16 oktober 2021 - 5 min. lezen
1 reacties 1

Elk jaar keren ze weer terug in verschillende gebieden rond de wereld: tropische cyclonen. Sommige exemplaren ontwikkelen een mooi oog in de kern van de storm. Doorgaans worden de hoogste windsnelheden gemeten in de buien nét buiten het oog. Toch vervaagt het oog van de storm soms plotselings en komt het een tijdje later weer terug. Bijna elke krachtige tropische cycloon krijgt hiermee te maken. Wat is nu eigenlijk een eyewall replacement cycle?

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Het oog van een tropische cycloon

De structuur van een tropische cycloon wordt gekenmerkt door banden van zware buien die om de kern heen draaien. Uiteindelijk kan onder de juiste omstandigheden een gesloten circulatie ontstaan. In tegenstelling tot lagedrukgebieden op gematigde breedten, zoals wij ze in de Benelux kennen, zijn er geen fronten. Een tropische storm is ten opzichte van een orkaan minder goed georganiseerd, waardoor er soms ook geen gesloten circulatie is.

Het oog van orkaan Florence, destijds een orkaan van de vierde categorie op de schaal van Saffir-Simpson, op 12 september 2018. Direct naast het oog bevindt zich de eyewall. (NASA)

Het oog van een tropische cycloon markeert de kern van het lagedrukgebied. De luchtdruk is hier dus het laagst, soms wel lager dan 900 hPa. Zo’n oog heeft meestal een doorsnede tussen de 30 en 65 kilometer. Het is er vaak (vrijwel) windstil, tevens bevindt de warmste lucht zich hier vanwege de centrale aanzuigende werking van het lagedrukgebied. Er kunnen sporadisch stapelwolken voorkomen, maar daar valt geen regen uit. In zwakke cyclonen hangt er soms een pakket met hoge wolken over het oog. Dit wordt de ‘central dense overcast’ (CDO) genoemd. Deze cirrusbewolking ontstaat door outflow van lucht die door de tropische cycloon werd aangezogen.

  • Welke soorten wolken bestaan er allemaal? Ontdek het in dit boek!

De structuur van een eyewall

Een tropische cycloon ontstaat doordat een storing de vorming van buien triggert. Door het warme zeewater, dat hiervoor minimaal 26°C moet zijn, kunnen de buien erg zwaar zijn, met veel onweer en zeer hoge neerslagintensiteiten. Onder de juiste atmosferische omstandigheden kunnen de buien zich rangschikken. Hiervoor moet er niet te veel verticale windschering zijn, moet er geen droge lucht worden ingevangen en moet er divergentie in de bovenste luchtlagen kunnen plaatsvinden.

Als al aan al deze voorwaarden wordt voldaan, gaan de buien zich onder invloed van de corioliskracht rangschikken in regenbanden die rondtollen rond de kern van de storm. Rond het middelpunt van de buien (het draaipunt) neemt hierdoor de convectie toe. Er ontstaat op deze plek een band met zeer intense buien. Die triggeren op hun beurt weer updrafts aan de rand van het oog. Net buiten het oog van de tropische cycloon komen doorgaans dus de zwaarste en meest intense buien voor. Vanuit het oog ziet dit eruit als een muur, vandaar dat het de eyewall wordt genoemd.

De formatie van meerdere eyewalls

Soms komt het voor dat zich bij een cycloon een nieuwe band ontwikkelt met intense convectie. Vaak gebeurt dit in een regenband buiten de eyewall. Hierin kunnen, net zoals bij de vorming van een eyewall, zeer stevige onweersbuien in ontstaan. Tussen deze twee regenbanden sterven de resterende buien uit, omdat zij niet meer kunnen profiteren van de convectie. Als het ware is de buitenste regenband dus een ‘tweede eyewall’. Het is tot op heden niet precies duidelijk waarom bij sommige orkanen een tweede eyewall ontstaat. Hoewel eyewalls aan de hand van radar- en satellietbeelden makkelijk te identificeren zijn, is er geen concrete definitie van wat een ‘tweede eyewall’ inhoudt. Wel blijkt uit onderzoek dat ze relatief vaker ontstaan bij majeure orkanen met windsnelheden van minstens 185 km/u.

Het proces van de eyewall replacement cycle

Als er eenmaal een tweede eyewall is ontstaan, volgt vaak een eyewall replacement cycle. De buitenste eyewall vormt zich hierbij tot ring. Vervolgens kruipt deze ring steeds dichter richting het oog en omringt de binnenste eyewall. Door de voortdurende convectie van de binnenste eyewall wordt er veel warmte en vocht opgenomen vanuit de oceaan. Hierdoor is het zeewater bij de kern van de cycloon kouder dan het water rond de cycloon. Door aanzuiging van warmere lucht met meer vocht van buitenaf kan de buitenste eyewall verder intensiveren. Echter wordt hierbij de binnenste eyewall niet meer gevoed, waardoor deze uitsterft. Uiteindelijk lost deze geheel op. De eyewall replacement cycle is hiermee voltooid. Het verloopt redelijk snel, meestal duurt het niet langer dan 12 uur in totaal.

  • Welke extreme weerfenomenen kunnen we vinden op onze planeet? Lees er meer over in dit boek!

Transformatie tot ringvormige orkaan

Door de eyewall replacement cycle veranderen de eigenschappen van de tropische cycloon. Deze transformeert namelijk tot ringvormige cycloon (annular cyclone). Daarbij is de tropische cycloon symmetrisch van vorm met één enkele cirkelvormige eyewall. Het oog neemt toe in grootte, omdat de ruimte met rustige condities tussen de twee eyewalls wordt opgenomen in het oog. Bij de transitie naar ringvormige cycloon neemt de maximale windsnelheid af. Dat komt doordat de hoogste windsnelheid voorkomt in de binnenste eyewall, maar die is opgelost. Echter breidt de storm zich bij een eyewall replacement cycle vaak uit. Hierdoor krijgt een groter gebied te maken met de zeer hoge windsnelheden. Nadat de eyewall replacement cycle is voltooid, kan de tropische cycloon weer verder intensiveren.

Sommige linkjes bevatten affiliate

Pim

Door Pim

Student Bodem, Water, Atmosfeer aan de Wageningen Universiteit (Nederland). Van jongs af aan ben ik al gepassioneerd door het weer! Mijn focus ligt op het schrijven van artikels rond tropische stormen.


Verder lezen

Alles bekijken