28 augustus 2023 - 4 min. lezen
2 reacties 2

We hebben er in de zomer van 2023 al vaker over geschreven. Waar de heftigste hitte de Benelux meestal niet wist te bereiken deze zomer, werd het zuiden van Europa regelmatig getroffen door extreme hitte. Reeds in april werd het in Spanje al op grote schaal meer dan 35°C en ook in de zomermaanden liep de temperatuur soms op tot extreme hoogte. Ook nu we dicht bij de meteorologische herfst zijn, werden er opnieuw talloze records gebroken. De ergste hitte trekt zich echter terug naar het zuidoosten, en dat gaat niet zonder slag of stoot.

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Hittekoepel bleef dagenlang hangen

De extreme hitte werd veroorzaakt door een hittekoepel die zich de afgelopen periode boven het zuidwesten van Europa bevond. Vanaf 20 augustus begon een krachtig hogedrukgebied zich op te bouwen. Eerst lag de kern boven de Golf van Biskaje, later bewoog deze zich over het zuidoosten van Frankrijk richting de Alpen.

Dit hogedrukgebied zorgde ervoor dat er dalende luchtbewegingen werden gevormd. Daardoor wordt warme lucht in de onderste luchtlagen als het ware gevangen en vormt het dus een hittekoepel. Als zo’n hogedrukgebied dagenlang blijft hangen boven dezelfde regio, kan de lucht nóg verder opwarmen, iets dat in Frankrijk en Spanje ook gebeurde tussen 20 en 24 augustus.

De hittekoepel boven Frankrijk is duidelijk zichtbaar op de kaart met de temperatuuranomalie (de afwijking ten opzichte van normaal).

Honderden hitterecords aan diggelen

Het gevolg was dat de temperatuur in Zuid-Frankrijk en Spanje sinds 20 augustus steeds verder bleef stijgen. De hittegolf was vooral noemenswaardig vanwege de timing. De heetste periode van het jaar zien we meestal ergens tussen half juli en half augustus, een periode die ook wel wordt aangeduid met de term ‘hondsdagen‘. Die periode was al voorbij, maar toch kwam het aan het einde van de zomer nog tot de heetste dagen van het jaar.

Hoewel het in het gehele westelijke en centrale deel van het Middellandse Zeegebied veel warmer was dan gemiddeld, sprong de extreme hitte in Zuid-Frankrijk, Zwitserland en het noorden van Spanje eruit. Hier werden honderden temperatuurrecords gebroken. In Frankrijk werd de hoogste temperatuur gemeten in Salindres, waar het kwik steeg tot 44,4°C op 23 augustus. Indien dit wordt geverifieerd door de nationale weerdienst Météo-France, gaat het om de hoogste temperatuur ooit gemeten in augustus in Frankrijk, boven de 44,1°C uit augustus 2003. In het noorden van Spanje werden all-time records gebroken. In de regio’s Baskenland en Cantabrië wordt de hitte vaak getemperd door de invloed van de (relatief koele) Golf van Biskaje, maar ook hier werd het ditmaal op uitgebreide schaal meer dan 40 graden.

Extreme hitte verdreven door zware onweersbuien

Vanaf 25 augustus veranderde het synoptisch patroon en drukte een westelijke stroming vanaf de Atlantische Oceaan de hitte naar het oosten weg. Dat ging niet zonder slag of stoot, want in een strook van noordoosten van Spanje richting Beieren kwam het tot zwaar noodweer. Op meerdere plekken kwam het tot forse wateroverlast en schade door hagel en windstoten.

De intense hitte houdt zich echter nog wel even op in het oosten van Europa. Op 28 en 29 augustus is het vooral in Hongarije, Servië, Roemenië, Moldavië en Oekraïne nog erg warm met temperaturen tussen 30 en 40°C. Dat is uitzonderlijk voor de laatste dagen van augustus en naar verwachting zullen er ook hier hitterecords sneuvelen. Echter zullen onweersbuien ook in deze regio een einde maken aan de extreem hoge temperaturen. Vanaf donderdag 31 augustus komen de temperaturen veelal tussen 23 en 30 graden uit.

Terwijl West- en Centraal-Europa inmiddels zijn afgekoeld, is het in het oosten van Europa op 29 augustus zo’n 10 tot 14 graden warmer dan gemiddeld! (tropicaltidbits.com)

Pim

Door Pim

Student Bodem, Water, Atmosfeer aan de Wageningen Universiteit (Nederland). Van jongs af aan ben ik al gepassioneerd door het weer! Mijn focus ligt op het schrijven van artikels rond tropische stormen.


Verder lezen

Alles bekijken