8 september 2023 - 4 min. lezen
1 reacties 1

Het Atlantisch orkaanseizoen is inmiddels bijna op het klimatologische hoogtepunt gekomen. Echter loopt het seizoen van 2023 flink voor op wat we in een normaal seizoen zien. Sinds eind augustus komt de ene na de andere storm tot ontwikkeling en sommige exemplaren konden reeds uitgroeien tot krachtige orkanen, zoals orkaan Idalia. De vierde orkaan van dit jaar raast inmiddels boven open water. Zal orkaan Lee veranderen in een krachtige categorie 5 orkaan?

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Zeer actief seizoen ondanks El Niño

Het Atlantisch orkaanseizoen piekt normaal aan het eind van de zomer en het begin van de herfst. Dit komt ongeveer overeen met de periode van midden augustus tot en met midden oktober. Gemiddeld komen er in een heel orkaanseizoen zo’n 14 tropische stormen tot ontwikkeling. Er zijn verschillende factoren die in verband staan met de activiteit van het orkaanseizoen. Een belangrijke factor is het aanwezig zijn van El Niño of La Niña. Daarbij zorgt La Niña voor een afname van verticale windschering, met veel potentie voor een actief seizoen. Bijvoorbeeld het record actieve orkaanseizoen van 2020 werd in de hand gewerkt door La Niña. El Niño heeft juist het tegenovergestelde effect en zorgt meestal voor een minder actief seizoen.

Daar lijkt 2023 geen boodschap aan te hebben, want inmiddels zijn we al aanbeland bij de 13e (Lee) en 14e (Margot) tropische storm van 2023. Mogelijk valt dit effect deels te verklaren vanwege de recordtemperaturen die al maanden achtereen behaald worden op de Noord-Atlantische Oceaan.

Rapid intensification van orkaan Lee in volle gang

Als gevolg van het extreem warme zeewater in (vrijwel) het gehele Atlantische bassin kunnen tropische stormen zich dan ook razendsnel ontwikkelen, mits de andere atmosferische condities ook meewerken. Dat geldt zeker voor de situatie van Lee, die zich op dinsdag 5 september ontwikkelde tot tropische storm in het centrale deel van de Atlantische Oceaan. Zeewatertemperaturen van 29 à 30°C en een geringe hoeveelheid windschering maakten rapid intensification mogelijk. Lee groeide binnen 48 uur uit van tropische storm tot een major hurricane van de vierde categorie op de schaal van Saffir-Simpson! Een schoolvoorbeeld van een explosieve intensivering die ook zeer goed zichtbaar is op de radarbeelden.

Piek van categorie 5 op komst?

In de avond van donderdag 7 september was Lee al uitgegroeid tot een categorie 4 orkaan met windsnelheden van 215 km/u en windstoten van maximaal 260 km/u. Voorlopig komt er geen einde aan de ideale condities en dus gaat de snelle intensivering naar verwachting verder. Ook het Amerikaanse National Hurricane Center (NHC) verwacht dat orkaan Lee op vrijdag 8 september nóg verder zal aansterken tot de hoogste categorie (5).

De piekintensiteit zou dan bereikt worden op vrijdagavond, met een gemiddelde windsnelheid van maar liefst 270 km/u. De windstoten komen zelfs uit op 325 km/u. Het komt niet vaak voor dat een orkaan op de Atlantische orkaan zó krachtig wordt. De laatste keer was dat orkaan Dorian in 2019.

Ook de dagen erna blijft Lee een zeer krachtige orkaan. Tot en met dinsdag 12 september verwacht het NHC dat Lee een categorie 4 orkaan blijft. Bewoonde gebieden blijven daarbij grotendeels buiten schot, al zouden de Benedenwindse Eilanden wel een schampschot kunnen meekrijgen in de vorm van windsnelheden die passen bij een tropische storm.

Orkaan Lee zal zich langzaam naar het noordwesten bewegen en blijft voorlopig een major hurricane. (NHC)

Wat gaat tropische storm Margot doen?

Orkaan Lee is niet de enige tropische cycloon die actief is in het Atlantisch bassin. Verder naar het oosten zien we namelijk tropische storm Margot. Ze ontstond op donderdag 7 september iets ten westen van de Kaapverdische eilanden. Voorlopig lijkt het erop dat Margot geleidelijk zal uitgroeien tot de vijfde orkaan van dit jaar. Schade of overlast wordt niet verwacht, want Margot blijft boven open water.

Tropische storm Margot kan in tegenstelling tot Lee maar langzaam aan kracht winnen. (CIMSS)

Pim

Door Pim

Student Bodem, Water, Atmosfeer aan de Wageningen Universiteit (Nederland). Van jongs af aan ben ik al gepassioneerd door het weer! Mijn focus ligt op het schrijven van artikels rond tropische stormen.


Verder lezen

Alles bekijken