COP-26: Een ambitieus klimaatakkoord of toch niet?
Afgelopen weken is er stevig onderhandeld tijdens de COP-26 klimaattop in Glasgow. O.a. talrijke wereldleiders, middenveldorganisaties, jongeren en tal van andere partijen zaten er samen om te onderhandelen over de wereldwijde klimaatambities en -financiering. Na een zeer lange onderhandelingsprocedure en lastminute nog enkele belangrijke wijzigingen bereikte men uiteindelijk een akkoord waarin alle aanwezige landen zich konden vinden. De reacties na de klimaattop zijn echter gemengd.
Sommigen vinden het een van de meest ambitieuze klimaattoppen waarin geschiedenis is geschreven, voor anderen gaat het akkoord nog niet ver genoeg en stelt het teleur. Wat vaststaat, is dat we nog een lange weg af te leggen hebben om de Parijsdoelstelling van 1.5°C te behalen…
- Volg je ons ook al op Facebook en Twitter
- Leer over weer en klimaat via Youtube
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
Wat is COP-26?
“COP” staat voor “Conference of Parties”, verwijzend naar een bijeenkomst van hoge ambtenaren. De 26 refereert naar het feit dat het de 26e maal is dat landen bij elkaar zitten om de klimaatkwestie te bespreken. De meest bekende conferenties tot nog toe waren deze van 1997 (het Kyoto Protocol) en de fameuze klimaattop van Parijs in 2015. COP-26 vond dit jaar plaats in het Schotse Glasgow, waar wereldleiders, middenveldorganisaties en tal van andere partijen samenkwamen om te onderhandelen over de toekomstige klimaatambities en – maatregelen. Na het pessimistische VN-klimaatrapport van september 2021, is het immers meer dan nodig om de ambities aan te scherpen om de toekomstige gevolgen van de klimaatopwarming zoveel mogelijk te beperken.
Wat zijn de belangrijkste uitkomsten van de COP-26 klimaattop?
Wake-up-call tot klimaatactie
Er stond heel wat op de onderhandelingsagenda van de klimaattop. De laatste maanden/jaren is nog maar eens duidelijk geworden dat de gevolgen van de klimaatopwarming alomtegenwoordig zijn. We zien immers overal ter wereld meer extreme weerfenomenen opduiken, die reeds voor heel wat schade hebben gezorgd. Tegelijkertijd zien we – na een korte daling tijdens de COVID-19-crisis – dat de wereldwijde CO2-uitstoot nog steeds stijgende is. Ook het laatste nieuwe IPCC-rapport zette de wereld met beide voeten op de grond en was een belangrijke wake-upcall om aan te zetten tot actie. Daaruit bleek immers dat de kans groot is dat we volgens verschillende scenario’s de 1.5°C al zouden bereiken in de komende decennia.
Net voor de klimaattop van start ging werd eveneens het ‘Emissions Gap Report’ gepubliceerd. De belangrijkste conclusie daarvan was dat met de huidige beloofde klimaatinspanningen we zouden afstevenen op een temperatuurstijging van gemiddeld zo’n 2.7 of 2.8°C. Reden te meer dus om de wereldwijde ambities verder aan te scherpen tijdens deze klimaattop.
- Hoe kunnen we ons voorbereiden op de klimaatopwarming? Ontdek het in dit boek.
Opwarming beperken tot 1.5°C
Ondanks de eerder pessimistische uitkomsten uit het laatste IPCC-rapport en het recente Emissions Gap Report, waarin vermeld staat dat we niet goed bezig zijn, is toch beslist op de klimaattop om het ambitieuze target van 1.5°C opwarming tegen 2100 als maximumdoelstelling te blijven hanteren. Dit werd beslist omdat uit de VN-rapporten en heel wat studies blijkt dat elke graad opwarming een groot verschil betekent in termen van impact. Een opwarming van 2°C zal veel meer verregaande gevolgen hebben dan de opwarming van 1.5°C. Op dat vlak telt elke 0.1°C die erbij komt! Daarom besliste men om- ondanks het feit dat we momenteel niet op weg zijn om deze doelstelling te halen – dit toch te blijven hanteren om druk te zetten en verder aan te zetten tot snelle klimaatactie.
