22 januari 2015 - 6 min. lezen 400 reacties

Het is best koud buiten, het kwakkelwintertje perst nu alles uit wat erin zit. Zo hebben we wat lichte nachtvorst gehad en ook overdag komt het kwik nu amper boven het vriespunt uit. Al heel wat voor winter 2014-2015. Dan staat er ook nog neerslag op het programma voor zaterdag. Hoe dat gaat uitpakken ga ik toelichten, verder kijk ik even kort naar de vooruitzichten en behandel ik de Alpen want daarvoor geldt een waarschuwing van mijn kant voor komende week!

Huidige weersituatie

Zaterdag loopt ons kwakkelwintertje ten einde. Erg jammer want de temperatuur had de dalende tendens gevonden met op veel plaatsen lichte vorst in de nacht en ochtend en zelfs na de middag heeft het kwik nu moeite om tot boven het vriespunt te komen. Om de neerslagsoort te bekijken gaan we samen even een blik op de weerkaarten werpen, dit is van belang om dit goed te kunnen bepalen.

GFS drukgebieden

Op het moment van schrijven hebben we vandaag, donderdag, te maken met 4 luchtdruksystemen in Europa. U ziet een hogedrukgebied boven de Azoren (gaat later voor zachter weer zorgen) een depressie boven Groenland, een lagedrukgebied boven het oostelijk deel van de Middellandse Zee en een hogedrukgebied boven Scandinavië en Rusland.

Wij zitten eigenlijk een beetje overal tussenin maar profiteren toch een beetje van het winterse hogedrukgebied boven Scandinavië. De stroming is oostelijk en ook al is er geen echte kou in de aanvoerrichting (Duitsland) weet de bewolking overdag juist de temperatuur laag te houden en in de nacht komt het tot lichte vorst, zeker in combinatie met wat opklaringen.

Hoe zit dat precies met de bewolking die overdag de temperatuur laag houdt?

De zon warmt de aarde op, maar deze is nu minder krachtig waardoor bewolking in de winter hardnekkiger kan zijn dan in de zomer. Dit hangt natuurlijk ook helemaal af van het ingestelde weertype. Aangezien we te maken hebben met een zwakke stroming van enigzins vochtige lucht wordt er steeds bewolking aangemaakt.

Deze bewolking houdt de zonnestralen en dus de warmte grotendeels tegen. Daar waar de zon wel doorkomt is het dus zachter dan op plekken waar de bewolking overheerst. Het is een soort dekentje waarbij de gevormde koude luchtlaag aan de grond niet weg kan en dus blijft hangen. In de nacht werkt dit juist andersom.

De aarde kan zijn warmte bij bewolking niet kwijt aan de atmosfeer, de afkoeling wordt tegengehouden (denk maar aan een deksel op de pan tijdens het koken) en de temperatuur gaat nauwelijks naar beneden (met uitzondering van aanvoer tijdens transportkoude). Hoe minder bewolking, hoe meer uitstraling en hoe kouder het aardoppervlak wordt. Deze theorie is ook bepalend voor het verwachten van de neerslagsoort bij frontpassage. Want dit kan net het punt zijn waarbij het tot sneeuw, regen of ijzel komt.

Zaterdag sneeuw, regen of ijzel?

Het hogedrukgebied boven de Azoren gaat zich uitbreiden naar onze omgeving en dat gebeurt met het passeren van een warmtefront in de nacht en ochtend van zaterdag. Op het warmtefront zit neerslag.

GFS sneeuw

Het Amerikaanse model laat ons 3 neerslagsoorten zien: sneeuw, regen met ijzel en uiteindelijk regen. Het is maar net hoe snel de zachtere lucht van de Oceaan aangestuurd door het Azorenhoog binnenstroomt. Dus kan ik nu al zeggen dat het nog lastig te bepalen is om daar nu al een zekere verwachting van te maken.

Winterse parameters

Zoals het er nu naar uitziet valt de neerslag in de westelijke gebieden als regen mogelijk eerst nog gemixt met natte sneeuw. De eerste neerslag valt op een koude ondergrond en de kans op aanvriezende regen is groot. Hopelijk begint dit in de nacht zodat er nog weinig verkeer op de weg zit  want ijzel is moeilijk te bestrijden.

