29 april 2020 - 4 min. lezen
0 reacties 0

U heeft het vast al eens opgemerkt. Bij het opstaan doet u de gordijnen open en ziet u een grijze hemel, terwijl zonnig weer werd voorspeld. Ochtendgrijs is een bekend fenomeen dat vooral in de wintermaanden, maar ook in het voorjaar en najaar aanwezig is. In de zomer komt dit ochtendgrijs minder voor. Hoe ontstaat dit ochtendgrijs precies en hoe raakt dit opgeruimd?

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als liefhebber van het weer en klimaat aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Deel jouw eigen passie? Ben je geïnteresseerd om als vrijwilliger weergerelateerde artikels te schrijven? Contacteer ons dan via [email protected]

Hoe ontstaat ochtendgrijs?

Ochtendgrijs zijn lage wolken (stratus), eventueel nevel en mist, die ontstaan bij de aanvoer van vochtige lucht en bij vrij weinig wind. Een bron van vochtige lucht is natuurlijk de Noordzee. Afgelopen dagen werd met een zwakke noordelijke stroming extra vocht aangevoerd zodat lage wolken konden ontstaan.

Van over de Noordzee werd vochtige lucht aangevoerd.

Er was op dat moment ook een naburig hogedrukgebied aanwezig dat zorgde voor dalende luchtbewegingen op hoogte. Er ontstond een subsidentie-inversie. Door deze inversie zat het vocht gevangen en kon het niet weg. Het was dus aan de zon om het ochtendgrijs weg te branden.

  • Wil je graag het weer beter begrijpen en voorspellen? Dan leren wolken ons heel erg veel. Dit handig boekje is voor veel mensen een must-have

Het ochtendgrijs is op onderstaande sounding te herkennen door het zeer dicht bij elkaar liggen van de twee witte lijnen (linkse lijn is het dauwpunt, rechts de temperatuur). De lucht is daar immers volledig verzadigd. Dit is het geval tussen 875 hPa (1200m) en 925 hPa (761m).

Op deze sounding van 9 uur in de ochtend is het wolkenpakket duidelijk te zien.

Opruimen van lage wolken

Het opruimen van ochtendgrijs kan op twee manieren. Deze twee manieren worden hieronder besproken.

Zon

Onder invloed van de zon warmt het aardoppervlak op. In de winter heeft de zon vaak te weinig kracht om door het wolkendek heen de temperatuur te doen oplopen. In het voorjaar en de zomer lukt dit makkelijker. Hierdoor wordt de rechtse curve (van de temperatuur) aan het aardoppervlak naar rechts getrokken. Het gevolg hiervan is een minder dik wolkenpakket omdat de twee lijnen dan pas hoger snijden (van 925 hPa naar 890 hPa).

Hier verdunt het wolkendek op drie uur tijd van 500 m dik naar slechts 150 m dik, zonder dat daarbij de top van de wolk verandert. De zon kan dus steeds meer het aardoppervlak opwarmen, waardoor het proces nog sneller gaat tot het ochtendgrijs uiteindelijk verdwenen is!

Wind

Een andere voorwaarde voor ochtendgrijs, is weinig wind. Afgelopen zaterdag was dit ook het geval. Onder invloed van een zwak hogedrukgebied bleef de wind vrij rustig. Dat is ook te zien in de soundings van hierboven. Indien de wind aanwakkert, kunnen de verschillende luchtlagen meer gemengd worden en dunt het ochtendgrijs ook uit.

Een draaiing van de wind, zodat minder vochtige lucht wordt aangevoerd, kan ook een versterkend effect hebben op het oplossen van het ochtendgrijs.

Conclusie

Ochtendgrijs ontstaat onder invloed van vochtige lucht, die vaak (maar niet altijd) gevangen zit onder een subsidentie inversie. Het vocht kan hierdoor niet weg. Mogelijke oplossingen om het ochtendgrijs en overtollig vocht weg te krijgen, is door een toename van de wind of een krachtige zon (zoals in het voorjaar en de zomer).

Matthias

Door Matthias

Ik ben afgestudeerd als Geograaf aan de Universiteit Gent en heb nog een postgraduaat in "weather and climate modelling" behaald. Van kleins af aan was ik al geïnteresseerd in het weer. Binnen het team ben ik actief voor het weerbericht en weersverwachting. Ik schrijf ook regelmatig artikels.


Verder lezen

Alles bekijken
1

Weersverwachting Luik-Bastenaken-Luik 2024

11 uur geleden - 5 min. lezen
10 Maandag stevig onweer!

Stevige onweerskansen door pittig koufront op maandag

4 dagen geleden - 6 min. lezen
7 Prognose

Weersverwachting komende dagen: fris en wisselvallig

4 dagen geleden - 5 min. lezen