5 januari 2021 - 6 min. lezen
825 reacties 825

Ondanks een noordoostelijke luchtstroming blijft het voorlopig moeilijk om vorst te krijgen in de Benelux. In de Ardennen ligt boven 400 m een gesloten sneeuwdek maar elders is het qua winter voorlopig beperkt. Komende dagen wordt het een fractie kouder met grotere sneeuwkansen en vooral tijdens het weekend is er ook kans op nachtvorst. Volgende week lijkt een verzachting in de maak.

  • Samen met al onze fans, volgers en weerliefhebbers zijn we op weg naar 15.000 euro in de crowdfunding! 🏆

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Somber en grijs, geen echt winterweer

We starten het discussie topic vandaag met een grafiek van het aantal zonuren van de afgelopen 31 dagen. Conclusie? Het was somber en grijs, zeer grijs. Op 1 januari scheen de zon nog bijna 3u maar sindsdien hebben we quasi geen zon meer gezien. Ook tijdens de laatste dagen van 2020 was het erg grijs. Lage wolkenvelden blijven voortdurend hangen/plakken en hebben/hadden geen neiging te bewegen.

Zonuren in Ukkel afgelopen 31 dagen. (KMI)

Het resultaat is dat ondanks matige koude bovenluchten (tot -7°C op 1500 m) het amper, tot zelfs helemaal niet, tot vorst is gekomen. Met weinig variaties was het de afgelopen dagen veelal tussen 1 en 4°C met soms lichte regen en natte sneeuw. De hoogte van de Ardennen was wel genoeg om wat winterweer te veroorzaken. Op de hoogste toppen van de Ardennen ligt 20 tot lokaal 24 cm sneeuw (regio Wideumont).

Sneeuwhoogte in de Benelux op 5 januari.

Bekijk de actuele sneeuwhoogte en geef meldingen door via deze link.

Er is nog een tweede reden (naast bewolking) waardoor de winter momenteel weinig in huis heeft. De brongebieden zijn niet koud genoeg en er wordt voortdurend zachte lucht naar Oost-Europa gepompt. Geen ijskoude lucht dus op hoogte, maar matig koude lucht.

De ijskoude lucht wordt de pas afgesnoerd door zachtere lucht. (Wetterzentrale)

Woensdag/donderdag kans op sneeuw

Woensdag en donderdag houdt het sombere weer nog aan. Er komt wel wat meer depressie invloed waardoor de kans op neerslag toeneemt. Dat gebeurt vooral vanaf woensdagavond. In de oostelijke en zuidoostelijke regio’s van de Benelux neemt de kans op sneeuw toe, terwijl het elders om natte sneeuw en regen zal gaan. In de Ardennen wordt de sneeuwlaag verder aangedikt. Onderstaande kaart toont ook in het oosten van de Benelux een sneeuwdek van 0-3 cm. We sluiten dus zeker niet uit dat het eventjes wit kan worden!

Mogelijk een sneeuwdek in het oosten van de Benelux op Driekoningen.

Donderdag transformeert de neerslag waarschijnlijk overal weer in regen, behalve in de Ardennen. Daar blijft het net koud genoeg voor winterse neerslag. Ook vrijdag valt er sneeuw in de Ardennen waardoor de sneeuwlaag daar mogelijk kan aangroeien met 10-20 cm. Indrukwekkend! Misschien halen we de halve meter wel!

Donderdag is er vooral in de Ardennen nog kans op sneeuw.

Meer zon en kouder

Vrijdag en tijdens het weekend komt er in de Benelux waarschijnlijk wat meer ruimte voor de zon. Dat hebben we te danken aan de gunstige invloed van hogedruk. Opklaringen tijdens de nacht betekent ook meer uitstraling en potentieel lagere temperaturen. Het ziet er dan ook naar uit dat we de koudste temperaturen van deze (als we het zo mogen noemen) winterprik tijdens het weekend van 9-10 januari zullen krijgen.

Een hogedrukrug zorgt tijdens het weekend voor wat zon. (Wetterzentrale)

Bemerk op bovenstaande kaart de botsing van verschillende luchtsoorten boven Spanje. Het wordt daar een dynamisch weertje met veel sneeuw. Regio Madrid – Aragon zou zelfs mogen rekenen op 50 cm wit goud. Indrukwekkend. “Muy exceptionales”. Meer info via dit artikel.

Tijdens het weekend komt er quasi in heel Europa vorst voor.

Volgende week zachter

Kijkend naar de weerkaarten en de temperatuurpluim is het duidelijk dat er volgende week een verzachting op til is. Maandag/dinsdag trekt er een dooifront over dat vanaf het noordwesten zachtere lucht zal doen binnenstromen. Initieel sneeuwt het nog in de Ardennen, maar waarschijnlijk gaat de sneeuw ook daar over in regen (tijdelijk?).

Begin volgende week stroomt er vanaf het westen zachtere lucht binnen. (Wetterzentrale)

Weermodellen hebben het moeilijk

We gaan vandaag niet in op de Polar Vortex en de Sudden Stratospheric Warming die volop bezig is. Daar hebben we gisteren een uitgebreide blog aan gewijd.

Feit is dat door de SSW en split/verplaatsing van de Polar Vortex er interessante tijden aanbreken voor de weermannen en weerliefhebbers. We zien namelijk dat er zich opnieuw (zoals enkele weken geleden) een Poolhoog lijkt te vormen (indien de koppeling er daadwerkelijk komt). Dit is een hogedrukgebied nabij/boven de Noordpool.

Een goede parameter om dit op te volgen is de AO-index die negatief is en blijft.

De AO-index is en blijft voorlopig negatief. (NOAA)

De gevolgen zijn duidelijk zichtbaar op de weerkaarten, maar hoe het precies zal uitpakken staat nog niet vast. Concreet duwt dit Poolhoog de koude lucht weg van de Noordpool naar lagere breedtegraden. Dat lijkt vooral te gebeuren richting Noord-Amerika, Siberië-Azië en Scandinavië. Zoals de kaarten er nu bijliggen lijkt de kans op een gunstige positie voor winterweer in de Benelux eerder klein.

De koude uitstroom nabij New-Foundland lijkt depressiedruk ten zuiden van Groenland te initialiseren. Aan de oostkant daarvan staat de WAA ZW – NO gericht en met een hogedrukgebied ten westen van Frankrijk lijkt de Benelux dan te maken te krijgen met een periode van westenwinden (ZW, W en NW). Dit levert ons zacht weer op.

Met deze configuratie krijgt de Benelux zachter weer. (Wetterzentrale)

Er is echter ook een mogelijkheid dat het hogedrukgebied boven de Atlantische Oceaan connectie zoekt met het Poolhoog. Zodra dit gebeurt schuift de koude bel boven Scandinavië verder door naar het oosten en krijgt de Benelux te maken met polaire lucht vanaf het noorden. In dat geval stromen ook de brongebieden vol met diep winterse lucht.

Met deze configuratie zou de Benelux kouder weer kunnen krijgen. (Wetterzentrale)

Voorlopig durf ik nog geen kant te kiezen, maar voor winterweer zijn de weerkaarten (nog) niet kansloos. Komende dagen eerst genieten van sneeuwkansen en tijdens het weekend van vorst. Begin volgende week wordt het (al dan niet tijdelijk 😉 ) zachter!

Weerpluim ECWMF.

Lander

Door Lander

Postdoc glaciologie/klimatologie aan de ETH Zürich en VUB. Ik woon deeltijds in Zwitserland/België. Afgestudeerd fysisch geograaf aan de KU Leuven / VUB in de specialisatie weer- en klimaat. Sinds jongs af aan gepassioneerd door weer en klimaat focus ik mij binnen het team op het schrijven van weerberichten, blogs en het ontwikkelen van onze weerkaarten.


Verder lezen

Alles bekijken