Weerspreuken onder de loep deel 3
Er bestaan ontzettend veel weerspreuken. Sommige zijn accuraat, anderen zijn dat minder. In deze blog kijken we naar weerspreuken voor de meteorologische zomermaanden. Voor de maanden juni, juli en augustus is één weerspreuk uitgezocht. Kunnen we met deze spreuken iets zeggen over het verdere verloop van deze zomer?
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
- Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?
- Bekijk het weerbericht voor de komende dagen
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
Deel jouw eigen passie? Ben je geïnteresseerd om als vrijwilliger weergerelateerde artikels te schrijven? Contacteer ons dan via [email protected]
Volop buienluchten in de junimaand, mooi zomerweer is nog niet aanstaand
Meestal wordt de eerste zomerse dag genoteerd na de IJsheiligen (11-14 mei). Ook dit jaar was dit het geval, 21 en 22 mei in respectievelijk Ukkel en De Bilt.
Eind mei en begin juni verlopen vaak zonnig. Tussen 5 en 20 juni kennen we het fenomeen schaapscheerderskou. In deze periode zakt de temperatuur, is het bewolkt met regelmatig regen. Dit was ook dit jaar goed te merken.
Hierna gaat de temperatuur veelal weer in de lift. Echter is er in onze regio niet vaak sprake van een lange periode mooi zomerweer.
- Zelf het weer voorspellen voor de komende 10 dagen? Gebruik dit boek als leidraad om een PRO te worden in meteorologie.
Als we de grafiek van het neerslagtekort in Nederland bekijken klopt dit goed. Vanaf 5 juni liep het tekort terug. Dit hield ongeveer 2 weken aan. Toen nam het tekort weer toe onder invloed van droog, warm weer. Vanaf eind juni werd het weer wisselvalliger.
De verklaring voor die buien is te vinden in de relatief koude bovenlucht. In juni ontstaan ze nog niet boven het koude zeewater. Maar wel boven het warmere land en ze kunnen vooral in het binnenland flink zijn, met onweer.
- Waarom gaat onweer gepaard met bliksem en donder? Op deze vragen geeft volgend boek een antwoord.
Deze bovenlucht vinden we doorgaans bij een wind uit het westen tot noorden. Vaak duren dit soort weersituaties vrij lang door hogedruk in de buurt van Groot-Brittannië en lagedruk boven Scandinavië of de Noordzee. Mooie voorbeelden zijn 1935, 1991 en 2019. Alle drie deze jaren kenden een junimaand waarin meer dan 120 L/m² viel.
We kennen in de Benelux echter een wisselvallig klimaat. De natte tendens kan dus vrij makkelijk doorbroken worden. In de drie eerder genoemde jaren waren de maanden juli en augustus droger dan het langjarig gemiddelde. Helaas komt het veel vaker voor dat een koele zomer blijft doorsukkelen. Deze weerspreuk komt dus niet altijd uit, maar voor de kortere termijn is hij vrij accuraat.
Als het regent op Sint Swithun’s dag (15 juli) zal het 40 dagen blijven regenen
St. Swithun, bisschop van Winchester, werd geboren rond het jaar 800 en stierf in 862 in Winchester (Engeland). Hij was een stichter van kerken op plaatsen waar er nog geen stonden en een hersteller van diegene die waren vernietigd of geruïneerd.
Swithun werd bij zijn oude kathedraal in Winchester begraven. Hij wilde graag buiten begraven worden, zodat de “sweet rain of heaven” vrij op zijn graf kon vallen. In 971 werd zijn lichaam overgebracht naar een nieuwe gouden kist binnen in de oude kathedraal. De ceremonie zou echter 40 dagen zijn uitgesteld, vanwege hevige regen. Dit werd opgevat als een teken van ontevredenheid van de heilige over de verplaatsing van zijn lichaam.
Vanaf dat moment werd Sint Swithun de patroonheilige van het weer genoemd. De meteorologische interpretatie is vrij eenvoudig.
