2 augustus 2022 - 8 min. lezen
2 reacties 2

De tweede maand van de meteorologische zomer is voorbij. Juli zette de trend voort die alle voorgaande maanden dit jaar, met uitzondering van april, ingezet hadden. In juli hadden we het grootste deel van de tijd te maken met hogedrukinvloeden. Aan het begin van de tweede helft van juli kreeg de Benelux te maken met een hitteopstoot, met lokaal temperaturen die tot boven 40°C stegen. Wat gebeurde er nog meer? We zetten alles op een rijtje in het klimatologisch overzicht van juli 2022.

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Juli begon aangenaam

De maand juli begon met invloed van een krachtig Azorenhoog. Doordat het ten westen van Europa bleef trappelen, was de aangevoerde lucht in onze contreien dominerend noordwestelijk. Hierdoor liep de temperatuur op tot 21-24°C.

Tegelijkertijd bouwde zich boven Zuid-Europa een enorm bastion van hete lucht op. Dit gebeurde onder invloed van de vorming en de aanwezigheid van verschillende thermische lagen die kurkdroge en warme Afrikaanse lucht naar het noorden pompten. Temperaturen van 40-45°C waren eerder regel dan uitzondering in het zuiden van Europa.

Tropische lucht bereikt de Benelux kortstondig aan het begin van de tweede decade

Na 10 juli veranderde het synoptisch patroon behoorlijk. Een aparte hogedrukkern snoerde zich af van het Azorenhoog. Deze kern bewoog zich geleidelijk naar het oosten, passeerde over West-Europa en kwam ten oosten van de Benelux te liggen. Aan de westkant van deze hogedrukkern kwam een diep transport op gang van zuidelijke lucht waarbij de zeer warme lucht boven Spanje en Portugal een impuls naar het noorden kreeg.

Op 12 en 13 juli was onze stroming zuidwestelijk, waardoor de temperatuur kortstondig omhoog ging tot richting de tropische grens van 30°C. Lokaal gingen we zelfs nog iets over 30°C, dit was vooral in België het geval. Op 13 juli nam een Azorenhoog ons weerbeeld weer over, waardoor de stroming opnieuw naar het noordwesten draaide en de temperaturen onder 25°C uitkwamen.

Meer dan 40 graden op 19 juli 2022

In de weermodellen was het inmiddels duidelijk geworden dat extreme hitte zijn weg zou zoeken richting onze contreien vanaf maandag 18 juli. Vooral het Amerikaanse weermodel strooide langere tijd met extreme temperatuurkaarten tot meer dan 40°C. We weten intussen dat dit model moeite heeft met een onderschatting van het bodemvocht en overschatting van de droogte, waardoor temperaturen overschat worden. Het Europese model was wat milder en in de ensembles zagen we twee clusters met mogelijkheden (zogenoemde bifurcatie). De modellen hadden vooral moeite met de clash tussen de polaire en de subtropische lucht en de timing waarop de warmste luchtmassa’s ons zouden bereiken.

Op 18 juli bereikte de tropische lucht onze regio. In een groot deel van West-Europa sneuvelden hitterecords bij bosjes. In de Benelux werd het maandag op veel plekken ruim 30°C. Voor het landelijk meetstation in Nederland, De Bilt, was dit de eerste keer dit jaar. In Ukkel was dit reeds op 18 juni gebeurd.

Op 19 juli zagen we het thermisch hoogtepunt van de hitteopstoot. Op vele plekken kwamen we uit op 37-39°C met uitschieters tot net boven de 40 °C (niet-officiële stations). Daarmee werd het op veel plekken de op 1 na warmste dag ooit gemeten sinds het begin van de waarnemingen, na 25 juli 2019. Van de officiële meetpunten spande het Belgische Kapelle-op-den-Bos de kroon met een maximum van 40,0°C. In Nederland was Maastricht de warmste plek met 39,5°C. Dat het record uit 2019 niet werd verbroken, kwam doordat het gebied met warmste lucht in de nacht over onze regio trok.

De hitte werd de dagen daarna verdreven, waarbij er vooral op donderdag 21 juli op grote schaal vrij veel neerslag viel. Dit ten gevolge van een koudepoel en een back-bent occlusie die overtrok.

Droog einde van juli 2022

Tijdens het op-een-na-laatste weekend van juli 2022 herstelde het zomerweer zich opnieuw en liepen de temperaturen op tot 25-30°C. Dit allemaal onder invloed van veel zonneschijn en droog weer. Ook in de laatste week van juli viel er geen neerslag van betekenis. Het weerbeeld werd opnieuw gedomineerd door een krachtig Azorenhoog.

Klimatologisch overzicht juli 2022

Temperatuur

Juli 2022 kende slechts twee dagen die een maximumtemperatuur onder 20°C hadden (7 en 21 juli). Dit, in combinatie met de meerdere keren dat we te maken kregen met een hitteopstoot, maakt het niet gek dat juli 2022 warmer dan gemiddeld verliep. In De Bilt kwam de maandgemiddelde temperatuur uit op 18,6°C, iets meer dan het gemiddelde van 18,3°C. Ukkel eindigde met een gemiddelde temperatuur van 19,6°C, terwijl het gemiddelde hier 18,7°C bedraagt.

