6 december 2019 - 4 min. lezen 0 reacties

Afgelopen november werd gekenmerkt door een persistente trog in de straalstroom. Gemiddeld gezien was de luchtdruk op zeeniveau nog nooit zo laag sinds het begin van de metingen. Het was daardoor gemiddeld iets frisser dan normaal, al startte de maand nog erg zacht. Wat betreft de neerslaghoeveelheid, verliep november vrij normaal, al was de regionale variatie weer groot. Het is 6 december en dus tijd voor een terugblik op november 2019!

Tijdens november 2019 vroor het gemiddeld 5-7 dagen in de Benelux.

Frisser dan normaal

Gemiddeld gezien verliep november 2019 iets frisser dan normaal. De Bilt (Nederland) klokte af op 6.4°C tegenover 6.7°C normaal en Ukkel op 6.6°C tegenover 6.8°C. Dit komt vooral door de periode, 7-23 november, waarin zowel de maxima als de minima iets lager lagen ten opzichte van het langjarig gemiddelde.

De maand startte nochtans normaal en zelfs aan de zachte kant met bovendien ook veel neerlag. Halverwege kregen we echter een koele periode. De oorzaak hiervan was te wijten aan een persistente trog in de straalstroom met dynamisch weer. Door deze situatie domineerde namelijk de maritiem polaire lucht en die is van oorsprong koeler dan subtropische lucht. Gemiddeld gezien was de luchtdruk op zeeniveau zelfs recordlaag (sinds het begin van de metingen!)

  • Gebeten door het weer? Dit boekje haal je best in huis

Onderstaande grafieken tonen aan dat het temperatuurverloop in Nederland en België vrij gelijkaardig was. Temperatuurvariaties zijn dan ook over veel grotere afstand consistent in vergelijking met neerslagvariaties.

Temperatuurverloop tijdens november 2019 in De Bilt.
Temperatuurverloop (min-max) in november 2019 in Ukkel.

De hoogste temperatuur van de maand werd gemeten in Bilzen op 2 november (16.2°C), terwijl de laagste temperatuur, zoals wel vaker, voorkwam in de vallei van Elsenborn op 20 november (-6.5°C). We kregen bovendien iets meer vorstdagen dan normaal (gemiddeld 1-2 meer).

Normale neerslaghoeveelheid

Qua neerslaghoeveelheid was november 2019 een normale maand. Er waren echter opnieuw grote regionale verschillen. In Nederland viel duidelijk meer neerslag langs de westkust (tot 150 liter/m²) terwijl in België vooral het zuidoosten (Ardennen) meer neerslag kreeg (tot 170 liter/m²). Enkel in het zuiden van Nederland en in West/Centraal-België viel minder neerslag dan normaal, zo’n 20% minder.

Totale neerslaghoeveelheid in Nederland tijdens november 2019.
Totale neerslaghoeveelheid en afwijking ten opzichte van normaal in november in België.

Wereldwijd 3e warmste novembermaand

Globaal gezien was november 2019 de derde warmste novembermaand sinds het begin van de metingen. Gebieden die in het oog springen op onderstaande kaarten, zijn het oosten van Europa (veel zachter dan normaal) en het westen van Noord-Amerika (koeler dan normaal). Op de Europese afwijkingskaart is het duidelijk dat West- en Noord-Europa iets koeler verliepen door de trog in de straalstroom.

De temperatuurafwijking tijdens november 2019. (Copernicus Climate Change Service/ECMWF)
Maandelijkse temperatuurafwijking sinds 1979. Alle novembermaanden zijn aangeduid met een zwarte staaf.
  • Hoe zit dat nu precies met de klimaatopwarming? EHBO

Herfst duidelijk zachter dan normaal

De herfst (september-november) verliep duidelijk zachter dan normaal in veruit de meeste regio’s op aarde. In Europa valt Scandinavië op, waar het wel koeler was dan normaal. Globaal gezien kregen we de 4e warmste herfst na 2006, 2015 en 2018.

De herfst verliep globaal gezien duidelijk zachter dan normaal (4e warmste sinds het begin van de metingen).

In de Benelux zagen we een gelijkaardig verhaal met over de drie maanden een hogere temperatuur dan normaal. Wat betreft de neerslag viel er in Nederland duidelijk meer dan normaal (vooral in het westen en noorden) en in België iets minder dan normaal.

Neerslagafwijking ten opzichte van normaal.

Benieuwd wat december 2019 zal brengen? Volg de nieuwste blogs dan zeker mee op deze website en twijfel zeker niet om mee te reageren in de discussiedraad onderaan.

Sommige linkjes bevatten affiliate

Lander

Door Lander

Postdoc glaciologie/klimatologie aan de ETH Zürich en VUB. Ik woon deeltijds in Zwitserland/België. Afgestudeerd fysisch geograaf aan de KU Leuven / VUB in de specialisatie weer- en klimaat. Sinds jongs af aan gepassioneerd door weer en klimaat focus ik mij binnen het team op het schrijven van weerberichten, blogs en het ontwikkelen van onze weerkaarten.


Verder lezen

Alles bekijken

Weersverwachting Ronde van Vlaanderen 2024

12 uren geleden - 6 min. lezen
13

Natte lente na een El Niño-winter

4 dagen geleden - 7 min. lezen