21 augustus 2018 - 6 min. lezen 2556 reacties

De zomer van 2018 zal sowieso in de statistieken verdwijnen als uitzonderlijk. Wekenlang werden we in de Benelux getrakteerd op prachtig zomerweer en daarbij werden ook verschillende records verbroken. Regionaal kregen we de langste hittegolf ooit en het was bovendien ook nog eens uitzonderlijk droog door een significant tekort aan neerslag. Er leek maar geen einde te komen aan dit uitermate zomerse weer… althans dat leek zo door het aanhoudend warme en droge weer.

Wie hoopt op een verlenging van dit weertype zal de komende tijd echter even geduld moeten hebben, want tegen het einde van de week slaat het weer om en wordt het wisselvallig en gevoelig frisser. We krijgen dan eerder vroeg herfstweer dan zomerweer. Dat zal dus even wennen worden. Maar laat ons eerst nog profiteren van een mooie en aangename woensdag… 

Mooi weer op woensdag

Warm

Alvorens het weer zal omslaan tijdens het einde van deze week, mogen we eerst nog profiteren van aangenaam zomerweer. De gunstige werking van een hogedrukgebied over Centraal-Europa brengt ons morgen (woensdag) mooi weer. We bevinden ons in de ‘warme sector’ en aan de voorzijde van een storing wordt van oorsprong subtropische lucht naar onze contreien gestuurd, waardoor het goed kan opwarmen. De maxima zullen vlot de hoogte inklimmen naar waardes tussen 23 en 28 graden.

temp GFS woe
Temperatuurkaart voor woensdag volgens GFS.

Onschuldige stapelwolkjes

De lucht waarin we vertoeven is echter licht onstabiel van opbouw, waardoor er in de loop van de dag enkele onschuldige stapelwolken (de wel gekende ‘mooiweerwolken’) kunnen gevormd worden (zie sounding). Deze zullen echter onschuldig zijn van aard en onderdrukt worden door een stabiele laag op enige hoogte, waardoor deze de neiging zullen hebben om zich lateraal uit te spreiden in plaats van verticaal te groeien. We houden het dus morgen de hele dag droog en de zon zal ongehinderd kunnen schijnen tussen de schapenwolkjes. Prima weer voor zomerse buitenactiviteiten morgen dus!

arome sounding
De sounding van AROME voor morgen. deze laat zien dat er stapelwolken kunnen gevormd worden onder de subsidentielaag. (Meteociel)

Donderdag overgangsdag

Aanvankelijk warm

Ook donderdag zullen we aanvankelijk nog kunnen profiteren van aangenaam en vrij warm zomerweer. Een hoogtetrog nadert geleidelijk vanaf het westen en aan de voorzijde van een koufront wordt er dan opnieuw warme lucht aangevoerd waardoor de maxima opnieuw vrij hoog kunnen oplopen. Donderdag verwachten we temperaturen tussen 20 en 27 graden. Geleidelijk neemt dan wel de bewolking toe en trekt het koufront in de loop van de dag over de Benelux. Dat zal eerst het geval zijn in Nederland en later ook in België, waar ze het nog langer droog houden.

GFS 500 hPa do
De hoogtekaart voor donderdag. Een trog nadert.
temp GFS do
De temperatuurkaart volgens GFS op donderdag.

Later buien en onweer vanaf het W

Het front lijkt ook actiever te zijn over Nederland, waar men vanaf de voormiddag en zeker tijdens de namiddagperiode moet rekening houden met buien die stevig kunnen uitpakken. Hier en daar kan er dan veel regen vallen op korte tijd en is er ook onweer mogelijk met tijdelijk ook rukwinden tijdens de passage van het front. Aan de voorzijde van het koufront kunnen er in de Ardennen ook nog enkele pittige warmte-onweders ontstaan.

Ook deze kunnen vergezeld zijn van veel regen en rukwinden en/of hagel. Het koufront zal dan de warmte verdringen naar het oosten en aan de achterzijde ervan wordt er van oorsprong polaire lucht aangevoerd. Dat zullen we vrijdag en tijdens het weekend zeker merken!

fronten do
De kaart met de vochtigheid op 700 hPa. Hierop zien we mooi de fronten liggen. Een koufront trekt over de Benelux met daarachter nog een occlusie. (wetter3)
regen GFS do
De regenkaart voor donderdagnamiddag volgens GFS. Het koufront trekt over. (Wetterzentrale)