Een einde maken aan fossiele brandstoffen
Een ander belangrijk aspect waarvoor men ijverde is het terugdringen van de uitstoot. De wereldwijde uitstoot is nog steeds stijgende en de beloofde inspanningen die nu op tafel liggen zijn verre van voldoende om de Parijsdoelstelling van 1.5°C te halen. Sinds het akkoord van Parijs hebben alle deelnemende landen werk gemaakt van nationale klimaatplannen met daarin zogenaamde “pledges” of beloftes om de uitstoot terug te dringen. Met dit akkoord in Glasgow ijvert men om deze beloftes scherper te stellen in nog ambitieuzere plannen, die beter in lijn liggen met de Parijsdoelstellingen.
Klimaatambities aanscherpen
Europa benadrukte nogmaals het belang van de European Green Deal en het feit dat de Unie klimaatneutraal wil worden tegen 2050. Ook Amerika streeft klimaatneutraliteit na. Daarnaast hebben ook China en India aangegeven dat ze richting klimaatneutraliteit willen streven tegen respectievelijk 2060 en 2070 en zetten daarmee een goede stap in de juiste richting. India is immers nog een sterk ontwikkelend land, waardoor zo’n belofte niet evident is. De grootste vervuilers, namelijk China en de VS hebben ook afgesproken om vanaf heden samen te werken aan klimaatmaatregelen, door o.a. de uitstoot van methaan te beperken en strengere regels in te voeren tegen ontbossing.
- Hoe werkt onze atmosfeer en welke rol spelen broeikasgassen daarin? Lees het in dit boek.
Hoe kan men de uitstoot verlagen?
Er werd ook onderhandeld over de verschillende mechanismen die kunnen bijdragen aan de vermindering van de uitstoot. Voor het eerst wordt in het Glasgowpact ook effectief de bron van de uitstoot en oorzaak van de klimaatopwarming expliciet erkend, nl. de uitstoot van fossiele brandstoffen. Een van de belangrijkste doelstellingen uit het akkoord is dan ook om de uitstoot terug te dringen door o.a. het gebruik van fossiele brandstoffen af te bouwen. Meer specifiek spreekt men over het “verminderen” van het steenkoolgebruik en bijkomend ook het bannen van de subsidies voor fossiele brandstoffen.
Klimaatfinanciering
Naast maatregelen om de wereldwijde uitstoot verder terug te dringen, stonden er ook heel wat financiële aspecten op de agenda. Zo moet er de komende jaren heel wat extra geld worden vrijgemaakt vanuit de ontwikkelde landen om ontwikkelingslanden en landen in ontwikkeling te steunen om maatregelen te kunnen nemen om zichzelf aan te passen aan de gevolgen van de klimaatopwarming. Tijdens het Parijsakkoord – en de daaropvolgende klimaattoppen – werd reeds beslist dat de westerse landen zulke financiering moeten voorzien.
Tot op heden heeft men nog te weinig actie genomen. Daarom is in het akkoord beslist om meer geld te voorzien voor ontwikkelingslanden om zich te kunnen aanpassen. De 100 miljard dollar aan jaarlijkse hulp die op eerdere klimaatconferenties werd beloofd moet dan ook echt worden aangeleverd.
COP-26 ambitieus of toch niet?
Voor vele partijen was de COP-26 in Glasgow een succes. Vooral het feit dat de doelstellingen van Parijs gehanteerd blijven is voor velen een zeer positieve zaak. Ook het feit dat er gesproken wordt over de oorzaak van de klimaatopwarming en de urgentie om de uitstoot terug te dringen door het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen is een primeur. Op dat vlak wordt het Glasgowpact als zeer ambitieus naar voren geschoven.
Toch blijven sommigen nog op hun honger zitten en is men nog niet genoeg overtuigd van de ambitie. Last-minute werd op vraag van India immers de tekst nog bijgesteld. Men spreekt immers over een “vermindering” van het gebruik van steenkool i.p.v. de “uitfasering” die eerder in de tekst vermeld stond. Bovendien vinden sommige andere partijen dat er nog te weinig daadkracht uitgaat van het akkoord en trekt men in twijfel of de Parijsdoelstellingen nog wel te halen zijn. Hoewel men het erover eens is dat het nodig is om de ambities verder te verscherpen, lijkt de 1.5°C immers zeer ver weg om te halen…
De volgende klimaattop vindt plaats in Egypte.
Sommige linkjes bevatten affiliate
