Zomerse dagen in overvloed in 2017 en zo volgen er nog meer

De warme perioden die al zo kenmerkend waren voor de maand mei, hebben een vervolg gekregen. Juni 2017 is hard op weg om misschien wel de warmste zesde maand ooit te worden. Het aantal zomerse dagen deze jaargang ligt momenteel al zeer hoog en deze zal de komende dagen alleen maar verder oplopen. Met tropische temperaturen in het vooruitzicht kunnen we spreken van zeer warm zomerweer!

Nu al veel zomerse dagen dit jaar

Kijken we naar de landelijke hoofdstations van België en Nederland, Ukkel en De Bilt, dan zien we dat het aantal dagen met 25°C of meer fors hoger ligt dan gebruikelijk tot en met de huidige datum. In Ukkel zijn er tot en met vandaag (18 juni) al 13 zomerse dagen genoteerd tegen 6 normaal, in De Bilt 10 tegen eveneens 6 normaal. Zetten we deze af tegen jaren uit het verleden, dan komt 2017 tot en met vandaag voor beide stations in de top 10 wat betreft jaren met de meeste zomerse dagen. Pakken we Maastricht-Airport erbij, een ander weerstation met een lange meetreeks, dan zien we dat de teller daar al op 15 staat. Voor dat station is dat een record.

Uiteraard kunnen bovenstaande gegevens nog veranderen wanneer juli en augustus koel zouden verlopen, maar het geeft aan hoe bijzonder warm het huidige jaar tot op heden verloopt. Door de klimaatverandering zullen warme perioden als deze in de toekomst vaker kunnen optreden in de Benelux. Ook elders in Europa verloopt 2017 zeer warm. In Spanje en Portugal is mei op veel plaatsen al recordwarm verlopen en juni lijkt er nog een schepje bovenop te doen. Door de hoge temperaturen (tot ruim boven de 40°C) in combinatie met een harde wind zijn er in Portugal grootschalige bosbranden ontstaan, met vele doden en gewonden tot gevolg.

Tropische maandag

Na een relatief warme nacht schijnt de zon maandag volop. Op veel plaatsen is de lucht van zonsopkomst tot zonsondergang blauw. De combinatie van zonneschijn en een zwakke zuidoostelijke bries leidt tot hoge middagtemperaturen: 26°C op de Waddeneilanden, 31°C in het midden van de Benelux en plaatselijk 33°C in de Kempen. In de loop van de middag gaat de wind in een smalle kuststrook uit het westen waaien en koelt het enkele graden af.

• Wat is een superhittegolf?

In de avond liggen de temperaturen nog lange tijd boven de 25°C. Uiteindelijk koelt het af naar 15-18°C tegen het einde van de nacht. In het noordelijk deel van de Benelux begint de wind langzaam te draaien naar het noorden.

Grote temperatuurverschillen

De binnenkomende noordenwind brengt in de noordelijke provincies van Nederland lagere temperaturen. Het wordt daar 20 tot 25°C. Verder naar het zuiden toe is de wind zwakker en bovendien meer oost dan noord. Daardoor loopt het kwik in de rest van de Benelux nog wel op naar 25 tot 31°C. De hoogste temperaturen zijn bestemd voor de Kempen en Belgisch Lotharingen. Er is landinwaarts iets meer bewolking aanwezig dan op maandag, maar nog altijd domineert de zon het weerbeeld.

In de nacht naar woensdag koelt het wat verder af. Dit alles heeft te maken met de noordenwind die geleidelijk koelere Noordzeelucht aanvoert. Minima tussen 8 en 15°C. Lokaal kan een mistbank ontstaan.

Ook op woensdag zijn de tegenstellingen in temperatuur behoorlijk groot. Op de Wadden houdt het kwik het dankzij een forse zeewind bij 19°C voor gezien, in de Kempen en Belgisch Lotharingen zijn maxima rond 29°C mogelijk. In het grootste deel van de Benelux wordt het toch wel zomers warm (25°C en meer). In het noordoosten van Nederland komen de meeste wolkenvelden voor, naar het zuiden en zuidwesten toe wordt het zonniger.

Hittekanon gaat opnieuw aan op donderdag

Zijn we al klaar met de zomerse dagen? Het antwoord daarop is: nee. Sterker nog, het hogedrukgebied dat begin deze week tijdelijk een positie inneemt nabij de Britse Eilanden (resulterend in de koele noordenwind) duikt na woensdag opnieuw het Europese continent op. Zowel in de bovenlucht als aan de grond draait de stroming opnieuw naar zuidelijke richtingen. Dat leidt opnieuw tot tropische temperaturen.

Op donderdag schijnt de zon intens en wordt het 28 tot plaatselijk 35 of 36°C. Extreem warm voor juni! Wel wordt de atmosfeer in de loop van de dag zo onstabiel, dat er tegen de avond mogelijk een regen- of onweersbui kan ontstaan. Dit kan dan wel direct een pittig exemplaar zijn met veel regen, onweer en hagel.

Opgelet: zonkracht, pollen en droogte

De zomerse dagen zullen voor veel mensen als heerlijk ervaren worden. Helaas zijn er ook keerzijden aan dit prachtige zomerweer. Ten eerste is de zonkracht de hele week bijzonder hoog. Bij helder weer komt de UV-index dagelijks uit op 8. Dit is extreem hoog voor de Benelux. Een onbeschermde huid kan binnen 10 tot 15 minuten verbranden. Dit betekent: goed insmeren en bovenal niet te lang in de zon zitten!

Daarnaast zijn er veel pollen in de lucht. Grassen en kruiden staan nu in bloei. Mensen met hooikoorts kunnen daar veel last van hebben. Verder neemt de droogte toe. Door de hoge temperaturen en de uitbundige zonneschijn verdampt er zo’n 5 millimeter per dag. De grond is op veel plaatsen al uitgedroogd. In die situatie komt voorlopig geen verbetering.

Later in de week mogelijk koeler

Na donderdag zien we de depressiedruk op de Atlantische Oceaan zover toenemen, dat ook de Benelux er niet aan ontkomt. Als gevolg daarvan gaat de wind uit het westen waaien. Daarmee lijkt de warmte/hitte verdreven te worden. In het weekend komen de meeste weermodellen met middagtemperaturen van 23°C. Zelfs dergelijke waarden zijn nog aan de hoge kant voor eind juni, maar het is al met al natuurlijk wel een stuk gematigder dan de zomerse dagen die we voor de boeg hebben.