elke andere weersvoorspeller gebruik van weermodellen. U heeft zich misschien al eens afgevraagd wat dit is en welke weermodellen er precies zijn? Hier volgt een handig overzichtje dat u wegwijs maakt in het land van de weermodellen!
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
- Volgen jullie al de livestreams op Youtube?
- Bekijk het weerbericht voor de komende dagen
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
Wat zijn weermodellen?
Weermodellen zijn zeer krachtige computers met allerlei ingewikkelde vergelijkingen die de staat van de atmosfeer zo goed mogelijk proberen te voorspellen. Om dit te doen, moet een weermodel ook een initiële toestand meekrijgen. Deze initiële toestand is een zo goed mogelijke weergave van de atmosfeer op het moment dat het weermodel begint te rekenen. Deze begintoestand wordt bekomen via data-assimilatie.
Aangezien het onmogelijk is om de perfecte begintoestand van de atmosfeer weer te geven, treden er verschillen op tussen de weermodellen verder in de termijn. Voor de duidelijkheid bespreken we enkel de zogenaamde operationele runs en niet de verstoorde leden die behoren tot het ensemble.
Welke weermodellen zijn er?
Globaal
Een eerste globaal weermodel (en tevens het meest belangrijke) is het Europese weermodel. Dit is afkomstig van het ECMWF. De horizontale resolutie ligt rond 9 km. In de hoogte wordt de atmosfeer verdeeld in 137 lagen.
Vervolgens is er het Amerikaanse weermodel (GFS) van de NOAA. GFS staat voor Global Forecasting System en heeft een iets grovere horizontale resolutie van ongeveer 13 km.
Ten derde kan ook gebruikt gemaakt worden van een weermodel van de Britse weerdienst (MetOffice). Dit is UKMO. Er zijn ook nog andere weermodellen zoals GEM en ICON. Deze zijn respectievelijk van de Canadese en de Duitse weerdienst, maar worden iets minder gebruikt.
Statistieken wijzen ook uit dat ECMWF globaal gezien de beste weercomputer is. De ene keer gebeurt het wel eens dat een ander model een trend eerder te pakken heeft, maar er moet ook gekeken worden naar het globale plaatje en daar scoort ECMWF gemiddeld het beste.
High resolution (LAM)
Hoge resolutiemodellen verschillen van de globale weermodellen omdat ze in de eerste plaats slechts een beperkt gebied beslaan (limited-area model). Hierdoor kan er meer rekenkracht gebruikt worden om zowel de horizontale als verticale resolutie te verhogen. Deze zijn uitermate geschikt als er op detailniveau naar weersfenomenen gekeken moet worden zoals onweersbuien. Hier worden de belangrijkste weermodellen voor onze contreien overlopen van fijnste naar grove resolutie.
Arome
Arome is een weermodel afkomstig van de Franse weerdienst. Het heeft een van de hoogste resoluties op dit moment en deze ligt rond 1.3 km voor bepaalde variabelen. Andere variabelen zijn enkel beschikbaar met een resolutie van ongeveer 2.5 km.
Cosmo
De Duitse weerdienst bezit Cosmo. Ook dit model heeft een resolutie van om en bij de 2.2 km. Dit weermodel berekent elke 3 uur de toestand van de atmosfeer en is daardoor zeer bruikbaar bij het nowcasten!
Harmonie
Het KNMI beheert Harmonie. Dit model heeft een resolutie van om en bij de 2.5km. Het grote verschil met Arome is dat dit weermodel andere “boundary conditions” gebruikt. Hierdoor treden de gebruikelijke verschillen op op zelfs een relatief korte termijn.
Alaro
Alaro is een weermodel beheerd door het KMI. Er zijn verschillende versies aanwezig, maar de openbare versie heeft een resolutie van 4 km.
Hirlam
Actueel wordt Hirlam niet meer gebruikt, maar het was een weermodel beheerd door het KNMI. Omdat ECMWF nu een resolutie van 9 km heeft, is beslist om dit model stop te zetten. Meer info kan je hier vinden. De Finse weerdienst heeft echter wel nog een operationele Hirlam versie.
WRF varianten
Er zijn ook verschillende WRF weermodellen. Deze zijn allemaal sterk afhankelijk van weersite tot weersite met elk een verschillende resolutie en geven vaak verschillende oplossingen. De oorzaak hiervan is grotendeels de data-input en de verschillende varianten die aanwezig zijn.
Conclusie
Je kan dus kiezen uit een hele range van weermodellen. Deze met een grove resolutie dienen vooral gebruikt te worden voor de middellange en lange termijn. Als de verwachtingsperiode dichterbij komt, schakel je best over naar de korte termijn weermodellen!