Weertendens juni 2018

Na een zomerse onstabiele periode, is juni een pak koeler begonnen. Afgelopen weken zorgde de aanvoer van vochtige warme lucht uit het zuidoosten voor hoge temperaturen en stevige onweersbuien met vaak ook wateroverlast. Morgen meer hierover in een uitgebreid artikel. Voor de volgende dagen staat er rustiger weer op het programma met vanaf morgen ook hogere temperaturen. In dit artikel een korte terugblik op de afgelopen periode en een vooruitblik op het weer van (begin) juni 2018.

• Volg de eerste meldingen van onweer via onze Facebookpagina.
• Gebruik je Twitter actief? Gebruik de hashtag #NWBNLX

Onweersbuien verlaten ons (tijdelijk), warme weer komt terug

Afgelopen weken waren toch wel bijzonder op weergebied. Een hogedrukgebied vatte post ten noorden van de Benelux terwijl een lagedrukgebied de regio juist ten noorden van Spanje opzocht. In die luchtdrukconfiguratie kwam de aangevoerde lucht in onze landen meestal uit het (zuid)oosten en was deze onstabiel en warm.

Onstabiliteit door de aanvoer van vochtige lucht en sterk afkoelende lucht met hoogte. Bovendien zorgde de nabijheid van het hogedrukgebied voor een zeer beperkte stroming op hoogte (voor buien typisch de 700 hPa) waardoor de buien lokaal volledig uitregenden. De ideale ingrediënten voor wateroverlast waren dus aanwezig en dat bleek ook uit de realiteit.

24 mei:

27 mei:

Gisteren trok er nog een MCS over het land met opnieuw zeer veel neerslag. Vooral in het oosten van Vlaams-Brabant, het zuiden van Limburg en de Ardennen kwam het weerom tot grote wateroverlast.

Vandaag is het gelukkig allemaal wat rustiger en de volgende dagen wordt het zelfs terug zomers met temperaturen tot 25°C en meer. De weertendens ziet er niet meteen fris uit!

Vanaf morgen terug warmer, komende week onstabieler

Om de weersverwachting voor de eerste periode van juni te starten kijken we naar de straalstroom en de hoogtekaarten. De straalstroom is een band met verhoogde windsnelheid op pakweg 300 hPa en vormt ongeveer de barrière tussen koelere lucht vanaf het noorden (ten noorden van de band) en warmere lucht (ten zuiden van de band). Bovendien zorgen de versnellingen in de straalstroom, zogenaamde jetstreaks, voor de vorming van drukgebieden die het weer bepalen.

Morgen, zondag 3 juni

De eerste kaart toont de jetstreaks voor morgen (zondag 3 juni). Het is duidelijk dat er geen enkele in onze buurt ligt. Nabij het Iberische Schiereiland ligt wel een duidelijke jetstreak waardoor daar aan de linkeruitgang van de jetstreak een lagedrukgebied wordt onderhouden en het aanhoudend wisselvallig blijft. Meer informatie over de straalstroom en de invloed van jetstreaks op ons weer in dit artikel.

Dat komt mooi overeen met de hoogtekaart op 500 hPa. Een hoogtetrog ligt over het Iberisch Schiereiland en zorgt voor de nodige buien/onstabiliteit. Over West-Europa (Duitsland-Frankrijk-Benelux) ligt een mooie hoogterug die voor stabiel weer zorgt met dalende luchtbewegingen en zon. De invloed van die rug merkten we deze namiddag trouwens al met intredende opklaringen vanaf het westen.

Op het temperatuurprofiel zien we de invloed van de hoogterug morgen duidelijk terug. Een subsidentielaag (dauwpunt en temperatuur gaan heel ver uiteen) met dalende luchtbewegingen is mooi zichtbaar. Het aanwezige vocht wordt dus naar beneden geduwd waar het maar twee opties heeft: oplossen of condenseren.

Waarschijnlijk zijn er morgen nog vrij veel wolkenvelden aanwezig omwille van het aanwezige vocht. Zeker aan de kust kan het Noordzeevocht niet weg door de subsidentie en is er weer lage bewolking mogelijk.

Ons veel gebruikt weermodel AROME toont deze analyse ook mooi op hun bewolkingskaarten. Aan de kust en op de Noordzee blijft er de hele dag een gesloten wolkendek aanwezig. In het binnenland wisselen zon en stapelwolken elkaar af. Omwille van de subsidentie kunnen de stapelwolken niet echt verticaal groeien omdat ze geblokt worden door de dalende luchtbeweging. De kans op een bui is dan ook verwaarloosbaar aangezien deze enkel ontstaan bij een voldoende dikke wolk.

Midden van de week

Richting het midden van de week lijkt er in eerste instantie niet veel te veranderen op de jetstreaks kaart. Nog steeds ligt de straalstroom ver ten noorden van de Benelux en zijn er geen jetstreaks in de buurt. Boven Zuid-Spanje en Portugal is er wel nog een aanwezig met aanhoudend kans op buien.

Op 5.5 km hoogte zien we echter dat de rug zich wat meer verplaatst naar het oosten. Meer cyclonale condities ontstaan zo over ons landen en dat veroorzaakt onstabiliteit. Aan de oostkant van het hoogtelaag boven het Iberisch Schiereiland wordt er bovendien nog steeds warme lucht aangevoerd.

Ingezoomd op Europa zien we de aanwezigheid van de hoogtetrog en hoogterug duidelijk terug. De 850 hPa temperatuurkaart (in de zomer mogen we hier bij zonnig dagen 10-15°C bijtellen voor het oppervlak) toont eveneens de aanwezigheig van de trog met koelere lucht advectie aan de westkant en warme lucht rond de rug.

Uit bovenstaande kaarten kan worden afgeleid dat na een stabilisatie op zondag met een hoogterug we in de loop van de week terug evolueren naar meer onstabiele condities tussen hoogterug en hoogtetrog. De aangevoerde lucht blijft wel warm en vochtig dus we weten wat dat betekent: Toenemende kans op onweer.

Weersverwachting volgende week

Alvorens dit artikel te beëindigen met een algemene analyse, nog een blik op de kaarten van volgende week. Daarbij moet zeker en vast rekening worden gehouden met de termijn en dus de nodige onzekerheid. Op de kaart met de jetstreaks zien we nu een veel zuidelijkere straalstroom. Bovendien bevinden 2 jetstreaks zich woensdag in onze buurt en is het weer dus heel wat actiever/dynamischer.

Aan de linkeruitgang van de jestreak over het zuiden van Groot-Brittannië ontwikkelt zich volgens de huidige weerkaarten een lagedrukgebied dat het weertype duidelijk zal veranderen.

Weerpluim komende week

Zoals hierboven al geschreven is het weer gestabiliseerd en zal het weer zich morgen nog verder stabiliseren. De zon komt er vaker door en met aangevoerde lucht uit het (zuid)oosten gaan de temperaturen terug omhoog. Komende week blijft het dan vaak zonnig en warm, maar vanaf woensdag neemt de onstabiliteit weer toe. We komen net als de voorbije week terecht in cyclonale condities met de nodige divergentie op hoogte en convergentie aan het oppervlak.

Dat betekent dus toenemende kans op (onweers)buien. Na volgend weekend, maar dan spreken we al over de lange termijn, zakt de straalstroom naar het zuiden en komen we terecht in meer maritieme condities. Dat zou dan leiden tot lagere temperaturen en meer algemene wisselvallig, zij het zonder onweer.