Onweders 15 augustus

Augustus staat meestal garant voor flinke onweerskansen. Vorig jaar zagen we een gelijkaardige configuratie ontstaan met op 18 augustus 2011 hevige noodweer boven de weide van Pukkelpop. Windstoten en hagelstenen maakten helaas heel wat slachtoffers. Met dit bericht willen we dan ook iedereen graag inlichten over de kansen op onweders op woensdag 15 augustus.

Warm maar zeer onstabiel

We bevinden ons sinds vorige week vrijdag in gevoelig zachtere lucht. Een depressie nabij Ierland stuwt warme luchtmassa’s vanuit Spanje richting de Benelux. Dit resulteert in maxima rond of net boven 25°C. Morgen wordt er nog een extra push van tropische lucht op gang gebracht en in België moet daar natuurlijk het nodige klank- en lichtspel van komen. De temperatuur zal morgen variëren tussen 27°C en 32°C. De vochtigheid zal navenant zijn, waardoor het eerder klam en ongemakkelijk zal aanvoelen.

Onweders 15 augustus, welk type?

Aan de voorzijde van het koufront ontwikkelt zich in de voormiddag een (inactieve) convergentiezone. In deze zone wordt de combinatie tussen de hoge temperatuur en de onstabiliteit omgezet in buien. Vermoedelijk krijgen deze buien in de namiddag heel snel onweer aan boord, want de Mixed Layer Cape schommelt tussen 1500-2000 j/kg over een groot deel van België.

Deze waardes worden enkel en alleen gehaald indien er voldoende instraling is door aanwezige opklaringen. Indien het morgen langer bewolkt blijft door middelhoge bewolking en/of mistvelden zal deze waarde lager liggen met een mogelijk grote invloed op het weerbeeld later in de namiddag/avond (minder intense onweders).

De CAPE (beschikbare energie in de atmosfeer die onweersbuien kunnen benutten) ligt dus zeker in een schaal waar we rekening mee moeten houden. Vaak wordt deze CAPE niet als enigste richtwaarde bekeken om de kansen op ‘zwaar weer’ in te schatten. De dynamische kant van het plaatje is eveneens belangrijk, zo niet belangrijker, want vaak is het net door de dynamische configuratie dat onweders zich gaan vertalen in noodweer.

Dynamisch voldoende windschering

De windschering trekt op nadering van het koufront in de vroege namiddag aan met haar eerste invloed in het westen van België. De verwachting is dan ook dat de initiatie van onweersbuien daar eerst zal starten met een (kleine) kans op discrete buien in de vorm van supercells. Deze onweders kunnen in het beginstadium profiteren van een hoge cape en kunnen hagel produceren met significante doorsnede. De weermodellen berekenen op dit moment (15:00) waardes tussen 1 en 3 cm. Lokaal is nog iets meer mogelijk, maar het hoeft natuurlijk niet.

Naarmate de convergentiezone richting het noordoosten trekt, zullen ook de onweersbuien in het centrum en oosten ‘ontploffen’. Deze onweders hebben op het eerste zicht een vrij lage treksnelheid waardoor ze lokaal veel neerslag kunnen lossen met wateroverlast tot gevolg. De kansen zijn in het hele land groot.

De Storm Relative Helicity en de Supercell Composit Parameter slaan morgennamiddag en avond matig uit in de omgeving van België. Dat betekent zoals eerder gezegd dat de kans bestaat dat er zich tijdelijk een (beginnende) windhoos kan vormen. Naast dergelijk verschijnsel is een downburst (valwind aan de voorzijde van een onweer) ook niet onmogelijk. Dit ontstaat vooral als de buienlijn zich gaat organiseren op één lijn.

Persoonlijk denk ik dat de initiatie van een dergelijke ‘lijn’ of squall line beperkt blijft. Een meer slordige vorm met losse en intense onweders heeft wat mij betreft meer kans op slagen (blijft weliswaar gevaarlijk door outflow!).

Samenvatting weerbericht

In de loop van de namiddag wordt het toenemend onweerachtig vanuit Frankrijk. De temperatuur piekt tussen 12:00 en 16:00 richting 30°C. Dit is voldoende om de onstabiliteit om te zetten in onweersbuien. De dynamische kant van de configuratie kan ervoor zorgen dat er flinke hagel ontstaat en een lokale windhoos is bij hele krachtige buien niet uitgesloten. Naarmate de convergentiezone richting het noordoosten trekt, neemt deze nog iets in activiteit toe. Pas in het tweede deel van de nacht verminderen de kansen op onweer snel vanuit het westen.

Er is besloten geweest om een code rood (HIGH) af te kondigen voor de Benelux en dit vanwege de hagelkansen en de lokale windhoos. Tijdens deze onweders moet u daarnaast opletten voor een hoge bliksemactiviteit en/of wateroverlast.

Voorzichtigheid is dus zeker aan de orde!

Bron kaartjes: lightningwizard.com / estofex.org