Winterse signalen 4: te zacht weer zet zich voort

Op enkele lichte winterprikken na, hebben we dit seizoen nog maar weinig van de winter gemerkt. December en januari verlopen duidelijk te zacht en ook elders in Europa sneuvelen warmterecords. Het huidige patroon, met lage druk nabij IJsland en hoge druk nabij de Azoren en over Zuid-Europa, lijkt dan ook maar moeilijk verbroken te worden. Ook de komende week belooft weinig verandering. Op de middellange termijn zijn er stilaan echter wel enkele wijzigingen gaande, die in de richting van een (licht) positieve evolutie wijzen voor de liefhebbers van iets kouder weer.

We gebruiken hier doelbewust de term ‘iets kouder’ en niet het woord ‘winter’. Een duidelijk synoptisch patroon voor structureel winterweer zit er immers in de betrouwbare termijn ook nu nog niet in.

• Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
• Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van winterweer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Het weer in januari tot nu toe

Januari verloopt tot nu toe duidelijk te zacht. In de Benelux gaat het om anomalieën in de orde van gemiddeld +3 graden. Maar in delen van Scandinavië gaat dit zelfs richting +10 graden. Qua neerslag zitten we eerder rond de normale waarde.

Het zachte weer hebben we te danken aan een duidelijk positieve NAO en AO index. Dit zijn indices om de kracht van de ‘westcirculatie’ weer te geven. Als deze positief zijn, is de luchtdruk laag in de buurt van IJsland en rond de noordpool, maar hoog bij de Azoren. De straalstroom is dan vaak vrij sterk en strak. Dit impliceert aanvoer van zachte lucht van over de oceaan en dus duidelijk te zachte temperaturen.

Analyse huidige weerkaarten

Op de huidige weerkaarten zien we dat bovenstaand patroon nog steeds standhoudt. Nabij IJsland is er lage druk (stroomafwaarts van de as van een hoogtetrog met CAA op hoogte). Nabij de Azoren is er hoge druk (stroomafwaarts van de as van een hoogterug met WAA op hoogte). Dit resulteert in een zuidwestcirculatie, waarbij zachte lucht van over de oceaan wordt aangevoerd.

Dit alles zorgt momenteel voor extreem zachte temperaturen, tot een stuk boven +10 graden. Ook hier komt de positieve NAO index weer goed tot uiting.

Evolutie van het weer komende week

Wat betreft het weekend, zien we dat er zich een uitloper van hoge druk boven onze regio bevindt, die ontstaat ten gevolge van WAA in een hoogterug. De grote modellen zijn het hier ook allemaal over eens. Met lage druk nabij IJsland krijgen wij dan de aanvoer van zachte lucht uit het zuidwesten.

Vooral op zaterdag lijkt deze uitloper van hoge druk ons weer gunstig te beïnvloeden. Met als gevolg, na een frissere ochtend, veelal droog en vrij zonnig weer. Zondag komen storingen alweer dichter in de buurt.

Wat betreft het eerste deel van volgende week, vinden er op zich niet veel wijzigingen plaats in het synoptische patroon. De grote modellen liggen daaromtrent ook mooi op één lijn. Het enige verschil is, dat de uitloper van hoge druk verder van ons verwijderd is dan tijdens het weekend.

Zowel GFS, ECMWF en UKMO laten duidelijk een massa koude lucht op hoogte afzakken (CAA), resulterend in een duidelijke hoogtetrog boven de Atlantische Oceaan. Hierin bevindt zich dan ook weer een lagedrukgebied aan de grond, dat in combinatie met hoge druk boven Zuid-Europa nog steeds een zachte zuidwestcirculatie in standhoudt.

Geregeld bereiken storingen dan ook onze regio, aangevoerd door de strakke straalstroom.

Bekijken we dan even hoe zich dit vertaalt in het weerbeeld. Op de weerpluim hieronder is duidelijk te zien dat het de komende week, ondanks een klein dipje op zaterdag, overwegend te zacht blijft. Met zelfs in de loop van de week weer temperaturen boven 10 graden.

Ook zien we duidelijk dat de dagelijkse gang grotendeels afwezig is (op zaterdag na), wat duidt op de aanwezigheid van veel bewolking.

Geregeld zullen ook storingen onze regio bereiken, alhoewel het met de neerslaghoeveelheden op zich nog wel mee lijkt te vallen. Onweersbuien lijken er ook niet in te zitten. Enkel zaterdag lijkt een uitschieter in het weerbeeld, met dan volledig droog weer.

Ook wat betreft windstoten lijkt er niets bijzonders te gebeuren.

Wat met het weer op middellange termijn?

De winterliefhebber zal, ook met de huidige vooruitzichten, niet meteen bediend worden. De kansen op structureel winterweer lijken vooralsnog klein op korte en middellange termijn.

De AO index (hoe negatiever, hoe beter voor winterweer) lijkt de komende periode wel wat te zakken, maar blijft overwegend positief. Ook de verwachting van het ECMWF op middellange termijn laat het te zachte weer voor de tijd van het jaar doorzetten tot in de tweede decade van januari.

Is er dan geen hoop? Misschien wel, want op sommige vlakken doen zich enkele wijzigingen voor.

Zo wordt door sommige modellen recent voorspeld dat de MJO naar fase 7 neigt te gaan, wat de kansen op een hogedrukblokkade over de hogere breedtegraden in de hand werkt.

Daarnaast dalen de AO en NAO lichtjes. Ook omtrent de Polar Vortex lijken zich op iets langere termijn enkele veranderingen voor te doen (elongatie en/of kleine opwarming), alhoewel dat allemaal nog heel voorbarig is.

Op sommige kaarten, op de lange termijn, lijkt het huidig synoptisch patroon doorbroken te worden. Met meer hoge druk in de buurt van Scandinavië, maar dat is allemaal nog onzeker. Mogelijks wordt het dus later wat minder warm, maar zekerheid is hieromtrent niet te geven.

Conclusie

De komende 7-daagse verloopt zacht en wisselvallig. Geregeld passeren storingen. Dit hebben we te danken aan een positieve NAO index, die het synoptische patroon al enige tijd blokkeert.

Enkel zaterdag lijkt een uitschieter te zijn met, na een frissere ochtend, droog en vrij zonnig weer.

Of en wanneer dit patroon doorbroken wordt, is nog even afwachten. Maar we zien voorzichtig enkele lichtpuntjes aan het einde van de tunnel. Later kan het mogelijk wat minder warm worden.

We moeten wel wijzen op het feit dat echt winterse kaarten met structureel winterweer nog niet te vinden zijn. Al zeker niet in de betrouwbare termijn. Conclusie is dus een grote onzekerheid/spreiding.