20 april 2023 - 3 min. lezen
3 reacties 3

Spanje en Portugal, kortom het Iberisch Schiereiland worden al maanden geteisterd door structurele droogte. Akkoord, tijdens het eerste deel van de winter is er wel enige tijd regen gevallen, maar dat lost een jarenlang probleem niet op. Afgelopen weken heeft de droogte opnieuw terrein gewonnen met op veel plaatsen bijzondere lage waterstanden. De stuwmeren kunnen tijdens de winter en het voorjaar normaal de grootste droogte counteren, maar dat is in 2023 wel even anders.

Geen vocht in de bovenste grondlaag

In het voorjaar gebruikt vegetatie veel vocht uit de bodem om te groeien. We noemen dit ook wel evapotranspiratie. Als er veel zon en warmte heerst, gaat deze verdamping razendsnel. Door het jarenlang probleem met droogte in het zuidwesten van Europa zijn veel gewassen verdwenen en is kortstondige regenval ook vaak onvoldoende. Op onderstaande kaart zien we de situatie van de toplaag van de bodem. In de onderste 40 cm is de situatie zorgwekkend.

Opvallend is de situatie in het zuidwesten van Europa. Door maandenlange droogte en de nabijheid van hogedrukgebied is er een zorgwekkende evolutie. Bosbranden ontwikkelen zich omdat er zich in de onderste 0-40 cm amper nog vocht bevindt. De uitgangspositie voor de zomer van 2023 is dan ook niet goed.

Flink temperatuurcontrast in Europa

Kijken we naar het meer globaal beeld in Europa, dan valt meteen op dat West-Europa in een te koel weerbeeld vertoeft met geregeld wat neerslag en een beduidend ander weerbeeld dan voorbijgaande jaren. Toen stond de lente quasi altijd garant voor vroegtijdig veel zon en droogte. Er heerst in de Lage Landen dan ook op dit moment geen droogteprobleem. We zien een vergelijkbaar beeld in de buurlanden met uitzondering van het noorden van het Verenigd Koninkrijk.

Het Europees weermodel ECMWF berekent in de Benelux een flink koeler scenario tegenover het 20-jaar gemiddelde. Een afwijking van 2 tot 5 graden kouder dan normaal is niet uitgesloten. Dat staat in schril contrast met Portugal en Spanje waar het mogelijk tot 12°C warmer zal worden dan normaal!

Records met een lokale 40°C?

De weersverwachting voor Spanje voor na het weekend ziet er niet meteen veel beter uit in termen van neerslagkansen en vrij normale temperaturen. Door de nabijheid van een nieuwe kern van hogedruk wordt er gewerkt aan een ultrazomers intermezzo. Zelfs de Spanjaarden zijn dit vroeg zomerweer in de lente niet gewoon.

Het Europees weermodel ECMWF berekent op grote schaal 35°C in de week van 24 april. Samen met de reeds precaire situatie qua droogte en bosbranden verwachten we geen directe stabilisatie.

De nationale weerdienst AEMET verwacht dan ook diverse temperatuurrecords. Zo kan de temperatuur op donderdag 27 april stijgen tot 37°C in het zuiden van het Iberisch Schiereiland. Met de juiste omstandigheden is een verschroeiende 40°C zelfs niet uitgesloten.

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken