16 december 2021 - 5 min. lezen
4 reacties 4

2021 is bijna op zijn einde en daarmee ook het tyfoonseizoen op het noordwestelijke gedeelte van de Grote Oceaan. In tegenstelling tot bijvoorbeeld het orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan kent het tyfoonseizoen hier geen duidelijke grenzen. Het hele jaar door komen hier tropische cyclonen voor. Zo kwam het in de lente al tot supertyfoon Surigae (Bising), die de zwaarste tropische cycloon ooit in april gemeten werd. Inmiddels is het zeewater ook hier aan het afkoelen en dus is de kans op zeer zware tyfoons wel kleiner, maar zeker niet nul. Tyfoon Rai (Odette) maakt de oversteek over de Filipijnen en zorgt voor zeer harde wind.

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Tropische cyclonen in en rond de Filipijnen

De Filipijnen liggen midden in het noordwestelijk deel van de Grote Oceaan. De oceanische en atmosferische omstandigheden zijn hier over het algemeen zeer gunstig voor de vorming van tropische cyclonen. Zo is het zeewater in het zuidelijke deel van het bassin het hele jaar vrij warm (≥ 26°C). In het noordelijke deel geldt dit verhaal voor de meeste maanden, met uitzondering van de winter. Ook is er van tijd tot tijd weinig verticale windschering.

Dit zorgt ervoor dat er in deze regio gedurende het hele jaar (van januari tot en met december) mogelijkheid is tot het ontstaan van tropische cyclonen. Het hoogtepunt ligt in de (late) lente, zomer en het begin van de herfst.

Zodoende ontstaan er in deze regio ook veel tropische cyclonen. In en rondom de Filipijnen komen er gemiddeld 21 tropische cyclonen per jaar voor. Nergens anders ontstaan er zoveel als daar.

In de noordwestelijke Grote Oceaan worden tropische cyclonen officieel gemonitord door de Japan Meteorological Agency (JMA), de Japanse evenknie van het KNMI en KMI. Zodra een tropisch systeem een windsnelheid bereikt van 63 km/u, bestempelt JMA het met een naam. Echter houdt de Filipijnse weerdienst PAGASA alle stormen in de gaten die in de buurt van de Filipijnen komen. Ze geven hieraan ook namen volgens hun eigen systeem.

Daarnaast heeft PAGASA ook een eigen classificatie voor tropische cyclonen, uiteenlopend van tropische depressie tot supertyfoon. De laatste categorie komt logischerwijs het minst voor. Dit jaar waren er al twee supertyfoons, namelijk Surigae (Bising in de Filipijnen) in april en Chanthu (Kiko in de Filipijnen) in september.

Tyfoon Rai (Odette) trekt midden over de Filipijnen

Op zondag 12 december kwam het na een relatief lange periode zonder tropische cyclonen tot de ontwikkeling van een tropische depressie. Deze lag toen nog ver ten oosten van de Filipijnen, maar trok wel geleidelijk naar het noordwesten. Uiteindelijk nam de windschering af en was er ook geen drogere luchtlaag in de buurt die verdere ontwikkeling kon bemoeilijken. De zeewatertemperatuur ten oosten van de Filipijnen is bovendien hoger dan gemiddeld in dit jaargetijde, een effect dat we vaker zien tijdens La Niña. Het water van 28 of 29°C kwam de vorming van de tropische cycloon ook ten goede.

De zeewatertemperatuur in het noordwestelijke deel van de Grote Oceaan. Ten (zuid)oosten van de Filipijnen is het water warm genoeg om tropische cyclonen te kunnen voeden. (tropicaltidbits.com)

Zodoende groeide de tropische depressie in enkele dagen tijd tot tyfoon. Van het JMA kreeg deze tyfoon de naam ‘Rai’. Toen de storm de Filipijnen naderde, gaf de Filipijnse weerdienst de naam ‘Odette’ uit. Beide namen verwijzen naar dezelfde tyfoon. Vanaf dinsdag 14 december nam de windschering verder af. Hierdoor kreeg tyfoon Rai onverwachts de kans om rapid intensification te ondergaan. Tussen 15 en 16 december liep de maximum windsnelheid op van 120 km/u naar 260 km/u.

Niet lang hierna maakte tyfoon Rai ‘landfall’ in het oosten van de Filipijnen. De route leek eerst vergelijkbaar te zijn met de beruchte tyfoon Haiyan (Yolanda) uit 2013. Gelukkig bleef tyfoon Rai iets ten zuiden van deze regio’s. Na de eerste landfall bewoog de storm zich verder naar het westen. Op donderdagmiddag 16 december bevond tyfoon Rai (Odette) zich midden in de Filipijnse archipel. De maximale windsnelheid werd geschat op 215 km/u over één minuut gemiddeld. Dat komt overeen met de vierde categorie op de schaal van Saffir-Simpson.

Tyfoon Rai (Odette) trekt over de Filipijnen naar het westen en neemt heel langzaam af in kracht. Na enkele dagen krijgen Vietnam, Hongkong en China mogelijk te maken met de tropische cycloon. (JTWC)

De meest recente runs van de weermodellen laten zien dat tyfoon Rai (Odette) aanvankelijk verder over de Filipijnen naar het westen zal trekken. Langzaam nemen de windsnelheden af, maar Rai zal zeker nog enkele dagen de status van tyfoon behouden. In het weekend van 18 en 19 december zal deze zich naar het noorden verplaatsen. Het is nog onzeker in welke mate andere landen in de regio, zoals Vietnam en China, last zullen krijgen van de tyfoon.

Pim

Door Pim

Student Bodem, Water, Atmosfeer aan de Wageningen Universiteit (Nederland). Van jongs af aan ben ik al gepassioneerd door het weer! Mijn focus ligt op het schrijven van artikels rond tropische stormen.


Verder lezen

Alles bekijken

Weersverwachting Ronde van Vlaanderen 2024

21 uren geleden - 6 min. lezen
13

Natte lente na een El Niño-winter

4 dagen geleden - 7 min. lezen