De zon en de atmosfeer
De zon voorziet de aarde van een vrijwel constante toevoer van energie, die de planeet in de vorm van straling bereikt. De verschillen in deze energietoevoer, zowel in plaats als in tijd, bepalen de weerpatronen op aarde. Daarom vonden wij het handig om deze heldere ster eens verder te analyseren en niet alleen stil te staan bij de warmte die ze produceert. Deze laatste factor is nochtans wel belangrijk in het ontstaan van depressies – hogedrukgebieden.
Zonnestraling
Alle energie die de aarde van de zon ontvangt, is als elektromagnetische straling door het bijna-luchtledige van de ruimte gegaan (dit aan een duizelingwekkende snelheid). De weerpatronen / luchtstromingen op aarde worden bepaald door de hoeveel van deze energie de verschillende delen van de planeet bereikt. Hierdoor warmt de atmosfeer (bepalend voor het weer aan het oppervlak) ongelijkmatig op, wat bewegingen veroorzaakt, die alle weersveranderingen aandrijft.
De verschillen in de opwarming van de atmosfeer worden door verscheidene factoren bepaald. Hiertoe behoren de: afstand tot de evenaar, luchtvervuiling en de mate waarin de verschillende oppervlakken (zee, sneeuw, vegetatie, zonnestraling).
- Opwarming in de stratosfeer (sudden stratospheric warming)
Zon en de atmosfeer – seizoenvariaties
Doordat de draaias van de aarde een hoek van 23.5 graden maakt met het baanvlak van de planeet ontstaan er seizoen. We kennen er mondiaal 4 (winter, lente, zomer en herfst). In juni bijvoorbeeld is het noordelijke halfrond van de wereld naar de zon toe gekanteld. In december is dat net omgekeerd. Dat resulteert in een aanzienlijk verschil in opwarming tussen beide halfronden.
In de winter (maand januari ongeveer) bereiken we de kleinste afstand tot de zon (perihelium) terwijl we in het begin van de maand juli het aphelium bereiken. Dan bevinden we het ons het verst van de zon. Hierdoor is de zonnestraling tijdens de zuidelijke zomer intenser dan tijdens de noordelijke zomer.
Bron foto en kaartje: weerstationwaregem.be – educatief.diekeure.be
Literatuur: Unieboek Focus: weer
