Tropische cyclonen Judy en Kevin zorgen voor veel problemen rond Vanuatu
Hoewel we al vele bijzondere stormen zagen deze winter op het zuidelijk halfrond, waaronder Freddy en Gabrielle, bleef de activiteit toch vooral beperkt tot twee bassins: de zuidwestelijke Indische Oceaan en de Australische regio. Het derde bassin waar jaarlijks tropische cyclonen tot ontwikkeling komen is de South Pacific, oftewel de zuid(west)elijke Stille Oceaan. Hier liggen vele eilandstaten zoals Fiji en Vanuatu, die regelmatig getroffen worden door cyclonen. De laatste twee jaar was het bijzonder rustig in dit bassin, maar nu komt daar verandering in.
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
- Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?
- Bekijk het weerbericht voor komende dagen in binnen- en buitenland
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
Eerste major hurricane sinds maart 2021
Het was lange tijd vrij rustig in dit bassin. De belangrijkste factor die wordt geassocieerd met activiteit van tropische cyclonen in deze regio is de fase van ENSO. De afgelopen twee seizoenen en dit seizoen was er driemaal op rij sprake van La Niña. Dat betekent voor de zuidelijke Stille Oceaan meestal dat de kans op een actief cycloonseizoen klein is. Het seizoen van 2020-2021 kende ongeveer gemiddelde aantallen cyclonen en zware cyclonen, met als hoogtepunt de stormen Yasa en Niran, die beide categorie 5 bereikten op de lokale indeling van tropische cyclonen. Daarvoor moet de windsnelheid gemiddeld over 10 minuten minstens 205 km/u bereiken.
Sinds tropische cycloon Niran was het in dit bassin erg rustig en het seizoen 2021-2022 verliep ook zonder noemenswaardige stormen. Dat jaar waren er ook geen stormen die het criterium voor ‘major hurricane’ haalden. Daarvoor zou een cycloon minstens categorie 3 op de schaal van Saffir-Simpson moeten bereiken.
Op 1 november 2022 ging het huidige cycloonseizoen van start. Ook dit jaar werd door de verantwoordelijke instanties rekening gehouden met een normale activiteit. Dat wil zeggen dat er ongeveer 10 à 11 tropische cyclonen tot ontwikkeling komen, waarvan er zo’n drie ook het stadium van zware tropische cycloon bereiken. In dit bassin is daarvan sprake bij windsnelheden van minimaal 118 km/u. Daarbij leek de enige regio die meer cyclonen dan normaal te verwerken zou krijgen de eilandengroep Vanuatu te zijn. Het seizoen ging echter traag van start en pas op 10 december kwam de eerste tropische depressie tot ontwikkeling. De eerste storm was tropische storm Hale op 7 januari.
De eerste storm met orkaankracht ontstond echter pas in februari 2023, dat was tropische cycloon Gabrielle. Deze richtte vooral in Nieuw-Zeeland veel schade aan en ontnam aan zeker 11 mensen het leven. Gabrielle bereikte categorie 2 op de schaal van Saffir-Simpson.
Aan het einde van februari 2023 kwam het voor het eerst sinds tropische cycloon Niran tot een ‘major hurricane’ in de zuidelijke Stille Oceaan. Op zondag 26 februari ontstond tropische storm Judy uit een verstoring die vanaf Samoa naar het westen trok. Onder invloed van warm zeewater en weinig windschering wist Judy rapid intensification te ondergaan. Op woensdag 1 maart werd de piekintensiteit van 165 km/u (10-min gemiddelde) bereikt. Op basis van de windsnelheid over 1 minuut gemiddeld (195 km/u) was er sprake van een categorie 3 major hurricane. Daarmee werd Judy de eerste major hurricane in bijna twee jaar in dit bassin. Inmiddels is Judy Vanuatu gepasseerd en is ze afzwakkend op weg naar het zuidoosten. Bewoonde eilanden komen niet in gevaar voor wat betreft harde wind. Wel bereiken banden met intense regen Fiji.
Ook tropische cycloon Kevin op weg naar Vanuatu
De eilanden in en rond Vanuatu zijn nog nauwelijks bijgekomen van de ravage die tropische cycloon Judy aanrichtte. Echter ligt de volgende zware cycloon al klaar. Deze volgt ten opzichte van Judy een net iets westelijkere koers. Echter wordt er nog wel een verdere intensivering voorzien. Tropische cycloon Kevin zal dan ook opnieuw voor winden met orkaankracht gaan zorgen in delen van Vanuatu.
Naast de perikelen die deze tropische cyclonen veroorzaken, heeft Vanuatu met nog een derde natuurramp te maken. In de vroege ochtend van 3 maart (lokale tijd) werd de eilandengroep getroffen door een zware aardbeving met een kracht van 6,8 op de schaal van Richter. De combinatie van alle rampen zou wel eens voor veel schade en slachtoffers kunnen zorgen.