De positie van druksystemen wordt voor een deel beïnvloed door de straalstroom (jetstream). Als de straalstroom tijdens de zomer richting onze regio trekt, kunnen we geen heerlijk zomerweer verwachten. Er trekken dan regelmatig regengebieden over en er stroomt vaak frisse lucht vanaf zee de Benelux binnen. Met een straffe westenwind erbij is de zomerbeleving bij veel mensen ver te zoeken.
Bij warm, droog en stabiel zomerweer ligt de straalstroom vaak ter hoogte van Scandinavië, in combinatie met een Azoren-hoog. De positie van de straalstroom verandert niet snel. Mocht de straalstroom dus over onze contreien liggen, kan het zo zijn dat het voor een langere tijd regenachtig is.
Echter, in Engeland zijn sinds de start van de metingen in 1861 nog nooit 40 achtereenvolgende natte dagen waargenomen na Sint Swithun’s dag.
Deze weerspreuk komt dus niet vaak uit.
Andere vormen van deze weerspreuk
In andere landen in West-Europa wordt een variatie op de weerspreuk gebruikt. In Frankrijk is de weerspreuk “Quand il pleut à la Saint Gervais Il pleut quarante jours après”. De vertaling is: Wanneer het regent op St. Gervais (19 juli), zal het daarna veertig dagen regenen. Een bijna identieke kopie van de weerspreuk die ze in Groot-Brittannië gebruiken dus.
In Duitsland zegt men “Siebenschläfertag” of zevenslaapdag. Deze dag valt elk jaar op 7 juli. Het weer op die dag zou het gemiddelde zomerweer van de komende zeven weken aangeven. In Zuid-Duitsland is de kans dat dit uitkomt 55-70%. In Noord-Duitsland is dit een stuk lager door een wisselvallig klimaat onder invloed van zeeën (net als in de Benelux).
- Hoe evalueert het huidig klimaat onder de klimaatverstoring? Dat kom je te weten in het EHBO-handboek.
Als augustus sterk dauwen doet, blijft gewoonlijk het weer goed
Zaterdag 20-6-2020 ging de astronomische zomer in. Dit betekent ook dat de zon elke dag iets minder lang schijnt en de nachten dus relatief langer worden. Half juli gaat de zon rond 22u onder en komt vervolgens rond 05u30 weer op.
De nachten zijn nu nog te kort voor dauwvorming.
Voor dauwvorming moet het helder zijn en de wind moet zwak van kracht zijn. Bij bewolking wordt de uitgaande straling van het aardoppervlak en daarmee de afkoeling tegengewerkt. Wind zorgt ’s nachts voor vermenging van vochtige lucht nabij het aardoppervlak en drogere lucht op hoogte.
In augustus worden de nachten snel langer.
In augustus, maar ook in september, kan er een langdurig, vaak rustig en stabiel weertype ontstaan. Dit is meestal het geval bij een hogedrukgebied boven Scandinavië. De wind waait in de Benelux dan uit oostelijke richting. Als zo’n hogedrukgebied lang stand houdt noemen we dat in de meteorologie ook wel een blokkade.
Vooral het binnenland kan in augustus ‘s nachts al flink afkoelen.
De lucht in augustus is overdag warm en vaak ook relatief vochtig. Perfecte ingrediënten voor het vormen van dauw tijdens de al koele nachten in het binnenland. In deze tijd van het jaar ontstaan ook vaker nevel of (grond)mistbanken.
De kenmerkende warmte-onweersbuien in augustus zorgen ervoor dat de grond vochtig wordt. Als het in de avond dan opklaart kan het ‘s nachts flink dauwen.
Deze weerspreuk komt dus vaak uit! Als het in augustus dauwt is dit vaak onder een hogedrukblokkade. En dit weertype kan dus lang aanhouden.
Sommige linkjes bevatten affiliate
