December 2021 was een zachte en sombere maand
De jaarwisseling is voltooid en daarmee is 2021 ten einde. De laatste maand van het jaar begon nat en aan de frisse kant, terwijl we de eerste wintermaand afsloten met warmterecords in de Benelux. Door het zeer warme slot van de maand was december 2021 als geheel warmer dan gemiddeld. Gedurende de maand waren er veel zonloze dagen, waardoor de maand somber verliep. Over het algemeen was december 2021 vrij droog, hoewel er lokaal toch meer neerslag werd opgevangen dan tijdens een gemiddelde decembermaand.
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
- Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?
- Bekijk het weerbericht voor de komende dagen
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
December 2021 begon nat
De eerste dag van december 2021 was het grijs en vrij zacht. Dat kwam doordat de Benelux ten zuiden lag van een lagedrukgebied dat over de Noordzee trok. Hierna bouwde een krachtig hogedrukgebied zich op boven de Azoren. Tegelijkertijd lag er ook een hogedrukgebied boven het noordoosten van Europa. Tussen deze twee systemen kwamen we in een westelijke tot noordelijke stroming, waarin lagedrukgebieden hun weg vonden naar de Benelux. Van 2 tot 10 december was het vanwege dit weerpatroon wisselvallig en vrij fris door de aanvoer van polaire lucht. 10 december was vooral in het zuidwesten een natte dag, met tot 47 mm neerslag in Knokke-Heist (BE).
- Zelf meten hoeveel regen er bij u valt? Dat kan met deze regenmeter.
De temperatuur lag overdag rond 5°C en ‘s nachts rond het vriespunt. Tijdens buiige momenten werd het soms lokaal wit en ontstond er een tijdelijk sneeuwdek. In de Hoge Venen bleef de sneeuw zelfs liggen van 2 tot en met 13 december. Overigens was het ook een zeer sombere periode. De zon liet zich op veel dagen niet of nauwelijks zien.
Zacht en droog, maar somber middenstuk
Vanaf 11 december veranderde de synoptische situatie in en rond Europa flink. Het Azorenhoog kreeg een uitloper tot boven Centraal-Europa. Lagedrukgebieden bleven als gevolg hiervan ten noorden van de Benelux. Onder invloed van de hogedruk was het tot en met 16 december 2021 rustig weer en bovendien zeer zacht. Vanuit het zuidwesten kon namelijk zachte oceaanlucht ons bereiken. Het was hierdoor wel overwegend bewolkt. Opnieuw was er dus weinig ruimte voor zonneschijn.
Rond de 16e bewoog het hogedrukgebied richting het Verenigd Koninkrijk. Hierdoor kwam de Benelux in een noordelijke stroming terecht met de aanvoer van iets minder zachte lucht, maar omdat de lucht ons via de Noordzee bereikte, was het opnieuw bewolkt. Het krachtige hogedrukgebied zorgde wel voor grotendeels droog weer.
Strijd tussen warme en koude lucht rond Kerstmis
Vanaf 19 december ging de kern van het hogedrukgebied langzaam aan de wandel richting het oosten. De kern lag nu boven Scandinavië, waardoor een noordoostelijke stroming op gang kwam. Boven Scandinavië had zich winterkou opgebouwd, die nu richting de Benelux stroomde. Deze lucht bevatte ook minder vocht, waardoor het zowel overdag als ‘s nachts vaker helder was. De temperatuur ging flink omlaag en ‘s nachts vroor het licht tot matig. Op 22 december was er in het noorden van Nederland regionaal een ijsdag (maximumtemperatuur <0°C). In de nacht van 23 december koelde het in Steffeshausen (BE) af tot -10,5°C, de laagste temperatuur in de Benelux in december 2021.
- Last van ijs op de ruiten van uw auto? Dat is zo weer weg met deze ijskrabber.
Vanaf 23 december keerde lagedruk terug en kwamen we wederom in een zuidwestelijke stroming met zachte lucht, veel bewolking en neerslag. Hieraan voorafgaand kwam het op uitgebreide schaal tot ijzel in het noorden van Nederland. IJzel ontstaat doordat regen vastvriest als het op een bevroren ondergrond of oppervlak valt.