De parameters voor algemene sneeuwval in de volledige Benelux liggen niet goed, daarvoor is de wind ten tijde van het binnentrekken van de neerslag al teveel naar het zuidwesten gedraaid, dit in combinatie met oprukkende zachte lucht maakt dus alleen dieper landinwaarts de sneeuwkans groter.

GFS temperatuur

Precies op hetzelfde tijdstip toon ik nu de berekening van de temperatuur. Ik denk dat dit alles verklaart en dus duidelijk is. Dieper landinwaarts nog koud genoeg voor sneeuw en heel simpel, hoe meer naar het oosten, hoe meer kans daarop en vanuit het westen oplopende temperaturen. De sneeuw gaat, met uitzondering van de hoge Ardennen, overal over in regen.

ECMWF temperatuur

Voordat de neerslag arriveert daalt de temperatuur nog flink, mede omdat vrijdag met een oostelijke wind iets drogere lucht wordt aangevoerd en er ook wat opklaringen te verwachten zijn. Mogelijk komt het kwik vrijdag overdag niet eens boven het vriespunt en daalt de temperatuur nog snel in de avond met overal lichte vorst.

Dat houdt dus in dat de temperatuur aan de grond ook laag is en die stijgt niet zo snel mee met de temperatuur op waarnemingshoogte. Daarom verwacht ik dat de kans op tijdelijke gladheid groot is! Is het niet door sneeuw dan is het wel door aanvriezende regen. Opletten dus en de berichten in de gaten houden.

Hirlam ijzel

Het fijnmazige weermodel Hirlam laat dit proces goed zien. Deze verwacht dat bijna alle neerslag als regen naar beneden komt met dus ijzel als gevolg. Dit moeten we echt in de gaten gaan houden. Dit weermodel denkt dus dat de zachtere oceaanlucht op hoogte nog eerder binnenkomt dan het Europese en Amerikaanse weermodel.

Na algemene dooi op zaterdag volgt nog een koude nacht met wederom grote kans op gladheid door opvriezing van natte weggedeelten. Plaatselijk zou nog een (winterse) bui kunnen vallen. Daarna volgt een periode met zachter weer.

Grote kans op sneeuwoverlast in de Alpen

Het hogedrukgebied boven de Azoren gaat vanaf het weekeinde veel sneeuw geven aan de noordkant van de Alpen. Er komt daar een Nordstau op gang. Dit betekent dat vochtige oceaanlucht moet stijgen tegen de bergen, gaat condenseren en bewolking wordt gevormd.

Azorenhoog Nordstau

Deze sneeuwt dan helemaal uit aan de noordkant van de bergen. Er komt dus veel sneeuw in de noordelijke gebieden in de Alpen. Er valt heel veel sneeuw bij een sneeuwgrens tot in de dalen. Dit gaat gegarandeerd overlast geven en vanaf donderdag of vrijdag kan het nog eens harder gaan sneeuwen wegens een stormdepressie die afzakt over de Noordzee naar Duitsland. Deze depressie kan bij ons ook weer sneeuw geven afhankelijk van wat het Azorenhoog gaat doen.

GFS neerslag Alpen

Ik hoop van harte dat bovenstaande kaart niet uitkomt, want dan zou er tot volgende week zaterdag in totaal 2 meter verse sneeuw bij kunnen vallen. Dit betekent dat volledige dorpen zouden afgesneden zijn van de buitenwereld. Aangezien ik vanaf zaterdag ook vertrek naar Oostenrijk zit ik precies op die locatie waar het meeste sneeuw kan vallen.

Overigens doet ECMWF het een stuk rustiger met 75cm tot 1 meter totaal. Ik adviseer de reizigers die deze week vertrekken de sneeuwkettingen mee te nemen, maar ook een schep om de auto uit te graven en de berichtgevingen goed in de gaten te houden.

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken
2

Weersverwachting Luik-Bastenaken-Luik 2024

2 dagen geleden - 5 min. lezen
10 Maandag stevig onweer!

Stevige onweerskansen door pittig koufront op maandag

14 april 2024 - 6 min. lezen