16 december 2022 - 7 min. lezen
733 reacties 733

U leest het ongetwijfeld al in de titel, het wordt geleidelijk zachter, maar ook wisselvallig. De eerste winterprik van het seizoen loopt dus op zijn einde, maar het was wel een goede winterprik met (stevige) vrieskou en overdag temperaturen rond het vriespunt. Er kan zelfs op verschillende plaatsen in Nederland geschaatst worden. Het enige wat misschien ontbreekt, is een sneeuwepisode, maar daarvoor is de winter nog lang!

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Koude wijdverspreid in Europa

Het is koud in een groot deel van Europa. Niet zozeer door de aanvoer van koude lucht uit Siberië, maar wel door stilstaande lucht die goed kan afkoelen. Er zit immers weinig beweging in de atmosfeer. Rond 13h liggen de temperaturen deze vrijdag in een groot deel van Europa nog rond of onder het vriespunt, behalve langs de kustgebieden is het wat zachter. Hoe komt het nu dat het zo koud is?

Temperaturen rond vrijdagmiddag in Europa

De afgelopen dagen was er vaak weinig wind. Wanneer er bijna geen wind is, dan worden de luchtlagen niet gemengd en kan de onderste laag steeds blijven afkoelen. Hogerop is het dan vaak wat warmer en dat is ook de reden voor de ijzel of ijsregen de afgelopen nacht. Tussen twee lagedrukgebieden boven Europa bevindt zich immers een zwakke rug van hogedruk (aangeduid met de vierkantjes). Het is in deze zone dat de wind nauwelijks waait. Als je deze kaart vergelijkt met de bovenstaande temperatuurkaart, dan komt dat quasi volledig overeen! Daarnaast is duidelijk dat het hogedrukgebied ter hoogte van Groenland zich geleidelijk retrograads verder beweegt naar Canada (de afgelopen dagen lag dat hogedrukgebied dichter bij ons). Dit zorgt geleidelijk voor een weersverandering, lees zachter en wisselvallig!

Actuele luchtdruksituatie in Europa op vrijdagmiddag

Weersverwachting komende dagen

Er staan ons eerst nog enkele (zeer) koude nachten te wachten. Zaterdagochtend start op sommige plaatsen met mist en kan het een lange tijd duren eer dat opgeruimd is. In de westelijke en noordwestelijke gebieden krijgt de zon al van in de ochtend meer ruimte om te schijnen. Dit resulteert natuurlijk in grote temperatuurscontrasten van reeds in de ochtend! Op plaatsen waar de mist al vrij vroeg in de nacht optreedt, kan het minder goed afkoelen en schommelen de minima tussen -1 en -4, op plaatsen waar de mist pas laat komt opzetten, kan het eerst nog goed afkoelen tot -7, in de Ardennen boven de sneeuw nog lager. Overdag hangt de temperatuur ook sterk af van de zon. Als de mist blijft hangen, blijven de maxima onder het vriespunt. Daar waar de zon schijnt, kan het kwik net het vriespunt aantikken.

Minima zaterdagochtend
Maxima op zaterdag rond het vriespunt

Ook zondagochtend start op veel plaatsen met matige vorst. De mistkansen zijn beduidend kleiner omdat er iets meer wind komt opzetten uit het zuidoosten. In de ochtend liggen de temperaturen overal tussen -3 en -10 graden, in de Ardennen opnieuw wat kouder. In de loop van de dag neemt de hoge bewolking dan verder toe vanaf het westen, maar het blijft nog overwegend droog. De maxima worden pas op het einde van de dag bereikt en liggen tussen 0 en 4 graden. De wind neemt verder in kracht toe en wordt matig uit het zuidoosten tot zuiden, soms vrij krachtig.

De maxima worden op zondag pas op het einde van de dag bereikt

In de nacht naar maandag blijft het kwik verder stijgen en trekt een neerslagzone vanuit het zuidwesten over de Benelux. De kans op ijzel lijkt voorlopig eerder klein omdat de temperatuur voor de neerslagzone al duidelijk boven 0 kan klimmen, maar voorzichtigheid blijft toch geboden. In de voormiddag verlaat de neerslagzone opnieuw de Benelux via het noordoosten en komen enkele opklaringen opzetten. De temperatuur blijft gedurende de hele dag ook nog oplopen en dit resulteert in maxima tot 10 graden! Dat is een stijging van 20 graden op 12 uur tijd op sommige plaatsen! Beduidend zachter dan de afgelopen dagen en op die manier verdwijnt de schaatspret ook snel! Ook de wind neemt in kracht toe en er staat een matige tot vrij krachtige wind uit het zuidwesten.