Vroeg herfstweer tijdens weekeinde

Vrijdag koelt de bovenlucht sterk af

Vanaf vrijdag komt de Benelux terecht onder een diepe hoogtetrog op 500 hPa (5,5 km hoogte), met ook aanvoer van zeer koude bovenluchten (tot -25 graden op 5,5 km!). Daarmee samenhangend komen we ook terecht in een gevoelig frissere luchtmassa. De stroming zal draaien naar het westen tot het noordwesten en van die hoek wordt er maritiem polaire lucht aangevoerd, waardoor we eerder vroeg herfstweer zullen krijgen dan zomer. Dit zullen we geweten hebben, want de temperaturen aan de grond zullen dan geen 20 graden meer bereiken! Dat zal zeker even wennen zijn na de zeer hoge maxima die we gewend waren deze zomer…

GFS 500 hPa vrij
De hoogtekaart volgens GFS op vrijdag.

Vrijdag moeten we vanaf de ochtendperiode reeds rekening houden met buien, die mogelijk vergezeld kunnen zijn van onweer. De pittigste buien worden langsheen de kust verwacht (vooral in Nederland), aangezien het zeewater relatief warm is en de onstabiliteit dus groter is boven zee (groter contrast met de koude bovenluchten). De westenwind zal dan ook een tandje bijsteken en zal matig tot vrij krachtig waaien, waardoor het koudegevoel nog zal aangescherpt worden.

Zaterdag sterk wisselvallig

Zaterdag bevinden we ons nog steeds in een diepe hoogtetrog met koude bovenluchten. De straalstroom is bovendien pal gericht op onze contreien, waardoor het weer nog wat dynamischer kan uitpakken. We bevinden ons dan een de zogenaamde ‘left exit’ van de jetstream, en dat zal de onstabiliteit nog wat vergroten!

De weermodellen zijn het voorlopig nog niet helemaal eens met elkaar over het precieze verloop van zaterdag. GFS berekent pittige buien met onweer, gedurende de hele dag terwijl EC onder invloed van de straalstroom een stevig lagedrukgebiedje pal over de Benelux laat trekken.

vroeg herfstweer za
De hoogtekaart volgens GFS op zaterdag.

Als EC gelijk krijgt mogen we zaterdag een hele plens regen verwachten (frontale regen) gevolgd door een reeks pittige buien en onweer. Als GFS gelijk krijgt, mogen we eerder een buientrein verwachten waarbij ook onweer kan voorkomen. Wat zeker is, is dat er zaterdag behoorlijk wat regen zal vallen en we dus vroeg herfstweer mogen verwachten. Hetzij door fronten, hetzij door pittige buien en onweer.

Net als op vrijdag blijft het op zaterdag vrij fris. De maxima komen niet hoger uit dan zo’n 17 à 18 graden in het geval van GFS en amper 15 à 16 graden in het geval van EC. In dat geval zou zaterdag wel eens de koudste dag van deze zomerperiode kunnen worden!

Weersverwachting voor zondag is onzeker

Ook het weerbeeld voor zondag is nog enigszins onzeker. Volgens EC trekken er eerst nog pittige buien over de Benelux en wordt het pas in de loop van de dag droger. GFS voorziet dan weer droog weer op zondag. Het is wel zo dat er dan een mobiele wig van hogedruk de Benelux bereikt die het weer zal stabiliseren, al blijft de timing van deze stabilisatie dus nog onzeker…

500 hPa za
De hoogtekaart volgens GFS op zondag.

Conclusie?

Na een warme een mooie woensdag tapt het weer vanaf vrijdag uit een heel ander vaatje dan we gewend zijn. Het weekeinde verloopt wisselvallig en fris, we komen onder invloed van vroeg herfstweer. Maar… niet te pessimistisch! Volgens de recentste berekeningen is de kans reëel dat er na de dip tijdens het weekend, volgende week opnieuw een weersverbetering zit aan te komen. Al moeten we dat zoals steeds bevestigd zien de komende dagen.

pluim EC
De temperatuur pluimverwachting volgens het ECMWF model. (Weerplaza)
pluim neerslag EC
De neerslag pluimverwachting volgens ECMWF. (Weerplaza)

Samuel

Door Samuel

Afgestudeerd fysisch geograaf aan de KU Leuven in de specialisatie weer- en klimaat. Ik ben professioneel omgevings- en klimaatexpert en ben actief geweest als klimaatwetenschapper aan de KU Leuven. Al van kinds been af ben ik bijzonder gepassioneerd door weer en klimaat. Binnen NoodweerBenelux ben ik vooral actief als weeranalist en schrijf ik artikels over weer en klimaat.


Verder lezen

Alles bekijken