10 maart 2024 - 4 min. lezen
0 reacties 0

Al sinds 13 maart 2023 breken de oceaantemperaturen elke dag een nieuw record. Ondertussen is ook het absolute record verbroken. De wereldwijde zeewatertemperatuur (aan de oppervlakte) bedraagt 21.2°C. Wat is de reden van deze hoge temperaturen? Wat verwachten we de komende weken en maanden? En wat kunnen de gevolgen zijn?

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Wereldwijde zeewatertemperatuur breekt records

2023 was een uitzonderlijk jaar voor de oceanen. Sinds 13 maart 2023 brak de wereldwijde zeewater temperatuur elke dag een nieuw dagrecord voor hoogste waarde sinds het begin van de metingen. Op 26 augustus 2023 bereikte de temperatuur een nieuwe allerhoogste waarde van iets meer dan 21.1°C.

2024 gaat gewoon verder op dat elan. Sinds 1 januari werd er tot nu toe opnieuw elke dag een dagrecord gebroken. Ondertussen is ook het absolute record verbroken, met een wereldwijde zeewatertemperatuur die nu 21.2°C bedraagt. Dat is de hoogste waarde die we geregistreerd hebben sinds het begin van de metingen.

Evolutie van de wereldwijde gemiddelde zeewatertemperatuur. De jaren 2022, 2023 en 2024 zijn uitgelicht met een andere kleur. Bron data: NOAA OISST v2.1

Wat is de reden van de warme oceanen?

De reden voor de extreem hoge zeewatertemperaturen is tweedelig. Eerst is er het effect van klimaatverandering. Naarmate onze atmosfeer opwarmt, door het broeikaseffect, neemt ook de oceaan stilaan meer energie op. De oceanen slaan zelfs meer dan 90% van de warmte op. Die warmte belandt vooral in de bovenste laag van de oceaan en resulteert in een geleidelijke verhoging van de gemiddelde zeewatertemperatuur. Doorheen de jaren verwachten we daardoor een stijging, die we ook duidelijk observeren met onze meetinstrumenten.

De tweede reden is El Niño. Sinds vorig jaar hebben we op Aarde te maken met het natuurfenomeen El Niño. Dit fenomeen zorgt voor hogere temperaturen in de Stille Oceaan, waardoor de zeewatertemperaturen op aarde gemiddeld hoger liggen wanneer er een El Niño actief is. Dat maakt ook onderstaande grafiek duidelijk. In 2016 was de gemiddelde zeewatertemperatuur op aarde ook duidelijk hoger door El Niño. Als we de trend van toen werd geëxtrapoleerd naar 2024, werd de groene lijn bekomen. En we volgen die nu vrij goed. De combinatie tussen klimaatverandering en El Niño is dus de reden.

Wat zal de zeewatertemperatuur doen de komende weken?

Als we opnieuw gebruik maken van bovenstaande geëxtrapoleerde grafiek, zouden we verwachten dat de zeewatertemperaturen de komende weken stilaan zullen dalen. Dat komt enerzijds omdat we evolueren richting herfst/winter op het zuidelijk halfrond waar de grootste oppervlakte zeewater aanwezig is. Anderzijds komt El Niño ten einde en zal het effect daarvan stilaan vervagen. Toch zeker wat betreft de zeewatertemperatuur. Het effect van El Niño op de luchttemperatuur is meestal vertraagd waardoor dit nog wel enkele weken/maanden records zal breken. Uiteindelijk verwachten we wel een overgang naar La Niña waarbij de temperaturen van het zeewater gemiddeld wat lager liggen.

Wat kunnen de gevolgen zijn van de hoge zeewatertemperaturen?

Warmer zeewater bevat meer energie dan koud zeewater. Concreet betekent dit een potentieel op meer en fellere regen bij de vorming van buien en lagedrukgebieden. Ten westen van Afrika wordt de zeewatertemperatuur met extra aandacht gemonitord omdat dit brongebied van orkanen sterk bepaalt hoe krachtig orkanen mogelijk kunnen worden. Als de zeewatertemperatuur veel hoger is dan normaal, is de kans op een intens orkaanseizoen groter. Voor de Benelux betekenen hogere temperaturen in de Noord-Atlantische Oceaan meestal ook een potentieel voor meer regen.

Lander

Door Lander

Postdoc glaciologie/klimatologie aan de ETH Zürich en VUB. Ik woon deeltijds in Zwitserland/België. Afgestudeerd fysisch geograaf aan de KU Leuven / VUB in de specialisatie weer- en klimaat. Sinds jongs af aan gepassioneerd door weer en klimaat focus ik mij binnen het team op het schrijven van weerberichten, blogs en het ontwikkelen van onze weerkaarten.


Verder lezen

Alles bekijken