Maxima lopen op maandag op tot 10 graden!

Dinsdag start nog met enkele opklaringen, maar al gauw komt een nieuwe neerslagzone opzetten vanaf het noordwesten. Aan de voorzijde van het koufront, kunnen ook nog enkele buien ontstaan. De temperaturen klimmen nog iets hoger en kunnen lokaal tot 11 graden oplopen. De wind blijft goed doorwaaien uit het zuidwesten.

Maxima op dinsdag 20 december

Ook na dinsdag lijkt het zacht en wisselvallig te blijven met verschillende neerslagzones die passeren, verbonden aan een sterke zuidwestelijke hoogtestroming. Hoe komt het nu dat de Benelux plots te maken krijgt met een strakke zuidwestelijke circulatie? Het hoog dat boven Groenland ligt verandert wat van vorm en ligt te westelijk. Dit zorgt voor het ontstaan van een west-based negatieve NAO-index. Deze setting zorgt ervoor dat koude lucht op de Atlantische Oceaan uitstroomt waar depressieactiviteit wordt getriggerd. Aan de zuidzijde wordt dan (zeer) zachte lucht voor de tijd van het jaar aangevoerd. Het Amerikaanse weermodel laat zelfs een GWL ontstaan met ten zuiden ervan temperaturen tot 13 graden, terwijl ten noorden ervan de temperaturen schommelen rond 5 graden. Veel onzekerheid nog dus! Hoe dan ook, het wordt duidelijk (tijdelijk) zachter en wisselvallig!

Opstoot van zachte lucht uit het zuidwesten
Maxima zouden volgende week wel eens boven 10 graden liggen!

Winterse signalen?

Met deze weerkaarten is de kans op een witte kerst natuurlijk klein, al zijn er nog enkele opties aanwezig in weermodellenland. Dit is dan vooral wanneer de GWL zich zuidelijker positioneert en de Benelux onder invloed komt van enkel winterse buien in polaire lucht. Echter is deze situatie in de weerpluimen sterk ondervertegenwoordigd. Onze jaarlijkse kerstdepressie is dus opnieuw op de afspraak!

Van te koud voor de tijd van het jaar, naar veel te zacht voor de tijd van het jaar volgens de weerpluim van het Amerikaanse weermodel!

Tot voor kort lieten de weermodellen nog een krachtig hogedrukgebied zien boven de Noordpool, maar de laatste runs lijkt dit hoog snel weg te zakken naar Rusland waardoor de invloed op de Benelux beperkt blijft. Meer nog, het ziet er naar uit dat we voor een tijdje vertrokken zijn met het zachte en wisselvallige weer, al is de onzekerheid naar het einde van de maand nog zéér groot met temperaturen die overdag rond het vriespunt kunnen liggen, maar ook boven 10 graden!

Ook in de weerpluim van het Europese weermodel een sterke stijging van de temperatuur, maar dan?

De onzekerheid in temperatuur is nog groot omdat het hogedrukgebied in de regio Groenland wel aanwezig zou blijven, maar het is nog onzeker wat het weerbeeld gaat zijn in de Benelux. In de eerste cluster bevinden zich de zachte leden met een uitgezakte trog op de Atlantische Oceaan en een hogedrukgebied boven het vasteland met daartussen een zachte zuidwestelijke stroming. Het hogedrukgebied boven Groenland ligt te westelijk. De tweede cluster, met evenveel leden, laat wel nog hogedrukgebieden toe in het verboden gebied met temperaturen die duidelijk koeler zijn (dit lijkt gerelateerd te zijn aan de MJO die mogelijk naar fase 7 gaat). Dit zijn dan ook de koele leden in de weerpluim. De derde cluster heeft wat mee van een GWL, maar is vooral een cluster die mossel noch vis is. Misschien volgt nu de herfst die we overgeslagen hebben?

Clusterkaarten van het Europese weermodel (ECMWF)

Matthias

Door Matthias

Ik ben afgestudeerd als Geograaf aan de Universiteit Gent en heb nog een postgraduaat in "weather and climate modelling" behaald. Van kleins af aan was ik al geïnteresseerd in het weer. Binnen het team ben ik actief voor het weerbericht en weersverwachting. Ik schrijf ook regelmatig artikels.


Verder lezen

Alles bekijken
2

Weersverwachting Luik-Bastenaken-Luik 2024

2 dagen geleden - 5 min. lezen
10 Maandag stevig onweer!

Stevige onweerskansen door pittig koufront op maandag

14 april 2024 - 6 min. lezen