Winterse signalen in februari 2018 (deel 15)
Afgelopen dagen was er heel wat te doen omtrent de stratosfeer en de opwarming in deze atmosferische luchtlaag. De Polar Vortex wordt hierdoor fors aangetast waardoor de motor van een strakke straalstroom op de Atlantische Oceaan wordt geblokkeerd. Wat de effecten precies zullen zijn voor West-Europa is nog steeds onduidelijk doordat er nog weinig onderzoek is gedaan naar de effecten van een SSW. We analyseren alvast de huidige weerkaarten in dit artikel en kijken of we koudere/zachtere trends waarnemen richting het einde van de maand februari.
Wij nodigen jullie graag uit tot discussie onderaan dit artikel.
- Volg ons ook via Facebook op NoodweerBenelux.
- Op zoek naar mooie weerfoto’s? We zijn ook actief op Instagram.
Forse uitstroom arctische lucht nabij Groenland
Op dit moment zien we dat er van een structurele winterse configuratie geen enkele sprake is. De straalstroom op de Atlantische Oceaan is sterk (lees: normaal) voor de tijd van het jaar. Dit wordt veroorzaakt door het hogedrukgebied nabij de Azoren en de grote koude uitstroom nabij Groenland. Isobaren van gelijke luchtdruk komen daardoor dicht bij elkaar te liggen waardoor de straalstroom strak zonaal gericht staat.
Dit impliceert voor West-Europa meestal de aanvoer van maritieme polaire luchtmassa’s waarbij enkel de hoger gelegen gebieden in de Benelux regelmatig winterse neerslag over zich heen krijgen. Naarmate de krokusvakantie vordert zien we zelfs de opstuw van zachtere lucht uit het zuidwesten van Europa. De maxima kunnen dan vooral op donderdag richting dubbele maxima klimmen.
Motor van de straalstroom sputtert
Richting het weekend zien we een interessante evolutie in de weerkaarten ontstaan. In eerste instantie kwam GFS met dit scenario op de proppen, gevolgd door GEM. Beide weermodellen worden meerdere keren per dag ververst en beschikken over vrij goede cijfers wat betreft betrouwbaarheid. Pas later (zondag op maandag) kwam ook het Europees weermodel ECMWF aan boord met een geblokkeerd stromingspatroon.
Gezondheid stratosfeer
Wat de gezondheid betreft van een zeer complexe parameter, de stratosfeer, kunnen we kort zijn. Deze wordt op dit eigenste moment (13 februari 2018) aangevallen dat het geen naam heeft. Met een dubbele opwarming aan weerszijden van twee koude luchtbellen op 10 hPa wordt de stratosfeer op 10 hPa volledig ontregeld. De Polar Vortex op deze hoogte van 10 hPa kent dan ook een enorme verzwakking en zelfs een volledige breakdown richting het einde van de maand. Als je weet dat er dan nog een finale opwarming moet plaatsvinden op 10 hPa dan weet je ook dat een gezonde Polar Vortex niet meer voor de winter van 2017-2018 zal zijn…
Effect op de Polar Vortex
Wie onze livestreams op YouTube volgt weet dat we grote fan zijn van Hannah Attard. Op haar websites kunnen we mooi de opwarming van de stratosfeer volgen op 10 hPa. Onderstaande grafiek is een weerspiegeling van de gezondheid van de stratosfeer op 10 hPa en de bijbehorende vortex die daarmee gepaard gaat. De blauwe lijn stelt het parcours voor dat we reeds hebben gevolgd in 2017 en 2018.
We zien daarbij een vrij normale gang van zaken met in de maanden november en december een tijdelijke afname van de sterkte van de stratosferische Polar Vortex, gevolgd door een sterke opleving. Winterkansen bleven hierdoor vaak beperkt voor West-Europa.
Afgelopen dagen is de blauwe lijn gekelderd richting het nulpunt en hebben we op dit eigenste moment zelfs te maken met een negatieve zonal wind op 10 hPa. Dat betekent dat er zich een hogedrukgebied heeft gevormd op 10 hPa waardoor de wind niet meer van west naar oost waait, maar uit de omgekeerde richting. De zogenaamde reversal wordt geflankeerd door een SSW (Sudden Stratospheric Warming) die dit jaar meteen gekoppeld wordt aan de final warming. Deze final warming zien we vaak pas in maart ontstaan, dus alles wijst erop dat we wellicht vertrokken zijn voor een atypische weersetting de komende weken en mogelijk zelfs maanden.
