0

Een krachtig hogedrukgebied (kerndruk tot meer dan 1040 hPa) ligt dicht bij de Benelux. Vaak associëren we hogedruk met zonnig weer. Maar dat is duidelijk niet altijd het geval. Hoe kan dat? Waarom is het zo vaak mistig terwijl de zon schijnt in de Ardennen? In welke tijd van het jaar zien we dit soort weersituaties? En hoe kan deze mist oplossen?

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Hogedruk en weinig wind

Een blik op de weerkaart toont meteen dat het weer in West-Europa gedomineerd wordt door een krachtig hogedrukgebied met een kerndruk tot maar liefst > 1040 hPa. De isobaren liggen ook ver uit elkaar waardoor er weinig tot geen wind staat. Hoe dichter bij de kern van de hogedruk, hoe minder wind.

Een hogedrukgebied ligt over West-Europa. (KNMI)

Inversie is de boosdoener

Aan de noordkant van het hogedrukgebied (ten noorden van de kern) komt de wind uit het westen. Deze voert vrij zachte lucht aan met op 850 hPa (~ 1500 m) temperaturen rond 5°C. Onder het hogedrukgebied vinden dalende luchtbewegingen plaats waardoor de lucht gedwongen wordt te zakken. Dat heet subsidentie. De lucht warmt daarbij verder op (lucht wordt samengeknepen, dit is het tegenovergestelde van expansie). Er ontstaat daardoor een subsidentie inversie.

Een duidelijke inversie tussen zeeniveau en 400 m. (Meteociel)

Een inversie betekent dat de temperatuur toeneemt met de hoogte. Het zorgt ervoor dat elke vorm van verticale beweging (zonder wind) onderdrukt wordt. Koude lucht is immers zwaarder dan warme lucht waardoor deze niet zal stijgen. Dit betekent dat wanneer de onderste luchtlagen erg vochtig zijn, dit vocht geen kant uit kan en niet kan mengen met de drogere luchtlagen die hogerop zitten. Als de temperaturen dan laag genoeg zijn, als de dauwpuntstemperatuur wordt bereikt, geraakt de lucht 100% verzadigd. Er ontstaat dan mist. En dat is het fenomeen dat we de laatste dagen vaak zien.

Tussen zeeniveau en 300-400 m neemt de temperatuur met 6-8°C toe. Dat is een zeer sterke inversie die elke verticale beweging blokkeert. Resultaat? Mist, onder de hogedruk.

  • Welke soorten wolken bestaan er eigenlijk allemaal? Dit boek geeft uitleg!

Zonniger op hoogte

De Ardennen (tussen 200 en 700m) bevinden zich boven de inversie. De lucht op deze hoogtes is veel droger (en warmer) waardoor de lucht hier niet verzadigd is. En daarom is het hier zonnig. De hoogte van de inversie bepaalt dus de bovenkant van de mistlaag. Als die stijgt tot boven 600-700 m zitten ook de Ardennen in de wolken.

Hoe kan de mist oplossen?

Om de mist te doen oplossen zijn er verschillende mogelijkheden. Als de zon krachtig genoeg is, wordt de bovenkant van de mistlaag verwarmd, daalt de luchtvochtigheid en lost de mist stelselmatig op van boven naar onder. Dat gebeurt echter meer zeldzaam in de winter wanneer de zon beperkte kracht heeft.

Een tweede mogelijkheid is de afname van vocht. Als de wind een meer continentale component krijgt, wordt de lucht stilaan droger. Dat kan ervoor zorgen dat de vochtigheid daalt tot onder 100% en de mist verdwijnt.

  • Deze sjaal houdt je warm tijdens koude en sombere winterdagen!

Een andere optie is het aanspannen van de wind waarbij de luchtlagen beter gemengd worden. Als er op die manier drogere lucht van hogere luchtlagen insijpelt, kan de luchtvochtigheid dalen en lost de mist op.

Een laatste optie is het opwarmen door bijvoorbeeld overschuivende bewolking die ervoor zorgt dat een deel van de aardstraling (warmte) langer blijft hangen. Dit kan ervoor zorgen dat de luchtvochtigheid daalt waardoor de mist oplost.

Sommige linkjes bevatten affiliate

Delen


Verder lezen

Alles bekijken
Impact van klimaatverandering

Gletsjers werden opnieuw kleiner in 2024

3 dagen geleden - 6 min. lezen