8 januari 2015 - 7 min. lezen 1015 reacties

Het wordt onstuimig en nat de komende dagen met van tijd tot tijd veel wind. De westcirculatie gaat op volle toeren draaien en dat betekent per definitie geen winterweer in de Lage Landen. Alleen als er na frontpassage wat koudere lucht aangevoerd wordt dan kan er even, en dan vooral op hoogte, tijdelijk wat winterse neerslag vallen maar dat mag eigenlijk geen naam hebben. Vaak kan die westcirculatie, in de afkorting ook wel eens wc genoemd, zeer lang aanhouden.

De winterliefhebbers kijken dan met afgrijns naar de weerkaarten, anderen zien dit wel als positief  want van winterse perikelen is dan nauwelijks sprake en de stookkosten blijven ook binnen de perken. Zo heeft ieder nadeel een voordeel. Bovendien wonen wij nu eenmaal op een plaats waar een gematigd zeeklimaat heerst met over het algemeen zachte winters en gematigd warme zomers. Winterweer is dus eerder uitzondering dan regel.

Maar hopen op winterweer mag altijd en des te leuker is het voor de liefhebber als er dan (eindelijk) weer een winterse periode aanbreekt. In dit bericht gaan we even in op de kansen op winterweer op termijn en we kijken even hoe we er voor staan qua klimatologie. Onderaan het bericht nemen we in het kort even een kijkje in de Alpen qua sneeuw en weer.

UPdate winterkansen 2015

De straalstroom bepaalt in hoge mate het weerbeeld in onze regio. Deze loopt van west naar oost over de wereld en soms wordt deze onderbroken door de ligging van de drukgebieden. In die straalstroom worden dus de (lage) drukgebieden meegevoerd. Staat de straalstroom pal boven ons land dan heb je te maken met zeer wisselvallig, nat, winderig en overwegend zacht weer. De ene na de andere storing trekt dan over.

actieve jetstream

Bovenstaande afbeelding laat de straalstroom goed zien. Zeer krachtig vanaf de Pool, over Noord-Amerika richting West-Europa. In Noord-Amerika is het nu bitterkoud en die koude zorgt er mede voor dat de depressieactiviteit boven de Oceaan zeer actief is. Deze depressies gaan dan met de straalstroom mee richting ons land.

temperatuur noord amerika

Omdat de aangevoerde lucht rechtstreeks vanaf de Pool wordt aangevoerd in grote delen van de noordelijke VS is het daar dus nu bitterkoud. Die koude gaat met de stroming de Oceaan op en die blijft depressies in de hand werken. Die depressies zijn momenteel zeer krachtig en dat zien we aan de diktewaardes. Zijn die zeer sterk, dan is het moeilijk om een bepaald stromingspatroon te veranderen. De westcirculatie blijft dus intact en er verandert niet veel aan het weerbeeld.

luchtdruksituatie 13 januari

Bovenstaande afbeelding, de verwachting van komende dinsdag, laat die diktewaardes goed zien met de diep paarse kleuren. Dit is echt een strakke wc. Het hogedrukgebied bij de Azoren is ook zeer krachtig en houdt samen met de depressies in het noorden de stroming onveranderd. Bijna hopeloos met het zien van deze kaart met kansen op winterweer in onze contreien.

De Alpen profiteren in dit geval van een hogedrukgebied op het continent met rustig, zonnig maar wel relatief zacht weer. Daarop kom ik zo terug onderaan het bericht. Om winterweer te kunnen krijgen moet de stroming dus vanuit een andere richting komen en moet de weersetting op de kaarten dus veranderen. Het liefst zien we dan de luchtdruk stijgen boven Groenland en dalen bij de Azoren.

Poging tot winterse blokkade

Zo kan er een geblokkeerd stromingspatroon optreden en valt, als alles goed gaat, de winter hier beginnen. Maar er zijn nog tal van andere mogelijkheden om de winter hier te brengen. Zo kan ook de Russische beer, een groot koud hogedrukgebied boven Rusland, de winter hier laten arriveren met oostenwinden. Deze zien we nu echter geen aanstalten maken om ons te bezoeken.

meandering straalstroom 2015

Het Amerikaanse weermodel zinspeelt al een tijdje met mogelijk een verandering in het stromingspatroon. De diktewaardes van de depressies worden minder en er komt een hogedrukgebied boven Groenland te liggen. De stroming gaat bij ons dan naar noordwest en de straalstroom is flink gemeanderd. Koudere lucht, mogelijk met sneeuw, kan ons dan bereiken.

situatie straalstroom 22 januari

De straalstroom wordt dan ook veel minder krachtig en gaat zuidelijker liggen. Als deze ten zuiden van de lage landen komt te liggen is de kans op winterweer groter. Depressies kunnen dan een zuidelijkere koers volgen en de wind waait dan (tijdelijk) niet meer van de relatief warme zee.

