8 november 2019 - 3 min. lezen 0 reacties

Afgelopen weken viel er eindelijk weer regen van betekenis en kon de natuur recupereren, maar hoeveel viel er nu precies in oktober? En hoeveel hoger dan normaal was de gemiddelde temperatuur? Het is reeds 8 november en dus dringend tijd voor een terugblik op oktober 2019!

Oktober was zachter dan normaal

Oktober 2019 zal de boeken ingaan als een zachte maand voor de Benelux. Zowel in België als in Nederland lag de gemiddelde temperatuur ongeveer 1°C boven het normale (11.6°C vs 10.7°C in de Bilt en 12°C vs 11.1°C in Ukkel). Desondanks startte de maand met koeler weer. De scheidingslijn tussen koele lucht passeerde echter over de Benelux, waardoor we overgingen van frisser weer naar ruim te zacht weer rond de wisseling van de eerste decade. Bij die passage viel er veel regen, alweer!

Van nazomer was niet meteen sprake, maar rond halverwege de maand werd het dan toch nog een keer 20°C en meer. Eind oktober werd het terug koeler door een diepe trog in de straalstroom en kregen we op veel plaatsen de eerste keer nachtvorst (-3.2°C was de laagste temperatuur in Elsenborn) en gemiddeld over de Benelux gesproken gebeurt dit iets later.

Temperatuurafwijking ten opzichte van normaal in Ukkel.
Temperatuurgrafiek voor de Bilt in Nederland. Het gemiddelde was overwegend boven normaal.

Natter dan normaal

Na een droge zomer was het afwachten of we nog eens een natte herfstmaand zouden krijgen om de waterbronnen aan te vullen. Uiteindelijk werd oktober 2019 natter dan normaal (gemiddeld 25% meer water per vierkante meter). De regionale verschillen waren wel erg groot, met in het noordwesten van Nederland meer dan de dubbele normale hoeveelheid neerslag, terwijl het in het oosten wat droger bleef (ongeveer de normale hoeveelheid).

In België was het net het omgekeerde, met in het westen wat minder neerslag dan normaal en in het oosten wat meer dan normaal. De droogte is zeker nog niet overal opgelost en de regionale verschillen zijn er alleen maar groter op geworden. Meer informatie omtrent de neerslag-droogte in oktober is te vinden in dit artikel.

De natte omstandigheden en relatief hoge temperaturen vormden wel de ideale groeiomgeving voor paddenstoelen, die sinds lange tijd nog eens optimaal en in grote aantallen uit de grond konden komen.

Vooral in het zuidoosten van België viel er veel meer neerslag dan normaal.
In Nederland was het dan weer juist het noordwesten waar er veel meer regen viel dan gemiddeld.

Wereldwijd warmste oktobermaand sinds het begin van de metingen

Met een gemiddelde temperatuurafwijking van +0.69°C ten opzichte van 1981-2010, was oktober 2019 de warmste oktobermaand sinds het begin van de metingen. Recordhouder oktober 2015 werd met 0.01°C verbroken. Onderstaande kaart toont aan dat het vooral in de Noordpool-regio, Europa en grote delen van Azië veel warmer was dan normaal.

De regio’s met koelere temperaturen waren duidelijk in de minderheid. Opvallend is wel de grote blauwe zone in Noord-Amerika. Daar verliep oktober dus gevoelig frisser.

Maandelijkse afwijking ten opzichte van 1881-2010. (Copernicus)
Temperatuurafwijking over de hele wereld en in Europa. (Copernicus)

Lander

Door Lander

Postdoc glaciologie/klimatologie aan de ETH Zürich en VUB. Ik woon deeltijds in Zwitserland/België. Afgestudeerd fysisch geograaf aan de KU Leuven / VUB in de specialisatie weer- en klimaat. Sinds jongs af aan gepassioneerd door weer en klimaat focus ik mij binnen het team op het schrijven van weerberichten, blogs en het ontwikkelen van onze weerkaarten.


Verder lezen

Alles bekijken
9

Onweerskans op zaterdag 4 mei 2024

2 dagen geleden - 4 min. lezen