Hitte op weg naar Spanje en Portugal. Lokaal tot 48 graden!
Traditioneel gezien gaan veel inwoners van Noordwest-Europa in hun zomervakantie naar Zuid-Europa vanwege het gunstige zomerweer. Spanje en Portugal zijn daarbij populaire bestemmingen. In juni, juli en augustus is het er nagenoeg altijd zonnig en warm weer. De temperaturen liggen er op hoog niveau. Komende dagen komt er vanuit het noorden van Afrika een opstuw van warme lucht af op het Iberisch schiereiland. De temperaturen lopen zeer hoog op en zullen met gemak de 40°C passeren. Hoe warm wordt het en hoe uitzonderlijk is die hitte in Spanje?
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
- Volgen jullie al de livestreams op Youtube?
- Bekijk het weerbericht voor de komende dagen
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
Spanje en Portugal kennen een mediterraans klimaat
Het Iberisch schiereiland kent, ondanks zijn relatief kleine omvang, toch een aantal verschillende klimaten. Het grootste deel van Spanje en Portugal kent een Middellands Zeeklimaat, met zachte, natte winters en hete, droge zomers. Door verwoestijning dreigen sommige stukjes in Spanje te maken te krijgen met een woestijnklimaat. Anderzijds heeft het noordwesten te maken met een gematigd klimaat, met het hele jaar neerslag en in de zomer temperaturen die vergelijkbaar zijn met de Benelux.
Vanwege de aanwezigheid van uitlopers van het Azorenhoog is het in het zuiden van Spanje en Portugal vaak rustig en warm weer in de zomer. Daarbij zijn veel dagen zonovergoten en valt er slechts af en toe een bui. Soms komen er ook hitte-onweders voor. Vooral in het binnenland, dat toch grotendeels geïsoleerd ligt tussen de bergen, kan de temperatuur overdag hoog oplopen. Neem bijvoorbeeld de stad Sevilla. In juli is de gemiddelde maximumtemperatuur er 36°C en in augustus 35,5°C.
- Airco kopen tegen de hitte? Ontdek deze tips!
Ondanks dat het weerbeeld vrijwel constant is gedurende de zomer, kan de temperatuur nog weleens fluctueren. Net zoals bij ons zorgt een noordelijke stroming meestal voor temperaturen die onder normaal blijven. Echter, als de wind naar het zuiden draait, kan er zeer warme lucht uit Noord-Afrika richting Spanje en Portugal getransporteerd worden. Onder invloed van warme bovenluchten kan de temperatuur aan de grond dan flink oplopen. Temperaturen van 40°C en meer zijn in het midden en zuiden van Spanje en Portugal dan ook geen uitzondering.
Opstoot van zeer warme lucht uit de Sahara
De aankomende dagen situeert een hogedrukgebied zich boven Algerije en Tunesië. Met de wijzers van de klok mee komt er vanuit het zuiden een bel met hete, droge lucht uit de Sahara richting het noorden. In Noord-Afrika is het al een tijdje heet, en lokaal werden zelfs all-time hitterecords gebroken. In Algerije kwam de temperatuur de afgelopen dagen zelfs dicht bij de 50°C. Als de warme lucht eenmaal naar het noorden stroomt, komen Spanje en Portugal komen daarbij op de eerste rij voor extreme hitte.
In de loop van de eerstvolgende dagen loopt de temperatuur elke dag verder op. We zien de steeds warmere lucht terug in de grafiek van de temperatuur op 850 hPa (dit komt overeen met een hoogte van ongeveer 1500 meter). Voor het prikpunt Andalusië, de meest zuidelijke regio van Spanje, is de grafiek hieronder zichtbaar. Op zondag overschrijdt de 850 hPa temperatuur op veel plekken in Zuid- en Zuidoost-Spanje 30°C, iets dat er maar zelden gebeurt.
De temperatuur op 850 hPa is bij een zonnig en droog weertype vaak een goede indicatie voor de maximumtemperatuur op meethoogte. Voor de lager gelegen valleien van Zuid-Spanje geldt over het algemeen de vuistregel dat op een droge, zonnige dag met weinig wind de temperatuur aan het oppervlak ongeveer 15 tot 18 graden warmer is dan op 850 hPa. Kijken we naar de temperatuurverwachting van het weermodel GFS voor de komende dagen, dan zien we dat bijvoorbeeld voor Sevilla de temperatuur oploopt. Op donderdag wordt het er 38°C en vrijdag wordt al de grens van 40 graden gepasseerd. In het weekend verscherpt de hitte. Op zondag wordt er zelfs een temperatuur van 47°C voorzien!
Hitterecord komt in gevaar
De hitte is dus zelfs voor Spaanse begrippen extreem te noemen. Het all-time hitterecord van Spanje staat momenteel op 47,3°C en werd nog niet zo lang geleden gemeten. Op 4 juli 2017 verscherpte het plaatsje Montoro in de provincie Córdoba het oude record uit 1994. De temperaturen komen zondag zeker in de buurt, maar of het record gebroken zal worden is nu nog niet te zeggen
De ergste hitte beperkt zicht tot het Zuid-Spanje. In het binnenland van Portugal wordt het ook heet, maar de verwachte maxima van 42 tot 43 graden brengen het hitterecord van 47,4°C niet in gevaar. Overigens wordt het in Marokko nog warmer. Een lokale 50 graden behoort daar tot de mogelijkheden.
Recordtemperaturen Canada en VS blijven buiten schot in Iberisch schiereiland
We schreven er al eerder over. In de Verenigde Staten en Canada was er een extreme hittegolf aan de gang. De hittegolf hier ontstond door een zogenaamde ‘heat dome’. Boven het zuidwesten van de VS had zich wekenlang warmte opgehoopt. Die zorgde voor dalende luchtbewegingen en de vorming van een krachtig hogedrukgebied. Vervolgens trok dit hoog naar het noorden. Storingen die probeerden koele oceaanlucht dieper landinwaarts te duwen liepen stuk. In de kern van de heat dome zorgt subsidentie (de daling van lucht) voor zeer droge en zonnige omstandigheden. Het werd erg snel warmer.
Op veel locaties sneuvelde het all-time hitterecord met een grote marge. Canada zag hoe zijn hitte-record maar liefst 3 dagen op rij werd verpulverd. Het plaatsje Lytton in British Columbia spant nu de kroon met een temperatuur van 49,6°C. Voor juni 2021 stond het nationale hitterecord op 45°C. Een verbetering van 4,6°C is bij zo’n record wel een hele grote marge. Het is met recht exceptioneel te noemen dat er zo noordelijk een temperatuur van bijna 50 graden kon worden opgetekend. Lytton ligt namelijk op dezelfde breedte als de Ardennen.
Een hitterecord in Spanje zou bijzonder zijn. Het kwik zal waarschijnlijk maar nipt boven 47,3°C uitkomen, als het überhaupt al zo warm wordt. De hitte in Andalusië is echter niet te vergelijken met de ernstige hittegolf in het noordwesten van de VS en Canada afgelopen maand.
Sommige linkjes bevatten affiliate!