Ensembles van de weermodellen

Lange termijn weersvoorspellingen zijn moeilijk en hoe verder men vooruit kijkt hoe kleiner de kans is dat een verwachting uitkomt. Toch kunnen we zien aan de zogeheten ensembles hoe groot de kans is dat een verwachting uitkomt. De ensembles zijn berekeningen van het computermodel, maar steeds met een afwijkende marge ingebouwd. Want kleine verstoringen in het begin van een voorspelling maken de lange termijn waardeloos.

Er wordt dus gekeken naar de hoofdrun van het model en vandaar uit worden expres kleine afwijkingen doorberekend. Dit maakt de langetermijnverwachting betrouwbaarder. Hoe kleiner de spreiding, hoe betrouwbaarder de verwachting. Op het einde van de verwachting wordt de spreiding altijd groter.

ensemble Antwerpen

Het is wel heel duidelijk te zien dat winterweer voorlopig maar weinig kans maakt. Deze afbeelding is voor omgeving Antwerpen. Toch zien we de temperatuur wel degelijk zo rond 15 januari wat zakken naar normale waarde voor de winter. Het is handig om als stelregel naar de middelste waarde te kijken (rode lijn). Helemaal op het einde zijn wat lijntjes beneden het vriespunt zichtbaar en ook de hoofdrun van het Amerikaanse model gaat richting het vriespunt.

Er zijn dus wel wat kansjes op een wat meer winters weertype, maar dan willen we toch echt graag wat meer koudere leden zien. Hopen mag natuurlijk altijd want het zou natuurlijk zomaar kunnen zijn dat als we een week verder zitten toch die winterse kaarten aan de winnende hand zijn. Als we het objectief bekijken is de winter nu nog heel ver weg! Goed voor de stookkosten. En zien we dan toch geen sneeuw of ijs dan kunnen we altijd nog naar de Alpen.

sneeuw innsbruck

Sneeuwomstandigheden in de Alpen

In de Alpen zijn de sneeuwomstandigheden over het algemeen redelijk tot goed te noemen. Er is de laatste tijd vooral in de Franse Alpen alsmede aan de noordzijde van de Alpen behoorlijk wat sneeuw gevallen tot in de dalen. De zuidkant heeft nog te maken met oude sneeuw. Ook de Italiaanse Alpen hebben een sneeuwtekort.

De temperatuur gaat echter overal omhoog zodat het zeker in de dalen gaat dooien. Ook op hoogte treedt de dooi in met regen. De Italiaanse Alpen en de zuidkant van de Franse Alpen blijven meeste droog.

verwachting sneeuw alpen

De sneeuwverwachting tot volgende woensdag laat wel wat neerslag zien over de Alpenboog. Dit is niet allemaal als sneeuw, maar ook als regen. Om de sneeuwgrens te bepalen kijken we even weer naar de ensembles van het Amerikaanse model. Als prikpunt begin ik bij Tirol, noordzijde Alpen in Oostenrijk.

alpen ensemble

In het weekend wordt onstuimig en regenachtig weer verwacht. De temperatuur op het 850 hPa vlak (ongeveer 1500m hoogte) stijgt naar +5 graden. Dit betekent dat de sneeuwgrens dan tijdelijk boven de 2000 meter komt te liggen. Gelukkig wordt het zondag snel kouder zodat de neerslag dan tot de meeste dalen in sneeuw overgaat. De meeste neerslag is dan al gepasseerd maar het kleurt weer lekker wit. Vanaf dinsdag zijn er enkele droge dagen te verwachten onder een hogedrukgebied.

De aangevoerde lucht is echter wel vrij zacht zodat de vorstgrens schommelt rond de 1400 à 1800 meter. De nachten zijn tijdens opklaringen echter wel koud en door inversie kunnen de dalen ook langer koud blijven. Vanaf 16 januari lijken de temperaturen weer wat te dalen gezien het gemiddelde van de berekeningen. Of het weer tot sneeuw komt is nog afwachten.

alpen noordzijde alpen

De Franse Alpen en dan de noordzijde krijgen vooral maandag te maken met sneeuw. Daar dus weinig regen in eerste instantie. De sneeuw valt bij lage temperaturen het meest tot in het dal. Daarna is het ook daar een aantal dagen droog met wat zon en een iets oplopende temperatuur. Op termijn zien we een groot neerslagsignaal, vaak als sneeuw tot in de lager gelegen gebieden. Dit is kenmerkend voor de westcirculatie.

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken