6 december 2021 - 6 min. lezen
2 reacties 2

De periode is weer aangebroken waarin Sinterklaas en Zwarte Piet pakjes rondbrengen voor alle brave kinderen in de Benelux. In Nederland wordt dit traditioneel gevierd op 5 december, in België is dat echter 6 december. Dit jaar krijgt de Sint te maken met typisch Belgisch en Hollands weer, met veel bewolking en van tijd tot tijd wat neerslag. Maar in welk weer heeft de Sint zo al over de daken moeten lopen in het verleden? Wanneer was de warmste en de koudste Sinterklaasdag? En viel er ook wel eens sneeuw en kreeg de Sint zo te maken met gladheid? Om deze vragen te beantwoorden frissen we ons geheugen in de onderstaande blog nog eens op. Hoe was het Sinterklaasweer in het verleden?

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Nederland: 5 december

Warmste Sinterklaasdag

De warmste Sinterklaasdag sinds 1901 hadden we in Nederland op 5 december 2006. In De Bilt bereikte het kwik toen 15,0 graden, een nieuw dagrecord. In Ell (Nederlands Limburg) werd het maar liefst 16,0 graden. De combinatie van een hogedrukgebied over Zuid-Europa en een lagedrukgebied nabij IJsland, typisch voor een erg positieve NAO-index, zorgde voor de aanvoer van maritiem tropische lucht. Met een diepe zuidwestelijke stroming werd dan ook warme lucht vanuit het zuiden getransporteerd. Van gladheid was er deze dag dan ook geen sprake!

Synoptische situatie 5 december 2006.

Koudste Sinterklaasdag

De koudste 5 december werd dan weer geregistreerd in 1925. Die dag kwam het kwik niet boven -5,3 graden in De Bilt. De gemiddelde temperatuur kwam toen zelfs op slechts -10,7 graden uit. De koude werd tot stand gebracht door een continentale luchtaanvoer. Een hogedrukgebied had zich namelijk in onze omgeving genesteld en zorgde voor rustig weer, waarin de lucht maximaal kon afkoelen boven het aanwezige sneeuwdek.

De koude paste bovendien ook nog in een nationale koudegolf, die duurde van 3 tot 7 december 1925. Het zou een van de weinige koudegolven zijn die tijdens de maand december hebben plaatsgevonden in Nederland. Die dag was het niet alleen in Nederland koud, ook in België daalde de temperatuur tot –16,8°C in Leopoldsburg.

  • In de winter kan strooizout nog weleens goed van pas komen!
Synoptische situatie 5 december 1925.

Koudste Sinterklaasnacht

Het hardst moest de Sint echter bibberen tijdens de nacht naar 5 december 1921. In De Bilt vroor het toen zelfs -15,9 graden. Ook hier werd de koude tot stand gebracht door de combinatie van een koude, continentale luchtaanvoer en een rustige atmosfeer. Ook overdag bleef het toen in de grootste delen van Nederland vriezen, enkel in het westen kwam het kwik even boven het vriespunt uit.

Minimum- en maximumtemperatuur op 5 december 1921.

Sneeuw op Sinterklaasdag

Een witte Sinterklaasdag is redelijk zeldzaam in Nederland. Wanneer we kijken naar het referentiestation De Bilt, kunnen we stellen dat vanaf 1901 slechts 4 witte Sinterklaasdagen hebben plaatsgevonden, namelijk in 1925, 1950, 1998 en 2010. In 1925 viel er enkele dagen eerder wat sneeuw, waarvan na enkele dagen dooi nog genoeg over was om van een witte Sinterklaas te spreken op 5 december. In 1998 en 2010 was er ook een sneeuwdek aanwezig in De Bilt, dewelke in 2010 wel wat aan het wegsmelten was. Wanneer we kijken naar andere delen van Nederland kwam een witte Sinterklaasdag wel wat vaker voor, zoals bijvoorbeeld in 1980 en 1981.

Sneeuwdek in Nederland op 5 december 1998 en 2010.

Stormachtige Sinterklaasdag

Op 5 en 6 december 2013 trok de zogeheten “Sinterklaasstorm” over de Benelux en richtte vooral in het westen veel schade aan. In Nederland werd op 5 december 2013 een maximale windstoot gemeten van 38,0 m/s of omgerekend 136,8 km/h nabij Stavoren.

De storm zorgde ook voor flinke buien met onweer en hagel. Door de combinatie hoogwater (springtij) en de hevige noordwestenwind kreeg men dan ook met extreem hoge waterstanden te maken. In Zeeland bereikte het water die dag de hoogste stand sinds de watersnood van 1953. De storm zorgde voor miljoenen euro’s schade en kostte ook een aantal mensenlevens.

België: 6 december

Warmste Sinterklaasdag

In België werd de zachtste Sinterklaasdag sinds 1901 geregistreerd in 1953. In Ukkel steeg de temperatuur toen tot 14,5 graden. Ook op andere plekken werd het nog warm: er werd zelfs 14,4°C gemeten op de Baraque Michel (Jalhay). De hoge temperaturen werden veroorzaakt door een stevig hogedrukgebied boven het centrale deel van Europa. Met een zuidoostelijke luchtstroming werd toen continentaal tropische lucht aangevoerd. Met het zonnetje erbij liep de temperatuur daardoor snel hoog op.

Synoptische situatie 6 december 1953.

Koudste Sinterklaasdag

Een ander verhaal was het op 6 december 1902, de koudste Sinterklaasdag in België sinds 1901. In Ukkel geraakte het kwik toen niet boven -7,5 graden. Ook in Nederland was het die dag bijzonder koud. In De Bilt bedroeg de maximumtemperatuur slechts -6,4 graden. Oorzaak van de koude was de aanvoer van polair continentale lucht uit het noordoosten. Door de negatieve NAO-index en bijbehorende transportkoude bleef het kwik toen ver van het vriespunt.

  • Nog op zoek naar een Sinterklaascadeau? Speelplezier genoeg met deze LEGO-raket!
Temperatuur op 6 december 1902.

Koudste Sinterklaasnacht

Die beruchte 6 december 1902 leverde daarbij ook nog eens de koudste minimumtemperatuur ooit op een Sinterklaasdag voor Ukkel. Die nacht had het namelijk ook al -11,6 graden gevroren. Ook in De Bilt bedroeg de minimumtemperatuur toen -11.9 graden. Ook in 1933 was het echter erg koud. Toen daalde de temperatuur tot zo’n –11,2°C in Wardin (Bastenaken) en tot –10,8°C in Gerdingen (Bree).

Synoptische situatie 6 december 1902.

Sneeuw op Sinterklaasdag

Net zoals in Nederland zit de beruchte witte Sinterklaasdag van 1998 bij veel mensen nog in het geheugen door de sneeuwval. Op 5 en 6 december had de Benelux toen te maken met een flinke sneeuwstoring, die op sommige plekken tot grote sneeuwhoeveelheden leidde. In Ukkel lag er die dag bijvoorbeeld zo’n 20 cm sneeuw. Er viel ook tot 25 cm in Alsemberg.

Neerslag tijdens de nacht naar 6 december 1998 (gearceerd is sneeuw).

Stormachtige Sinterklaasdag

Net als in Nederland woedde er in 2013 ook een Sinterklaasstorm in België. Een lagedrukgebied zorgde namelijk voor een stevig windveld. Volgens het KMI was de hoogste windstoot 97 km/u, en werd deze gemeten in Beitem (Roeselare) gemeten. Net als in Nederland zal men op die dag de hoogste waterstand sinds de storm van 31 januari 1953 bereiken (het water kwam op 6,33 m TAW). Ook in België zorgde de storm voor veel schade.

Synoptische situatie 6 december 2013.

Sommige linkjes bevatten affiliate

Yoni

Door Yoni

Afgestudeerd geograaf aan de KULeuven en doctorandus binnen klimatologie/glaciologie aan de VUBrussel. Binnen NoodweerBenelux ben ik vooral bezig met het schrijven van artikels en het programmeren van tools om bepaalde weerelementen te voorspellen.


Verder lezen

Alles bekijken

Zomerverwachting 2024: heet en onstabiel?

2 dagen geleden - 5 min. lezen
2

Nieuwe versie HARMONIE-weermodel gelanceerd

3 dagen geleden - 5 min. lezen