1

Het orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan staat op het punt te beginnen. Officieel loopt het seizoen er van 1 juni tot en met 30 november. Een aantal maanden terug schreven we al over een zeer gunstige aanloop voor een actief orkaanseizoen en inmiddels hebben verschillende instituten ook verwachtingen uitgebracht. Met nog minder dan een week te gaan tot de officiële start van het seizoen laten de modellen op de lange termijn ook al de eerste signalen zien.

Vorig jaar telde het Atlantische orkaanseizoen in totaal 20 tropische stormen en 7 orkanen. Daarvan groeide er drie uit tot orkanen van minimaal de 3e categorie op de Saffir–Simpson schaal (‘Major Hurricanes’), zoals orkaan Lee. Het was al met al een iets bovengemiddeld actief seizoen. Opvallend, omdat er toen een El Nino actief was, wat doorgaans voor minder orkanen op de Atlantische Oceaan zorgt.

  • Lees meer over het orkaanseizoen van vorig jaar (2023).

Waarschijnlijk veroorzaakte de zeer hoge zeewatertemperaturen dat er toch een vrij actief orkaanseizoen kwam. Dit jaar lijken de temperaturen van het zeewater bijzonder hoog te blijven en komt het gunstige effect van een La Nina daar mogelijk nog bij.

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Verwachtingen van verschillende instituten

In de aanloop naar het orkaanseizoen geven verschillende instituten al een eerste verwachting voor hoe actief deze mogelijk gaat worden. Afgelopen week presenteerde NOAA – het officiële weerinstituut van de Verenigde Staten – hun verwachting. Deze kwam uit op 17 tot 25 tropische stormen en 8 à 13 orkanen, waarvan er 4 tot 7 zouden uitgroeien tot een categorie 3 of hoger.

Dat is fors hoger dan normaal, namelijk 14 tropische stormen, 7 orkanen en 3 ‘Major Hurricanes’. De kans op een bovengemiddeld actief orkaanseizoen wordt geschat op maar liefst 85%. Al met al is het de meest intense verwachting van NOAA die in de maand mei is uitgegeven. Tot nu toe was de verwachting voor 2010 het hoogst met 14 tot 23 tropische stormen.

Officiële verwachting voor het orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan van 2024 (NOAA).

Ook andere instituten zoals Amerikaanse universiteiten hebben (vroege) verwachtingen bekend gemaakt. De meeste komen uit zo tussen de 20 en 25 tropische stormen, 10 à 12 orkanen en 4 tot 6 Major Hurricanes. Ruim boven het langjarig gemiddelde dus, en eigenlijk waren de verwachtingen nog nooit zo hoog.

Ook voor de hoeveelheid ACE (Accumulated Cyclone Energy) zijn de verwachtingen erg intens. ACE is een maat voor het aantal, de duur en de intensiteit van tropische stormen. Vrijwel alle verwachtingen zitten ruim boven normale waarden en sommige laten zelfs recordhoge waarden als mogelijkheid zien.

Verwachtingen voor de hoeveelheid ACE (Accumulated Cyclone Energy) tijdens het orkaanseizoen van 2024 (BSC).

Duidelijke verklaring

Het is geen toeval dat de verwachtingen zo’n hoog aantal tropische stormen en orkanen voorzien. Zoals al enkele maanden geleden besproken zijn er twee belangrijke factoren die zeer gunstig lijken te zijn voor de ontwikkeling van (sterke) tropische systemen op de Atlantische Oceaan, rond de Caribische Zee en de Golf van Mexico.

Als eerste zijn er de bijzonder hoge zeewatertemperaturen in vrijwel het hele Atlantisch bassin. Het oppervlak van het zeewater is vrijwel overal 1 tot 2 graden warmer dan normaal, een zeer hoge afwijking voor zulke grote wateroppervlakken. Daarnaast is ook dieper in de oceaan veel energie beschikbaar. De Ocean Heat Content in de regio waar de meeste tropische stormen en orkanen zich vormen was afgelopen week al net zo hoog als normaal voor half augustus.

De hoeveelheid energie in het deel van de Atlantische Oceaan waar de meeste tropische stormen en orkanen zich vormen, voor 2024 en eerdere jaren (X/Brian McNoldy).

Een andere rol speelt de transitie van de (sterke) El Nino die we vorig jaar hadden, naar een neutrale fase en later waarschijnlijk La Nina condities. Het zeewater in het centrale en oostelijke deel van de Stille Oceaan is dan kouder dan normaal. Dat zorgt boven de Atlantische Oceaan doorgaans voor minder windschering.

Hoewel voor onweersbuien in onze regionen windschering positief is voor de mate van organisatie, ondervinden grote systemen zoals tropische cyclonen er juist hinder van. Daarom is het orkaanseizoen in de Atlantische Oceaan doorgaans actiever wanneer er een La Nina aan de gang is, dan bij haar tegenhanger, El Nino. Met de combinatie van de twee genoemde factoren – zeer warm zeewater en weinig windschering – lijkt de puzzel te zijn gelegd voor een potentieel bijzonder actief orkaanseizoen.

Eerste signalen voor juni?

Hoewel het orkaanseizoen officieel dus al in juni start, valt de piek gemiddeld pas in de maand september. Sterker nog, gemiddeld telt juni slechts iets minder dan één tropische storm in de gehele maand. Hoewel het gunstige effect van La Nina richting de 2e helft van het orkaanseizoen waarschijnlijk sterker zal worden, voorzien de modellen ook in juni al toenemende kansen op tropische stormen.

De meerweekse verwachting van ECMWF laat in de loop van juni toenemende kansen op tropische ontwikkeling zien. Aanvankelijk enkel in de Caribische Zee, maar na half juni ook verder oostelijk op de Atlantische Oceaan, en rond de Golf van Mexico. Zouden het de eerste signalen zijn voor een actieve start van het orkaanseizoen in de maanden juni en juli?

Vanaf half juni laat de lange-termijn verwachting van ECMWF een duidelijk toenemende kans zien op de ontwikkeling van een tropisch systeem in het Atlantisch gebied (ECCharts).

Indien een tropisch systeem windsnelheden van ten minste 72 km/h haalt, krijgt deze een naam toegewezen. De eerste naam begint altijd met de ‘A’ en is dit seizoen Alberto. De lijst telt in totaal 21 namen.

Met een verwacht aantal tropische stormen van grofweg 20 tot 25, kan het goed zijn dat er meer tropische stormen ontstaan dan dat er namen zijn. Dit is wel eens vaker gebeurd, zoals in 2020. Destijds werd overgeschakeld op het Griekse alfabet indien alle namen op de lijst waren vergeven, zoals voor orkanen Iota en Eta. Inmiddels is besloten om ieder seizoen een reservelijst met namen te hebben indien alle namen uit de eerste (onderstaande) lijst zijn gebruikt.

Namen voor tropische stormen en orkanen tijdens het orkaanseizoen van 2024 op de Atlantische Oceaan.

Delen


Verder lezen

Alles bekijken
Impact van klimaatverandering

Gletsjers werden opnieuw kleiner in 2024

3 dagen geleden - 6 min. lezen