Overvloedige neerslag aan de zuidkant van de Alpen

Elk najaar gebeurt het minstens 1 keer: een Südstau met overvloedige neerslag aan de zuidkant van de Alpen. Komende dagen zou er zomaar 300-400 liter water per vierkante meter kunnen vallen in een smalle regio in het noorden van Italië. Pas boven 2800 meter valt er sneeuw. Mogelijk leidt dit net zoals vorig jaar tot grote water- en modderoverlast.

• Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
• Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?

Elk najaar is het prijs

De Middellandse Zee warmt tijdens de zomermaanden sterk op met temperaturen die ruim boven 20°C stijgen. Al de energie van de zomer wordt zo als het ware opgeslagen in het zeewater. Na de zomer begint de atmosfeer vervolgens stelselmatig af te koelen en ontwikkelt de straalstroom zich tot een kolkende rivier van lucht op hoogte.

Bij een diepe trog in de straalstroom wordt er dan tijdens het najaar regelmatig koude lucht naar het zuiden gepompt. Die koele lucht contrasteert met het nog warmte zeewater, waardoor er een grote onstabiliteit ontstaat. Typisch geeft dit dan aanleiding tot lagedrukgebieden en hevige neerslag/onweersbuien. Denk maar aan de Gota Fria’s in Spanje.

Zuidelijke luchtstroming in de Alpen

Met een rondtollende depressie boven het Verenigd Koninkrijk staat er een vrij krachtige zuidwestelijke tot zuidelijke luchtstroming boven de Alpen. Die voert aanhoudend vochtige en onstabiele lucht aan naar de Alpen, die gedwongen wordt te stijgen. De bergen fungeren namelijk als barrière waar de lucht niet door kan.

Tijdens het stijgen condenseert het vocht tot wolken en ontstaat er neerslag (stuwingsneerslag). Voor de komende dagen bereken de weermodellen een lange fase met stuwingsneerslag aan de zuidkant van de Alpen (Südstau), waardoor de neerslaghoeveelheden zeer hoog kunnen oplopen.

Hoeveel neerslag gaat er vallen?

Concreet berekenen de weermodellen nu 200-300 liter water per vierkante meter voor een smalle regio rond Lombardije-Piemonte. Dit gebied krijgt elk jaar wel met dergelijke neerslaghoeveelheden te maken en vaak leidt het tot wateroverlast en modderstromen. We kunnen de radarbeelden de komende dagen dus best goed in de gaten houden, aangezien de situatie daar dus (net zoals vorig jaar) zou kunnen escaleren.

Toenemend gevaar door de klimaatverandering?

Lagedruk boven de Middellandse Zee in het najaar is een jaarlijks fenomeen. Door de klimaatverandering zou het gevaar dat daarmee gepaard gaat wel eens kunnen toenemen. De temperatuur van het zeewater zal immers stijgen, waardoor er meer energie voor handen is om stormen te genereren. De klimaatmodellen geven dan ook allemaal een indicatie voor meer zuidelijke stuw tegen de Alpen in alle scenario’s.