7 juli 2017 - 3 min. lezen 3 reacties

Afgelopen vrijdag en zaterdag kwam het in delen van Spanje tot zware hagel. Straten kleurden in veel dorpen en steden helemaal wit. De materiële schade is groot. Hoe konden deze zware hagelbuien ontstaan in een gebied dat in deze tijd van het jaar gekenmerkt wordt door droogte?

Hagel in Spanje: aanleiding?

De reden voor het ontstaan van de buien was een bel koude lucht die op hoogte uitzakte tot over het Iberisch Schiereiland. Op 850 hPa (1,5 kilomeer hoogte) daalde de temperatuur naar circa 5°C. Dat zijn waarden die we in die omgeving niet vaak tegenkomen in juli of augustus.

Aan de oostkant van deze bel met kou bevond zich echter zeer warme lucht. Deze had een oorsprong boven de Sahara, maar pikte in het laatste deel van zijn reis nog vocht mee van de Middellandse Zee. Daardoor was deze luchtsoort niet alleen extreem warm, maar ook zeer vochtig in de onderste kilometers.

Op het grensvlak tussen de koude lucht en zeer warme lucht ontstond rond 27 juli een lagedrukgebied boven de Spaanse Hoogvlakte. Met de komst van het lagedrukgebied begonnen er zware onweersbuien te ontstaan boven het Spaanse binnenland.

Door de aanvoer van vochtige lucht vanaf de Middellandse Zee aan de oostkant van het laag, werden de buien steeds actiever. De combinatie met warme lucht werkt immers als voeding voor onweersbuien. Daarnaast raakte de atmosfeer door het grote temperatuurcontrast onstabiel. Ook dit hielp mee bij het verder ontwikkelen van de buien.

Gerona

Op vrijdag 30 juni arriveerden de buien in Gerona, Catalonië. De passage ervan ging gepaard met stortregen en extreem zware hagel. Binnen de kortste keren lag het oude centrum bedekt onder een dikke laag hagel van wel 10 centimeter dik. Het leverde unieke taferelen op: hagelrivieren die dwars door de stad liepen. In het centrum van de stad viel bovendien heel veel regen: 143 mm. Dit alles kwam in enkele uren naar beneden, wat op grote schaal wateroverlast veroorzaakte.

Voor zover bekend zijn er geen gewonden of doden gevallen door de hagel. Wel zijn huizen en gebouwen zwaar beschadigd geraakt.

Murcia

Een dag later, op 1 juli, was het veel zuidelijker gelegen Murcia aan de beurt. Ook daar ontstonden in de loop van de ochtend enorme buiencomplexen. Verder kwam het kortstondig tot zware hagel, waarna straten en pleinen wit kleurden. In tegenstelling tot Gerona bleef de neerslag hier wel beperkt tot enkele millimeters.

Wat de situatie in Murcia dan wel weer bijzonder maakt, is dat het plaatsvond in een periode waarin het normaal gesproken kurkdroog is. Het zomerklimaat van Murcia is vele male droger dan Gerona. Vele julimaanden gaan er voorbij zonder ook maar één druppel neerslag. Het was in dit geval de vochtige lucht aan de oostzijde van het laag, die buienvorming in deze (normaal gortdroge) regio mogelijk maakte.

Normaal ligt Zuid-Spanje in juli onder invloed van het Azorenhoog. Dit hogedrukgebied perst alle vocht uit de lucht en zorgt bovendien voor een noordelijke stroming. Als gevolg daarvan blijven neerslaggebieden vaak aan de noordzijde van de Pyreneeën hangen.

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken