Blijft het extreem droog of is er verandering op komst?

Afgelopen tijd is er geen verandering gekomen in het voortdurend droge en stabiele weertype. Op veel plaatsen is de droogte problematisch van aard geworden. Dit geldt voor zowel planten, dieren als de landbouwsector. Een substantiële hoeveelheid regenwater is hard nodig. De vraag is dan ook: zit er eindelijk een verandering aan te komen of blijft het extreem droog?

Gevolgen van de droogte

Door het uitblijven van regen kleurt het gras op veel plaatsen bruingeel. Het risico op natuurbranden heeft in Nederland al de hoogste categorie bereikt, namelijk fase 2. De droogte-index is in België eveneens extreem hoog. Vooral in wegbermen en in droge zandgebieden kan een ogenschijnlijk kleine vonk razendsnel omslaan in een fikse brand. Bomen hebben het eveneens zwaar onder de droogte. De bladverkleuring is al op grote schaal op gang gekomen, met als doel de bomen te beschermen tegen uitdroging. Het gevolg is dat het landschap op veel plaatsen al herfstachtig aandoet.

Dieren moeten op hun beurt veel moeite doen om bij water te komen. Vooral in de zandgebieden staan veel poelen vrijwel geheel droog, terwijl ze normaal onder water horen te staan in deze tijd van het jaar. Met name jonge dieren hebben het zwaar doordat het zo extreem droog is.

In de landbouwsector loopt vooral de aardappelbranche te smachten naar water. Doordat het niet wil vlotten met de nieuwe aardappelen, groeit de vraag naar de oude oogst van vorig jaar enorm. Boeren proberen ondertussen te redden wat er te redden valt door vrijwel continu te beregenen. In sommige gebieden worden historische landschappen ineens weer zichtbaar door de droogte, bijvoorbeeld in Soerendonk (Noord-Brabant). Op de lijnen waar het maïs groener is dan elders bevonden zich vroeger irrigatiesloten.

Regen van afgelopen dagen onvoldoende om de droogte te verlichten

Afgelopen dagen is er her en der wat buiige regen gevallen. Op een aantal locaties resulteerde het in enkele millimeters regen. Dit is echter verre van voldoende om de heersende problematiek op te lossen. Allereerst ligt het huidige neerslagtekort van 2018 momenteel op al ongeveer 200 millimeter. In dat geval is een regenbui van 2 millimeter een druppel op een gloeiende plaat. Daarnaast verdampt er op een droge en zonnige dag in deze fase van de zomer (lange dagen, hoge zonnestand) zo’n 5 millimeter per dag. Met andere woorden: wat er de afgelopen dagen viel, is met één zonnige dag alweer verdampt! Het is dan ook nog steeds extreem droog.

Aanhoudend extreem droog en zonnig

• Bekijk de satellietbeelden van de Benelux om te zien waar de zon schijnt.

Het weekend wordt zonovergoten. Misschien dat er wat hoge bewolking overdrijft, maar daar heeft de zon geen enkele last van. De temperatuur loopt gestaag op: zaterdag is het 21 tot 28°C, zondag 23 tot 31°C. Zaterdag waait er een zwakke noordenwind, zondag is de wind veranderlijk van richting. Dat betekent wel dat er op de stranden in de loop van de dag een wind van zee kan opsteken.

Al met al kunnen we stellen dat het ook de komende dagen nog extreem droog blijft.

Na het weekend onbestendiger door ex-tropische storm Chris?

Na zondag lijkt het er dan toch op dat er iets gaat veranderen in de huidige luchtdruksetting. Dat heeft alles te maken met ex-tropische storm Chris, die de komende dagen op de Europese weerkaart verschijnt. Dit systeem trekt nu langs de oostkust van de Verenigde Staten en Canada en wordt vanaf morgen in de straalstroom opgenomen.

Het is deze ex-tropische storm die de blokkade boven het noorden van Europa wellicht gaat doorbreken. Ten westen van de Benelux vormt zich een uitgestrekt lagedrukgebied. De luchtdruk in de Benelux zal beetje bij beetje gaan dalen, waardoor de kans op regen geleidelijk toeneemt.

Vanaf maandag zal er daarom wat vaker een regen- of onweersbui voorkomen in onze omgeving. Of het voldoende zal zijn om de droogte te verlichten, is hoogst twijfelachtig. Om een verlichting te bereiken zal het echt dagen achtereen flink moeten regenen. Dat staat voorlopig nog niet in de verwachting en dus blijft het voorlopig extreem droog voor de tijd van het jaar.

De temperatuurverwachting is zeer onzeker: het kan zowel gematigd warm als zeer warm worden afhankelijk van de positie en koers van de ex-tropische storm. De komende dagen zal duidelijk moeten worden welke variant er ‘wint’.