Polaire zeelucht brengt fris en wisselvallig weekeinde

We verkeren nu al een tijdje in wisselvallig herfstweer met op de koop toe woensdag zelfs de eerste herfststorm. Het ziet er naar uit dat het ook de komende dagen nog wisselvallig blijft. Bovendien zakt vanuit het noorden zeer koude lucht uit tot in onze omgeving waardoor de temperaturen ondermaats blijven voor deze tijd.

Eerste decade van september verliep herfstachtig

De herfst windt er dit jaar geen doekjes om en is er zeer vroeg bij. De voorbije weken stonden in het teken van een actieve straalstroom die de ene depressie na de andere liet uitdiepen. Deze depressies brachten dan ook regelmatig storingen en buien met zich mee die in een sneltreinvaart over de Benelux trokken. Bij temperaturen die zich veelal onder 20 graden situeerden voelde het dan ook eerder aan als herfst.

Vorige woensdag konden we zelfs al eens proeven van een echte herfststorm, die vooral aan de noordwestkust van Nederland voor zware windstoten zorgde. Daar stond tijdelijk zelfs windkracht 10, wat als ‘zware storm’ bestempeld kan worden.

Sterk meanderende straalstroom

De komende dagen lijken we nog even verder te gaan op hetzelfde wisselvallige elan. We zien naar het weekend toe de straalstroom fel meanderen. Op het eerste zicht is dat geen slecht teken, want dit wil zeggen dat het weerbeeld stilaan wat variabeler kan worden. Voorlopig blijven we echter wel liggen aan de foute kant van de straalstroom. Zoals vermeld in een eerder artikel, hangt het van de ligging van de straalstroom af, of we onder invloed komen van hoge- dan wel lagedrukgebieden.

Omegablokkade

Tegen het weekend kronkelt de straalstroom en vormt er zich een zogenaamde Omegablokkade boven de Atlantische Oceaan. Dit wordt zo genoemd omdat de straalstroom de vorm aanneemt van de Griekse letter Omega. Aan de onderkant van de Omega, in de zogenaamde rug, ontwikkelt zich een hogedrukgebied, terwijl aan weerszijden twee troggen ontstaan met lagedrukgebieden.

Tijdens het weekend komt de Benelux ten oosten van de rug te liggen, in een diepe trog. Hierin kan zeer koude lucht, van polaire oorsprong, ver zuidelijk uitzakken. De trog strekt zich immers uit vanaf Scandinavië tot aan het Middellands Zeegebied. Winterliefhebbers zien zo’n situatie in de winterperiode maar al te graag verschijnen aangezien de blokkade ervoor zorgt dat Atlantische storingen op afstand worden gehouden door het hogedrukgebied.

Tijdens de winter zou deze setting bovendien voor koud weer kunnen zorgen, met sneeuwbuien tot gevolg. Jammer genoeg zitten we nu nog in de herfst en gaat het in dit geval over doodgewone regenbuien.

Koudeput brengt wisselvallig weekeinde

Tijdens het weekend zien we verbonden aan de diepe trog een zogeheten ‘koudeput’ ontstaan in de buurt van de Benelux. Dit is een lagedrukgebied dat zich vooral manifesteert in de hoogte en in mindere mate aan het oppervlak. Op 5 km hoogte bevindt zich dan een bel met zeer koude lucht, met temperaturen die er kunnen dalen tot -26°C.

• Meer updates over het actueel weer via NoodweerBenelux (FB)

In combinatie met het warme zeewater zal dit zeker voor de nodige onstabiliteit zorgen, met de vorming van buien tot gevolg. Aan de grond is er in deze situatie niet meteen sprake van een depressie met veel wind. Integendeel, de atmosfeer verkeert onder invloed van een koudeput juist in een vrij rustige toestand met weinig wind. Na het winderig intermezzo van de voorbije dagen zal het weekend dus een pak rustiger verlopen.

Wisselvallig en fris weekend

Door de aanwezigheid van de koude bovenluchten en het warme zeewater kunnen we vooral in de kustregio’s frequent buien verwachten tijdens het weekend. Dit zien we ook in de modelverwachtingen die zaterdag vooral in de ochtendperiode langs de kust buien berekenen met ook kans op onweer. Deze buien kunnen later op de dag ook landinwaarts trekken en in het binnenland kunnen er ook spontaan nog enkele buien ontstaan.

Tussen de buien door is er ook vaak ruimte voor de zon en kunnen we genieten van mooie wolkenformaties. Waar er buien vallen, kan er potentieel wel veel neerslag vallen omdat er weinig beweging zit in de atmosfeer. Zondag verwachten we minder buien en wat meer ruimte voor de zon. De luchtsoort waarin we tijdens het weekend vertoeven is echter wel van polaire oorsprong, waardoor de temperaturen niet al te hoog oplopen.

De maxima komen uit in de buurt van 15 of 16 graden en daarmee blijft het enkele graden te fris voor deze tijd van het jaar. Normaal hebben we nu toch nog wel recht op 20 graden. Niet alleen overdag blijft het fris, maar ook de nachten zullen vrij koud verlopen. De nachten worden immers al wat langer en onder brede opklaringen kan het ‘s nachts goed afkoelen naar waarden rond 8 graden. Door de afwezigheid van wind kan er ook steeds nevel of mist ontstaan.

Volgende week droger?

In theorie houdt zo’n koudeput het niet lang uit en vult deze zich geleidelijk op met warmere lucht, waardoor er aan het eind van de rit zelfs in het kielzog ervan een hogedrukgebied kan ontstaan. Momenteel zien we deze tendens ook in de weermodellen, met stilaan meer invloed van hogedrukgebieden en een afnemende depressieactiviteit.

Als deze trend zich doorzet, kan het volgende week mogelijk droger en wat warmer worden. Uiteraard vraagt dit om bevestiging de komende dagen.