Hoe kon de Watersnoodramp van 1953 tot stand komen?
In de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 kreeg Noordwest-Europa te maken met een zware storm. Deze storm viel samen met springtij, waardoor het water op veel plekken tot ongekende hoogte steeg. Uiteindelijk overstroomde een groot deel van Zuidwest-Nederland en meer dan 2000 mensen en tienduizenden dieren overleefden dat niet. Ook in België en Engeland waren de gevolgen groot. Deze ramp staat tegenwoordig bekend als de Watersnoodramp, maar hoe kon dit nou eigenlijk tot stand komen?
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
- Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?
- Bekijk het weerbericht voor de komende dagen
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
Stormdepressie van orkaankracht bij Schotland
Laten we eens een kijkje nemen naar de weerkaarten van zaterdag 31 januari 1953. Aan het begin van die dag lag de stormdepressie in de buurt van Schotland waar er zelfs winden van orkaankracht (12 Bft) werden geregistreerd. Door de opbouw van een rug van hogedruk werd het lagedrukgebied naar het zuidoosten weggeduwd. In de avond lag de kern op de Noordzee, vlak ten noorden van Nederland. Aan de zuidwestkant van de depressie was een krachtig windveld met een aanvoer van lucht over de gehele lengte van de Noordzee.
- Tijdens een koude en winderige winterdag blijf je warm met deze muts!
Ondanks dat het lagedrukgebied met een hoog tempo naar het zuidoosten wegtrok, bleef de wind nog lang hard waaien. Op het weerstation De Kooy bij Den Helder stond de hele nacht storm en een aantal uren zelfs zware storm (10 Bft). Doordat de lucht helemaal vanaf de Noorse Zee kwam, kon de wind het water over de hele lengte van de Noordzee opstuwen. Dit zorgt in de Benelux vaker voor hoogwater. Het opgestuwde water kan nauwelijks weglopen omdat het Kanaal tussen Frankrijk en Engeland zeer smal is, waardoor de waterstand aan de westkust meestal (zeer) hoog oploopt. Ook in die bewuste nacht 1953 was er sprake van een flinke stormvloed. Rond middernacht stond het water in Vlissingen al 3,10 meter hoger dan normaal.
De invloed van hoogtij en springtij
Naast de enorm hoge stormvloed, speelden nog twee andere factoren een belangrijke rol. Elke grofweg twee weken heeft de aarde te maken met springtij, omdat de zon en de maan dan op één lijn staan en zo een gecombineerde invloed uitoefenen op het zeewater op aarde. Het springtij viel precies samen met de komst van de storm, zodat het water in de Noordzee al enkele tientallen centimeters hoger stond dan normaal.
Daarnaast was er in de nacht van 1 februari 1953 om 3.24 uur ook nog sprake van hoogwater, waardoor het water nog eens extra werd opgestuwd. Dit zorgde ervoor dat de waterstand op dat moment zijn hoogste punt bereikte. De waterstand kwam te Vlissingen tot 4,55 meter boven het normale peil (NAP; Normaal Amsterdams Peil). Een groot deel van de dijken was hier, in hun toenmalige staat, niet tegen opgewassen. Op zeker negentig plaatsen brak de dijk en overstroomde het achterliggende land.
Impact van de storm
Vooral in Nederland zorgde de storm voor veel leed. Grote delen van de provincie Zeeland en delen van Zuid-Holland en Noord-Brabant overstroomden. Veel mensen vluchtten uit angst op hun daken, waar het nog droog was. Echter, de volgende middag werd het opnieuw vloed, waardoor het waterpeil in overstroomde gebieden opnieuw steeg. Vooral tijdens die vloed vielen een groot deel van de 1836 doden. Ook in België zorgde de storm voor flinke schade in Oostende en Antwerpen. 28 Belgen lieten het leven. Het is met recht dat deze catastrofe de bijnaam ‘Watersnoodramp’ kreeg.
Naast de overstromingen op grote schaal, zorgde ook de wind voor veel schade. Vrijwel overal in Nederland werden windstoten van meer dan 100 km/u gemeten, met in De Bilt zelfs een rukwind van 120 km/u en aan de kust tot 145 km/u. Daarnaast viel er veel neerslag. Met de komst van arctische lucht uit het verre noorden viel er in de Ardennen een dik pak sneeuw.
- Zelf de weersomstandigheden in uw omgeving meten? Dat kan met dit weerstation!
De storm was al een dag van tevoren voorzien door meteorologen van het KNMI. Het probleem van deze ramp was te wijten aan de verzwakte toestanden van de dijken en de beperkte mogelijkheden tot communicatie in die tijd. In Engeland kwam de storm trouwens wel als een verrassing. Ook daar braken aan de oostkust enkele dijken waarbij nog eens 150 mensen om het leven kwamen.
Dit was de reden dat de dijken sinds die tijd enorm versterkt zijn. Daarnaast is nu ook de communicatie en de mogelijkheid tot voorzorgsmaatregelen stukken beter geworden. Een storm zoals die van 1953 zou dankzij de Deltawerken gelukkig nu een stuk minder impact hebben op de Benelux.
Sommige linkjes bevatten affiliate
