Overzicht nachthemel: september 2021
De maand augustus – en daarmee ook de zomervakantie – is reeds een tijdje achter de rug. Terwijl we de afgelopen twee maanden geen stabiel zomerweer kregen, lukte dit vreemd genoeg wel begin deze maand bij de start van de meteorologische herfst. Afgelopen week kregen we wel zonnig en warm zomerweer voorgeschoteld, dankzij de gunstige positie van een hogedrukgebied. Iedere maand krijg je via dit handige overzicht een indruk van wat er allemaal aan de nachthemel te zien valt. Naast de meteorenzwerm van de September ε-Perseiden vallen ook diverse planeten extra goed op in september. Nu maar duimen dat het weerbeeld in de nachtperiode gunstig is om hemellichamen te spotten.
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
- Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?
- Bekijk het weerbericht voor de komende dagen
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
September 2021
Maanfasen
Op maandag 30 augustus was de maan nog slechts voor de helft verlicht en was het het Laatste Kwartier. Sindsdien nam het licht van de maan stelselmatig af tot en met 7 september. We zagen dan de schaduwzijde van de maan, de Nieuwe maan. Vanaf 7 september om 02.52u neemt het licht van de maan stelselmatig weer toe. Op 13 september is de rechterhelft van de maan opnieuw verlicht. Op dinsdag 21 september is het volle maan om 01.54u. Vanaf dan neemt het licht van de maan opnieuw af, zodat op woensdag 29 september enkel nog de linkerhelft van de maan verlicht is.
Begin van de herfst
Meteorologisch
Op 1 september begon de meteorologische herfst, maar dit jaar besliste het weer hier anders over. Terwijl de zomer werd gedomineerd door lage temperaturen, veel bewolking en vaak ook regen en wind (herfst), kregen we de eerste week van september zomaar even stabiel zomerweer te pakken! De temperaturen klommen vaak naar de zomerse grens van 25°C, in combinatie met veel zon. Het echte herfstweer liet/laat dus nog even op zich wachten, maar voor hoelang nog?
Astronomisch
Dit jaar begint de astronomische herfst op 22 september om 21.21u. Op dat moment valt de zon loodrecht in op de evenaar. De dag is dan (ongeveer) even lang als de nacht, over de gehele wereld!
Vanaf 22 september worden op het noordelijk halfrond de nachten langer dan de dagen. Op het zuidelijk halfrond is het omgekeerd. Wij evolueren richting de winter, terwijl ze ten zuiden van de evenaar evolueren richting de zomer.
Nachthemel
Op zaterdag 11 september staat onze maan in het perigeum van haar baan om de Aarde. Dit is het punt dat het dichtst bij onze planeet ligt. Door de afstand van ‘maar’ 368 duizend kilometer lijkt de maan nu groter dan normaal. De maan is vandaag voor ongeveer 30% verlicht. Het hemellichaam is ‘s avonds en aan het begin van de nacht zichtbaar in het zuidwesten.
Zondag 12 september en bij uitbreiding de ganse maand september, is uitstekend om de planetaire nevel NGC7662 te spotten. De nevel wordt ook wel de ‘Blue Snowball’ genoemd en is te zien in het sterrenbeeld Andromeda. Om het object te kunnen waarnemen heb je al een degelijke telescoop nodig.
Dinsdag 14 september bereikt Mercurius de grootste oostelijke elongatie. Om dit te kunnen begrijpen is het belangrijk om even de moeilijke term ‘elongatie’ onder de loep te nemen. Elongatie verwijst naar de hoekafstand tussen een planeet en onze zon. Een elongatie van 0° betekent dat deze planeet in conjunctie is. Een planeet is in oppositie als de hoekafstand 180° bedraagt. De grootste oostelijke elongatie verwijst naar het punt waar Mercurius het verst van de zon staat. Hij is dankzij de oostelijke positie ten opzichte van de zon na zonsondergang te zien en is een avondster.
Daarnaast is ook de planeet Neptunus in oppositie met onze Zon. Een planeet is in oppositie als de hoekafstand 180° bedraagt. De Zon en Neptunus staan vandaag dus tegenover elkaar aan de hemel. Bovendien staat de planeet vandaag ook dichter bij de Aarde dan normaal, waardoor de planeet groter en helderder lijkt. Om de planeet waar te nemen is een degelijke verrekijker of kleine telescoop nodig. Meer dan een blauwachtige schijf is er helaas niet te zien zonder degelijke infrastructuur.
Op zondag 26 september staat de maan in het apogeum van haar baan rond de Aarde. De afstand van de Aarde tot de maan bedraagt nu circa 404 duizend kilometer, waardoor deze nu het verst van onze planeet verwijderd is. De maan lijkt nu kleiner dan normaal en is voor ongeveer 75% verlicht.
Meteoren
Tijdens de maand september is er slechts één meteorenzwerm actief die voor vallende sterren kan zorgen.
De September ε-Perseiden. Deze meteorenzwerm is actief van 5 september tot en met 21 september, met het hoogtepunt op 9 september. Er zijn dan ongeveer 5 vallende sterren per uur zichtbaar van deze zwerm. De vallende sterren zijn, net zoals de Perseïden, zichtbaar in het sterrenbeeld Perseus. De grootste kans om deze waar te nemen, is net voor het ochtendgloren, daar de radiant dan het hoogst aan de hemel staat.
Nu is het enkel nog hopen op heldere nachten …