De gemiddelde temperatuur in juli in De Bilt sinds 1901 (boven) en Ukkel sinds 1833 (onder). Juli 2022 was iets warmer dan gemiddeld.

Door het ontbreken van relatief koude periodes wist de temperatuur overdag vaak de 20 graden te bereiken. Het aantal warme dagen (dagen waarop de maximumtemperatuur minimaal 20,0°C is) lag dan ook vrij hoog. In De Bilt en Ukkel werden 29 warme dagen gemeten, tegenover ongeveer 23 warme dagen in een gemiddelde julimaand. Qua zomerse dagen kwam juli 2022 redelijk gemiddeld uit de bus, in De Bilt haalde de temperatuur op 8 dagen de grens van 25,0°C (gemiddeld 9 dagen). Ukkel kende 11 zomerse dagen (gemiddeld 10 dagen). Ukkel noteerde 3 tropische dagen, waarop de maximumtemperatuur tenminste 30,0°C is, wat iets meer is dan het gemiddelde van 2 dagen. In De Bilt telden we 2 tropische dagen, wat gemiddeld is voor een julimaand.

Neerslag

De neerslaghoeveelheid verschilde in juli 2022 sterk van plek tot plek, maar over het algemeen verliep de maand (veel) te droog. Het noordoosten van Nederland ontving met 40-60 mm de meeste regen. In Ukkel en De Bilt was het ook zeer droog. Het Nederlandse hoofdstation ontving 15,8 mm regen, tegenover het gemiddelde van ruim 85 mm. Daarmee was het de vierde droogste juli sinds de metingen begonnen in 1898. Enkel in 2006 (15 mm), 1921 (11,4 mm) en 2018 (5,3 mm) was juli nog droger. In Ukkel viel zelfs nog minder regen en werd een schamele hoeveelheid van iets meer dan 5 mm genoteerd (gemiddeld 88 mm). Met 5,2 mm was juli 2022 de op één na droogste sinds het begin van de metingen in 1880. Het record van juli 1885 (2,2 mm) blijft staan. De regen viel verspreid over 6 dagen in zowel De Bilt als in Ukkel. Dat geeft aan dat de intensiteit van de regen laag was.

De neerslagsom in juli in De Bilt sinds 1898 (boven) en Ukkel sinds 1880 (onder). Juli 2022 was een van de droogste uit de meetreeks.

Het aantal onweersdagen in België lag ook laag. In juli 2022 werd er slechts op 3 dagen onweer waargenomen, normaal zijn dit er 13.

Het aantal onweersdagen in België (sinds 1928). Juli 2022 kende slechts 3 dagen waarop er onweer werd waargenomen. Samen met 2020 is dit een absoluut record voor de minste onweersdagen in de maand juli.

Zonneschijn

Voordat we de zonuren van juli 2022 presenteren, kijken we eerst terug op het eerste halfjaar. Het eerste halfjaar is extreem zonnig verlopen in de Benelux. In de maanden januari tot en met juni telde het hoofdstation in Ukkel maar liefst 1057 zonuren. Dit betekent een 2e plaats in het klassement, achter 2020. De lente van 2020, het eerste coronajaar, was record zonnig. In 2022 zijn alle maanden, op januari na, bovengemiddeld zonnig geweest. Maart spande de kroon en ging de boeken in als zonnigste maand maart sinds het begin van de metingen in 1887. Het gemiddelde aantal uren zonneschijn van januari tot juni ligt op 830 uur. Dit betekent dat we hier dit jaar bijna 230 uur boven zitten, wat omgerekend ruim één uur extra zon is per dag!

Qua zonneschijn zette juli 2022 de trend door die de afgelopen is ingezet. In Ukkel scheen de zon 276,6 uren (normaal: 203,2 uur), goed voor een top-10 klassering sinds het begin van de metingen in 1887. Ook in De Bilt belandde juli 2022 in de top-10 sinds het begin van de metingen in 1901. De zon scheen er 274,0 uur (normaal: 213,9 uur). Met de maand juli meegeteld, is 2022 het jaar 2020 voorbijgegaan qua zonuren in Ukkel. Maar het is ook ingehaald door het jaar 1959, dat een extreem zonnige julimaand kende. In De Bilt zijn de eerste zeven maanden wel recordzonnig verlopen. De voorsprong op nummer 2, 2018, bedraagt maar liefst 93 uur! Overigens ligt het aantal zonuren aan de kust nog hoger dan in Ukkel en De Bilt, dit is een fenomeen wat we vaker zien. Als gevolg van het relatief koude zeewater in de zomer ontstaat hier vaak minder bewolking dan in het warmere binnenland.

Het aantal zonuren in juli in De Bilt (sinds 1901). Juli 2022 was hier een zeer zonnige maand.

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken