Onweerskansen 16 juli 2015
Een kortstondige opstoot van tropische lucht wordt volgens de laatste weerkaarten gecounterd door onweerskansen in de nacht van donderdag 16 juli op vrijdag 17 juli. We zijn heel sceptisch geworden tegenover de onweerskansen door het verleden, doch mogen we later vanmiddag en vanavond niet uit het oog verliezen daar het weeral gaat om een ideale match tussen onstabiliteit (CAPE) en windschering (SHEAR) enerzijds.
U begrijpt dat bij dergelijke natuurfenomenen het altijd zaak is om te nowcasten en de actuele situatie te vergelijken met onze prognose. Onweer is namelijk geen statisch gegeven dat zich aanpast aan een weersverwachting. Het is eerder de weersverwachting die zich moet aanpassen aan onweer. Voor sommigen is dit een nieuwe manier van ‘kijken naar het weer’.
- Moeilijke termen? Lees onze extreem weer gids
- Wat zijn supercells tijdens onweersbuien?
Actuele weersituatie in België en Nederland
Een goed weerbericht begint altijd met de actuele analyse te maken. Hoe gedragen de temperaturen zich in verhouding met het wolkendek en vooral: hebben weermodellen de actuele situatie in de smiezen. Dat alles geeft ons een goede richtlijn voor de komende uren aangezien de opbouw van onstabiliteit afhankelijk is van de temperatuur.
Stel dat we rond 14:00 een temperatuur bereiken die enkele graden onder de temperatuur van het weermodel blijft, dan zal ook de opgebouwde energie in de atmosfeer minder zijn. Minder energie impliceert meteen ook een mindere kans op hevig onweer (al moet je ook nog altijd de dynamiek in beschouwing nemen).
Bij het bekijken van de Franse temperatuurkaart omstreeks 12:32 zien we het nu al aardig opwarmen boven het zuiden en centrale deel van het land. Met temperaturen ruim boven 30 graden wordt er nu reeds latente onstabiliteit ontwikkeld in de betrokken zone. Deze hoge temperaturen verplaatsen zich geleidelijk richting het noorden zodat de omgeving van Parijs straks ook in de zone komt te liggen van tropische hitte (35°C).
De grens met België blijft steken op maxima nabij de tropische treshold met aldaar een minder hoge opbouw van CAPE. Dat wordt in de avondperiode grotendeels gecompenseerd met een gevaarlijke dynamische set-up.
- Volg de weerberichten ook op Facebook!
Onweerskansen 16 juli
In concreet mogen we onweders verwachten die vanaf de grond kunnen ontstaan. We heten dit surface based onweer en de beste kans daarvoor vinden we terug in Frankrijk. Door de hoge temperatuur (2 meter) wordt de CIN (het dekseltje op de vrije convectie) verpulverd en gaan er buien ontstaan. Door de middelmatige 0 tot 1 km windschering van 10 tot lokaal 12,5 m/s, een deep layer windschering van 20 tot lokaal 25 m/s mogen we interessante buien verwachten.
Deze dynamische set-up laat supercells toe die in staat zijn om een roterende luchtkolom te veroorzaken. Uitzakkingen onder de basis van de wolk (meso en/of wallcloud) behoren in dat geval tot de opties. Een eventuele windhoos is met een storm relative helicity van 300 tot 400 m2/s2 niet uitgesloten (weliswaar vrij klein vanwege het hoge LCL niveau, 1000 meter gemiddeld).
De beste opties op hevig onweer komen in de late namiddag/vooravond voor. Dan lijkt de dynamische forcering het grootst op voorwaarde dat er reeds enkele buien vanaf de grond zijn ontstaan. Het zou zonde zijn dat met een dergelijke dynamische set-up qua windschering er geen buien kunnen profiteren van de hoge waardes tussen de 0 en 6 km (vergelijk: een pint zonder schuimkraag).
Veel mensen willen bij de kansen op onweer ook de diameter van hagel weten. Logisch na het debacle van vorig jaar in Wingene toen heel wat mensen in West-Vlaanderen verrast werden door supercells met hagel tussen 3 en 6 cm. Vanavond lijkt de kans op dit randverschijnsel eerder klein (oorzaak: mager aanbod van CAPE). Indien er hagel valt, eerder in de grootorde van 1 tot 3 cm.
- Bekijk de live hagelradar
Gaat NoodweerBenelux stormjagen?
Er zijn heel wat mensen die ons volgen op sociale media en graag weten of wij gaan uitrijden met het team. De kans is groot al lijkt het zich vooral te beperken tot de zone ten westen van Brussel – Antwerpen – Charleroi. Enig nadeel aan de onweerskansen vanavond is dat eventuele buien zich snel gaan verplaatsen van zuid naar noord.
De treksnelheid ligt op zo’n 60 tot 70 km/h. Zonder autosnelweg en met de nodige file in de binnensteden een onmogelijke opdracht om veilig te stormjagen. We blijven dus eerder stationair op 1 plaats.
- Bekijk de nieuwste weerfoto’s op Instagram
Herstel zomerweer na onweerachtige periode?
Onweer kan een fijne afsluiter vormen van een warme periode (op voorwaarde dat er geen schade is). Helaas is onweer ook vaak het begin van een onstabiele en koelere fase in de zomer. Volgens de meest recente output van GFS alsook ECMWF zien we na een tijdelijk dipje in het weekend opnieuw hogedrukimpulsen ontstaan vanuit het zuidwesten.
Het hogedrukgebied nabij de Azoren wil opnieuw het Europese vasteland veroveren. Dat en nog veel meer in de update die Arjan later dit weekend of begin volgende week zal verzorgen.
- Bekijk de weersverwachting voor komende dagen