Koudeput brengt onweer in Italië en sneeuw in de Alpen

De zomer van 2016 kabbelt voorlopig voort. Hitte zit voorlopig niet in de weerkaarten, koude en wisselvalligheid evenmin. Een lange reeks met temperaturen boven de 30°C hebben we in onze omgeving nog niet gehad. De komende dagen laat de zomer zich van zijn rustige kant zien. Hoe anders is dat momenteel in het Alpengebied en Italië. Daar gaat een venijnige depressie, een zogenaamde koudeput, voor flink wat regen en onweer zorgen.

• Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
• Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?
• Bekijk het weerbericht voor de komende dagen

Koudeput genereert fikse buien

Op een hoogte van ongeveer 5,5 kilometer trekt de komende 24 uur een gebied met zeer koude lucht voor de tijd van het jaar zuidwaarts. De temperaturen dalen op dit niveau tot circa -20°C. Samen met het warme oppervlaktewater van de Adriatische Zee en de Middellandse Zee (25 tot 28°C) creëert dit een grote mate van onstabiliteit. In deze onstabiele luchtsoort ontwikkelen zich boven zee enorme buiencomplexen. De kou in de bovenlucht zorgt er bovendien voor dat er aan de grond een lagedrukgebied ontstaat. Dit genereert nog eens extra stijgbewegingen, waardoor de buien zichzelf als het ware in stand houden.

Een dergelijk systeem, waarbij kou in de hogere atmosfeer een lagedrukgebied aan de grond tot stand brengt, noemen we in de meteorologie een koudeput. Een kenmerk van koudeputten is dat ze lang op één plek kunnen blijven liggen. Hierdoor blijft het in sommige gebieden dagen achtereen regenen.

Grote neerslagsommen

Vandaag kunnen de eerste buien al de Povlakte aandoen. In steden als Milaan, Turijn en Venetië is later op deze donderdag al een enkele regen- of onweersbui mogelijk. Omdat de aanvoerrichting nog niet vanaf de Adriatische Zee komt, zal er nog relatief weinig vocht in de atmosfeer zitten. Hierdoor blijft grootschalig noodweer uit.

Morgen wordt het beeld compleet anders. De kern van het lagedrukgebied verplaatst zich naar de Adriatische Zee. Aan de westkant hiervan steekt een stevige noorden- tot noordoostenwind op. Nu kan het vocht vanaf zee wel zijn werk doen. In de nacht ontstaan er al buien in het noorden van Italië. De kust van Ligurië (Genua) en het zeegebied rondom Venetië zijn de eerste gebieden die met regen en onweer te maken krijgen.

Later in de nacht en ochtend breiden de neerslaggebieden zich uit naar het zuiden. Corsica en Sardinië krijgen morgenochtend te maken met neerslag. Rond het middaguur kan zelfs het zuidelijk gelegen Sicilië te maken krijgen met een spat regen. Later op vrijdag en zaterdag trekt de depressie samen met de neerslag geleidelijk naar het oosten toe.

Het heftigste weer vindt de komende 48 uur plaats aan de Italiaanse oostkust. Mede door stuwing tegen de Apennijnen kan daar heel veel regen gaan vallen. Lokaal kan in twee dagen tijd meer dan 100 mm naar beneden komen. Doordat de grond op veel plaatsen uitgedroogd is, kan het water maar moeilijk opgenomen worden. Wateroverlast en zelfs overstromingen behoren tot de mogelijkheden.

Veel wind

Naast regenval wordt ook de wind een aandachtspunt. Aan de westkant van de koudeput komt er namelijk een forse wind uit noordelijke tot noordoostelijke richtingen te staan. Vandaag heeft de Tour de France al te maken met een forse mistral. Vanwege de zware windstoten en lage temperaturen wordt de top van de Mont Ventoux overgeslagen. Dit windveld verplaatst zich de komende 24 uur naar Italië. Op Corsica, Sardinië en Sicilië wakkert de wind aan naar 4 tot 6 Beaufort (matig tot krachtig) langs de noord- en westkusten. Op open zee is zelfs windkracht 7 (harde wind) mogelijk.

Sneeuw in de Alpen

De kou op hoogte zorgt ervoor dat de Alpen vandaag, morgen en ook zaterdag wit kleuren. Dit gebeurt vooral aan de noordkant van het gebergte. In skioorden als Ischgl is afgelopen nacht al sneeuw gevallen. Komende nacht, wanneer de vorstgrens daalt naar 1400 meter, kan het er opnieuw gaan sneeuwen. Morgen overdag klimt de sneeuwgrens naar meer dan 2000 meter, om in de nacht naar zaterdag opnieuw te zakken naar circa 1500 meter.

Weersverwachting op de lange termijn

Na zaterdag krijgen de Balkanlanden met dezelfde koudeput te maken. Ook daar kunnen zware regen- en onweersbuien gaan vallen met lokaal tientallen millimeters in een paar uur tijd. Vanaf de Atlantische Oceaan nadert een uitloper van het Azorenhoog. Deze breidt zijn invloed uit over het westelijk deel van het Middellandse Zeegebied. De atmosfeer boven Italië stabiliseert daardoor snel. Vanaf maandag komen de kwikstanden op veel plaatsen weer ruimschoots boven de 30°C uit.

• nrc.nl