3 februari 2021 - 5 min. lezen
2 reacties 2

Misschien herinnert u zich het wel. Een aantal maanden geleden dreigde een ijsberg, afgebroken van Antarctica, in botsing te komen met een klein eiland in de Zuidelijke Oceaan. Daarmee dreigde de biodiversiteit op het eiland in het gevaar te komen. Mogelijks zouden duizenden pinguïnkuikens deze gebeurtenis niet overleven. Ook voor zeeleeuwen, vissen en zeeplantensoorten zou er gevaar zijn. Maar hoe is het nu gesteld met de situatie? Vond er een botsing plaats of staat die nog te gebeuren? Is het gevaar geweken voor de dierenpopulatie op het eiland?

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Situatie in december 2020: ijsberg nadert South Georgia

Koers van de ijsberg

IJsberg A-68 was oorspronkelijk afgebroken van een Antarctische ijsplaat in juli 2017 met een gewicht van 3 triljoen ton en een oppervlakte van 5.800 km². Daarmee was het de derde grootste afgebroken ijsberg tot op heden. Na enkele jaren ronddobberen werd de ijsberg A-68 uiteindelijk opgenomen in de Antarctische Circumpolaire Zeestroming en dreef daarmee snel noordoostwaarts.

In de tweede helft van 2020 zette de ijsberg koers richting South Georgia Island, waarbij deze zich midden december op slechts enkele kilometers afstand van het eiland bevond. Op dat moment was ijsberg A-68 bijna even groot als South Georgia Island zelf. Het was daarbij vooral uitkijken of de ijsberg effectief vast kwam te zitten in de ondiepe wateren rondom het eiland en zo het leven van vele dieren zou bedreigen.

Gevaar voor ecosysteem

Vooral de pinguïnpopulatie op het eiland liep daarmee gevaar. De 450.000 aanwezige koningspinguïns brengen namelijk 16 dagen door met het maken van een rondreis om voedsel te verzamelen. De ijsberg zou dit proces kunnen verstoren. Ook onder andere de populaties zeeleeuwen en zeeolifanten zouden gevaar lopen wegens een beperking aan de voorraad voedsel.

Wanneer de ijsberg ter plaatse zou smelten, verandert bovendien ook de watertemperatuur van de omringende zee. Dit zou het reilen en zeilen van organismen zoals algen en plankton, die doorgaans in zout water overleven, kunnen aantasten. Dit kan dan op zijn beurt terug gevolgen hebben voor de vissenpopulatie en dus ook voor de pinguïns en zeehonden. De schade aan het ecosysteem zou tientallen jaren nodig hebben om te herstellen.

  • Wat is het effect van klimaatverandering op onze energievoorziening? Ontdek het met dit boekje.

Kwam of komt er nog een botsing?

Opbreken van de ijsberg in verschillende stukken

Gedurende de rest van december en januari bleef de ijsberg rond het eiland hangen, gedreven door de oceaanstroming. De ijsberg verminderde daarbij duidelijk in grootte en brak ook in verschillende stukken door het toedoen van de ruwe golfwerking en de hogere temperaturen. In de onderste tweet wordt zo bijvoorbeeld de situatie weergegeven tot midden januari 2021.

Het laatste stuk scheurde zich enkele dagen geleden af van de ijsberg. Elk van die stukken kreeg ook een aparte naam volgens de volgorde van het aantal afgebroken stukken. Ondertussen bestaan er zo reeds 13 stukken met de benaming A-68a tot en met A-68m. Deze stukken ijsberg bevinden zich nog steeds in de buurt van het eiland, maar ze volgen elk hun eigen traject. De afbeelding hieronder schetst zo de situatie eind januari 2021.

De ijsberg met al diens afgebroken stukken eind januari 2021 (ESA).

Begin februari was de oorspronkelijk 5.800 km² grote ijsberg dus opgebroken in verschillende stukken en duidelijk in grootte afgenomen. Sinds het begin van diens tocht op de oceaan heeft de ijsberg zo ongeveer de helft van zijn oppervlakte en tweederde van zijn oorspronkelijke volume verloren. De collectieve groep van kleinere ijsbergen lijkt daarbij uit elkaar te drijven, maar ze bevindt zich wel nog steeds in de buurt van het eiland. Vormt dit nog steeds een bedreiging of is hiermee het meeste gevaar geweken?

Is er nog gevaar voor een botsing?

Doordat de ijsberg in verschillende stukken brak en de oceaanstroming de restanten waarschijnlijk rondom het eiland heen voert, zou volgens wetenschappers het meest directe gevaar voor wilde dieren en plantensoorten geweken zijn. Net via de recente reeks van afbrokkelen lijkt de dreiging van een botsing dus steeds minder en minder waarschijnlijk.

Naar alle waarschijnlijkheid kent het 4-jaar-durende verhaal dus een goede afloop voor de dieren- en plantenpopulatie op South Georgia Island. De kleinere omvang, het verder afbreken van verschillende stukken en het smelten van de ijsmassa zou het grootste gevaar wegnemen. Wetenschappers blijven uiteraard wel de laatste ontwikkelingen volgen tot ze er zeker van zijn dat er geen verdere schade kan aangericht worden. Al bij al een happy end!

Sommige linkjes bevatten affiliate

Yoni

Door Yoni

Afgestudeerd geograaf aan de KULeuven en doctorandus binnen klimatologie/glaciologie aan de VUBrussel. Binnen NoodweerBenelux ben ik vooral bezig met het schrijven van artikels en het programmeren van tools om bepaalde weerelementen te voorspellen.


Verder lezen

Alles bekijken