Augustus start met normaal zomerweer

De laatste decade van juli mogen we op zijn minst bijzonder noemen. Quasi alle warmterecords werden verbroken met als toppunt 41.8°C in Begijnendijk. De hitte in de Benelux ligt nu achter ons. Voor het begin van augustus staat er normaal zomerweer op het programma, de extremen zijn eventjes uit West-Europa verdwenen. Hoog tijd om de weerkaarten er nog eens bij te nemen en te zien wat ons precies te wachten staat!

• Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
• Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?

Uitzonderlijk weer eind juli

We kunnen er over blijven schrijven, aangezien we de afgelopen 10 dagen iets uniek hebben meegemaakt. Nooit eerder werd het warmer dan 39°C in de Benelux sinds het begin van de metingen in 1832. De afgelopen 10 dagen haalden we dat 3 dagen na elkaar en bereikten de temperaturen zelfs 40, ja zelfs 41 en bijna zelfs 42°C in de schaduw. Uitzonderlijk, hallucinant en toch vooral ook zorgwekkend. Dit is klimaatverstoring in actie, we kunnen er niet omheen.

Met lokaal zwaar onweer en overvloedige neerslag werd de hitte verdreven richting het noordoosten. Het noorden van Nederland kreeg zelfs gisteren nog een tropische 30°C dus zover was de warmte nog niet verwijderd. De warmte in West-Europa werd door een oprukkende hoogtetrog stilaan dus verplaatst en dat ging ook in de buurlanden en het zuiden van Europa niet zonder slag of stoot. De Tour de France moest worden stilgelegd omwille van een felle hagelbui. De bijhorende neerslag en smeltwater zorgden bovendien voor een modderstroom.

In Italië zorgde een tornado voor slachtoffers en in Duitsland/Frankrijk en Groot-Brittannië werd er veel schade veroorzaakt door blikseminslagen. Het was atypisch warm en dit wordt, zoals wel vaker, afgestraft.

De hittegolf heeft ook grote gevolgen gehad voor de gletsjers in de Alpen. Tijdens de hittegolf van juni en juli samen verloren de Zwitserse gletsjers alleen al 0.8 miljard ton sneeuw/ijs. Absoluut ongezien voor dergelijke korte periode. Desondanks lijkt deze zomer geen record te baren voor de Alpen-gletsjers omwille van de uitzonderlijke sneeuwhoeveelheden aan het einde van mei.

Negatieve NAO-index blijft het weer bepalen

Cruciaal op de weerkaarten van de afgelopen weken en ook komende dagen is de negatieve NAO-index. Al geruime tijd worden de noordelijke gebieden gedomineerd door hogedruk. Een gevolg is een extra zwakke straalstroom waarvan de amplitude betrekkelijk groter is dan normaal. Een fenomeen dat we trouwens al meermaals hebben aangehaald als zijnde: “het verzwakken van de straalstroom of de straalstroom van de toekomst“.

De extremen worden hierdoor groter en opvallender. Bij ons was het bijvoorbeeld extreem heet vorige week door een krachtige warmte-advectie vanaf het zuiden, maar herinner ook nog de koele meimaand als gevolg van een diepe trog over Europa. Daartegenover is het momenteel in grote delen van Rusland en nu ook in Scandinavië gevoelig kouder dan normaal (tot wel 20 graden) als gevolg van een diepe trog.

Winterliefhebbers hopen uiteraard dat we deze configuratie met een negatieve NAO-index behouden tot de winter.

De Benelux bevindt zich komende dagen een beetje in niemandsland tussen kleine ruggen en troggen en gedomineerd door een grote trog in het noorden. De hogedrukruggen hebben zo niet de kans om zich naar het noorden uit te strekken waardoor langdurig zomerweer niet op de kaarten staat en we eerder normaal zomerweer krijgen, dat mooi op en neer gaat.

Voor komend weekend lijken we dan even te kunnen genieten van een krachtigere rug, waardoor de temperaturen weer wat de hoogte in gaan. Geen 35 of 40 graden maar een aangename 25°C en zelfs nog wat meer zit er wel in.

Kustconvergentie, een gekend fenomeen

Afgelopen dagen en ook vandaag en morgen zullen vooral de kustregio’s gevoelig zijn voor buien. Landinwaarts verliezen deze buien snel aan kracht en doven ze wat uit. Dit komt door het typische fenomeen van kustconvergentie. Bij een wind die vanaf het zuidwesten komt van over de Atlantische Oceaan naar de Noordzee wordt er veel vocht aangevoerd aan de kust.

Boven land zorgt een afname of lichte draaiing van de wind als gevolg van een verhoogde afremming door het ruwe oppervlak voor convergentie waarbij de vochtige lucht gedwongen wordt om te stijgen. Dit resulteert dan in het ontstaan van buien wanneer de atmosfeer (zoals nu) voldoende onstabiel is. Zeker tijdens het tweede deel van de zomer kan dit resulteren in pittige buien en ook waterhozen veroorzaken, aangezien het zeewater op zijn warmst is. Het temperatuurcontrast tussen het zeewater en de top van de buien is dan namelijk het grootst.

Gaat de straalstroom aanzwengelen?

Na het zachte weekend eind deze week zijn er indicaties dat de straalstroom in West-Europa volgende week zou aanzwengelen. Tegelijk lijkt deze een meer zonaal patroon aan te gaan nemen. Op die manier neemt de invloed van de Atlantische Oceaan betrekkelijk toe en zou de kans op neerslag van betekenis stijgen. Zowel het Amerikaanse weermodel GFS als het Europese weermodel ECMWF ondersteunen deze optie.

Het is dus even wachten op bevestiging, maar momenteel lijken de weermodellen aan te sturen op typisch zomerweer voor de rest van de week met een hoogtepunt op zondag. Volgende week zou er dan mogelijk een overgang inzitten naar wisselvalliger weer, al is dat gezien de termijn uiteraard nog onzeker.

De lange termijnverwachting van ECMWF kwam afgelopen maandag met een gelijkaardig patroon met koeler en iets natter weer dan normaal voor de periode tussen 5 en 11 augustus, alsook voor de periode tussen 12 en 18 augustus. We gaan het zien komende dagen of de weermodellen dit bevestigen!