11 december 2021 - 6 min. lezen
0 reacties 0

De meteorologische herfst van 2021 is inmiddels ten einde gekomen. Na een warme en droge septembermaand volgde een natte oktober. De laatste herfstmaand, november 2021, was qua temperatuur vrij gemiddeld, zonder grote uitschieters en viel vooral op door de weinige neerslag en door de vele dagen met rustig weer en weinig wind. Er waren hierbij echter grote regionale verschillen, zowel in de neerslagtotalen als in de gemiddelde maandtemperatuur. Ook kwam het tot de eerste winterse perikelen van het seizoen. Tijd voor een uitgebreide terugblik op november 2021.

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Afwisseling van rustige en wisselvallige perioden in november 2021

November 2021 kende een afwisselend verloop. Soms beleefden we enkele rustige en droge dagen met weinig wind. Maar zoals vaker in de herfst kwam het ook weleens tot onstuimige momenten met regen, grijs weer en meer wind.

Rustig en koud begin

De voorlaatste maand van 2021 begon op de eerste dag met wisselvallig weer, als gevolg van een lagedrukgebied boven de Noordzee. Het was ook zacht. Voor België was dit ook meteen de warmste dag van de maand met maxima van 14,2°C in Koersel en Kuringen. Hierna werd de atmosfeer rustig en van 2 tot 5 november was het vaak droog en kwam de zon af en toe tevoorschijn. In de nachten klaarde het meestal op, en bij weinig wind kon het soms al flink afkoelen met lokale vorst. Ook ontstond er mist, die overdag soms lang bleef hangen of overging in lage bewolking, waardoor het kil en grijs bleef.

Vanaf 5 november kwamen we in een westelijke stroming terecht. De temperaturen lagen daardoor weer rond of iets boven normaal. Er trokken af en toe wat zwakke storingen over, die onder invloed van een hogedrukgebied weinig regen brachten.

Tijdelijk meer invloed van lagedruk

Op 13 november 2021 sloeg het weer om en werd het wisselvalliger. Een afgesnoerd lagedrukgebied was door de barrière van hogedruk gebroken en trok vervolgens van noord naar zuid over de Benelux. Die dag verliep kletsnat, maar ook zacht met temperaturen tot meer dan 14°C. In Schiphol en De Kooy (NL) werd het 14,4°C, de hoogste temperatuur van november 2021.

De weerkaart van zaterdag 13 november. Een lagedrukgebied trekt over de Benelux naar het zuiden. (wetterzentrale.de)

In de week hierna kregen lagedrukgebieden iets meer grip op ons weer. Hierdoor werd het vooral zachter met zowel zachte dagen als nachten. Neerslag bleef vaak uit vanwege de hogedrukkern die dichtbij bleef. Op sommige dagen kwam de zon er goed door, zoals op 21 en 22 november. Tijdens helder weer kon het ‘s nachts ook goed afkoelen, waardoor op 22 november in De Bilt en op 23 november in Ukkel de eerste vorst van het seizoen werd gemeten.

Lagedruk zorgt voor wisselvallig en koel einde van november 2021

Vanaf 24 november begon het hogedrukgebied zich te verplaatsen naar de Atlantische Oceaan. Zo kwam de Benelux ten oosten hiervan in een noordelijke stroming terecht. Lagedrukgebieden konden ons vanaf dat moment wél bereiken en brachten ook nog eens koude lucht uit de poolstreek met zich mee. Op 25 november kwam het tot de eerste winterse neerslag in de Ardennen en de dagen erna werd ook de rest van de Benelux af en toe getrakteerd op winterse buien. Tevens daalden de temperaturen en werden de regenmeters deze dagen goed gevuld. Vooral in de westelijke provincies viel veel neerslag. De laatste dag van de maand was zacht en nat, omdat de stroming naar zuidwest kantelde.

November 2021 was een maand met grote regionale verschillen

Hoewel de maand november gemiddeld over de gehele Benelux ongeveer normaal verliep qua zonneschijn duur, waren er wel grote verschillen zichtbaar in de gemiddelde temperatuur en in de hoeveelheid neerslag.

Temperatuur

Kijken we naar november 2021 als geheel, dan zien we dat het in het westen en noorden van Nederland iets warmer was dan normaal. In De Kooy (bij Den Helder) was het gemiddeld 9,0°C tegen 7,8°C normaal. In het zuidoosten van Nederland en in België en Luxemburg was het juist kouder dan gemiddeld.

De landelijke hoofdstations vertonen hetzelfde beeld. In De Bilt (NL) was november 2021 vrij zacht met 7,4°C tegen 7,0°C normaal. In Ukkel (BE) was het kouder dan gemiddeld met 6,4°C tegen een gemiddelde van 7,2°C over 1991 t/m 2020.

De gemiddelde temperatuur in november door de jaren heen in De Bilt (boven) en Ukkel (onder).

Op beide stations kwam het eind november tot de eerste vorstdag (minimumtemperatuur < 0°C) van het seizoen. In zowel De Bilt als Ukkel kende de slachtmaand twee vorstdagen. Normaal duikt de temperatuur vier keer onder het vriespunt. IJsdagen waarop het de hele dag vriest, kwamen niet voor.

  • Met deze ijskrabber kunt u ‘s ochtends snel het ijs van uw autoruiten krabben!

Neerslag

Ook de hoeveelheid neerslag verschilde sterk binnen de Benelux. Aan de westkust was het nat, met op sommige plekken meer dan 100 mm neerslag in totaal. De storingen die gedurende de novembermaand overtrokken lieten regelmatig meer dan 10 mm neerslag achter in de kustgebieden. In de centrale en oostelijke delen van de Benelux was het juist aan de droge kant. Op sommige plekken werd slechts 20 tot 30 mm opgevangen in de pluviometer.

In De Bilt lag de neerslagsom in november 2021 met 76,5 mm dicht bij de normale waarde (79,7 mm). Ukkel kende een droog verloop van de maand met slechts 33,5 mm tegen 76,2 mm als klimatologisch gemiddelde. De helft hiervan viel bovendien in de laatste 5 dagen van november.

De hoeveelheid neerslag in november 2021 was in De Bilt (bovenste afbeelding) normaal, in Ukkel (onderste afbeelding) was het een droge maand.

Zonneschijn

November 2021 verliep qua zonneschijn redelijk gemiddeld. Op de meeste plekken scheen de zon nagenoeg even lang als normaal. In het uiterste zuidoosten van België en in Luxemburg was het zonniger dan normaal. De Bilt kwam uit op 58,4 zonuren. Dat zijn er 9 minder dan normaal. In Ukkel scheen de zon 57 uren, tegen 65,8 normaal.

In De Bilt (NL) scheen de zon in november 2021 iets minder dan in de gemiddelde novembermaand.

Sommige linkjes bevatten affiliate

Pim

Door Pim

Student Bodem, Water, Atmosfeer aan de Wageningen Universiteit (Nederland). Van jongs af aan ben ik al gepassioneerd door het weer! Mijn focus ligt op het schrijven van artikels rond tropische stormen.


Verder lezen

Alles bekijken