De grens met de koude lucht bleef echter dichtbij, waardoor de weersverwachting voor Kerstmis lang onzeker bleef. Uiteindelijk deed de koude lucht tijdens de kerstdagen een poging om de Benelux te veroveren. De kou wist door te dringen in een groot deel van Nederland, met in het noordoosten van het land twee ijsdagen op rij. Op 26 december koelde het in Nieuw-Beerta (NL) zelfs af tot -8,7°C, de laagste temperatuur voor Nederland in de maand en tevens de laagste decembertemperatuur sinds 2016. Het was hier niet alleen koud, maar ook zonnig. In grote delen van België en Luxemburg bleef de temperatuur tijdens de kerstdagen boven het vriespunt en was het bewolkt en regenachtig.
Warmterecords sneuvelen eind december 2021
Na tweede kerstdag was de koude lucht definitief verdwenen. In de dagen hierna bouwde zich een hogedrukgebied op boven het zuidwesten van Europa. Vanuit het zuidwesten werd subtropische lucht aangevoerd. In een groot deel van Europa werden hierdoor op de valreep van december 2021 temperatuurrecords gebroken. Zo ook in de Benelux. Op 30 en 31 december werden de dagrecords met gemak aangescherpt. Lokaal werd het zelfs meer dan 15°C. De hoogste temperatuur deze maand werd op de 30e gemeten met 15,8°C in Bassevelde (BE) en Brasschaat (BE). In Eindhoven (NL) steeg het kwik tot 15,5°C. Bovendien waren de nachten zeer warm, de minimumtemperaturen lagen boven 10°C.
- Hoe kunnen we ons voorbereiden op ons veranderende klimaat? Ontdek het met dit boek.
December 2021 was in zijn geheel zacht, somber en vrij droog
Temperatuur
Qua temperatuurverloop kende de maand pieken en dalen. Door de relatief koele periode vlak voor Kerstmis leek het erop dat de maand als geheel met een normale temperatuur zou eindigen. Echter kende december 2021 een extreem warm slot, waardoor de gemiddelde temperatuur flink hoger was dan het klimatologisch gemiddelde. In zowel Ukkel als De Bilt werden records gebroken. In Ukkel daalde de temperatuur de 30e niet verder dan 12,8 graden, een evenaring van het record van 17 december 2015. Ook de maximumtemperaturen waren exceptioneel hoog.
In De Bilt (NL) was het maandgemiddelde 5,4°C, tegen 4,2°C in een normale decembermaand. In Ukkel (BE) was het in december 2021 gemiddeld 5,6°C tegen 4,3°C als normaal over 1991-2020. Het noorden van Nederland had vaker te maken met dagen met aanvoer van koude lucht waardoor de maand hier een meer normale maandtemperatuur had. Het was hier ongeveer een halve graad warmer dan gemiddeld. Het aantal vorstdagen in december was kleiner dan gemiddeld, met in De Bilt 9 vorstdagen tegen 11 normaal en in Ukkel 5 tegen 9 normaal. Tot ijsdagen (maximumtemperatuur <0°C) kwam het op de hoofdstations niet, al scheelde het in De Bilt weinig met 0,0°C als maximum op 22 december. Het noorden van Nederland telde plaatselijk 3 ijsdagen.
Neerslag
December kende veel dagen waarop er neerslag viel, vooral in de eerste decade (1 t/m 10 december) viel er veel neerslag. In het zuidwestelijke deel van de Benelux en in de Hoge Venen viel de meeste regen, met plaatselijk meer dan 100 mm. In de oostelijke helft was het over het algemeen droger dan gemiddeld, met 40 tot 70 mm neerslag. De regenmeter in De Bilt ving slechts 54,8 mm op tegen 83,4 normaal. Ukkel ontving iets meer neerslag dan gemiddeld met in totaal 97,6 mm tegen 87,4 normaal.
Zonneschijn
Met uitzondering van enkele zonnige dagen waren de meeste dagen in december somber met (bijna) geen zonneschijn. Tijdens Kerstmis was het in Noord-Nederland kraakhelder, terwijl het elders geheel bewolkt was. Dit is ook terug te zien in de totale zonneschijnduur. Het noorden van Nederland zag de zon vaker dan gemiddeld, de rest van de Benelux ontving minder zonnestraling dan normaal. In De Bilt werden 50,3 zonuren geregistreerd tegen 55,5 normaal. December 2021 was in Ukkel somber met slechts 29,7 uren zon. Normaal zijn het er 48,6.
Sommige linkjes bevatten affiliate
