10 maart 2018 - 5 min. lezen 5539 reacties

Afgelopen week hebben we de winter vaarwel gezegd. Of dat ook voorgoed is, dat is nog maar de vraag. De weertendens voor de komende dagen is zacht. Een actieve depressie blijft gepositioneerd ten zuidwesten van de Britse Eilanden. Met deze configuratie zitten we in een zuidwestelijke circulatie gevangen en bereikt Atlantische Zeelucht ons land. Richting de derde decade zorgen drukstijgingen bij Scandinavië mogelijk voor een omkerend patroon met een oostelijke luchtstroming. Spannende ontwikkelingen die de weerman toch weer doet uitkijken naar elke run. We schrijven de winter nog niet helemaal af!

Wij nodigen jullie graag uit tot discussie onderaan dit artikel.

Van te zacht naar te koud? Roert maart zijn staart?

Maart is dè maand waarin alles kan. Strenge vorst of temperaturen van 20°C en meer, het is allemaal mogelijk. Terwijl we tijdens het begin van deze maand nog 24 uur vrieskou kregen (ijsdag) zorgt Atlantisch Zeelucht vandaag (en ook de volgende dagen) voor temperaturen tot 15°C en misschien zelfs nog meer.

We kondigden de zachte lucht vorige week al aan. Onderstaande kaart toont de temperatuurafwijking voor vandaag. Het is duidelijk dat het in België en Nederland momenteel zo’n 5 graden zachter is dan normaal in deze tijd van het jaar. Bemerk wel de sterk negatieve afwijking in Siberië.

De temperatuurafwijking voor West-Europa
De temperatuurafwijking voor West-Europa is momenteel sterk positief. Het is veel te zacht voor de tijd van het jaar. (Karstenhaustein)

Zeewater anomalie

De Noordzee blijft ruim te koud voor de tijd van het jaar. De koude maand februari is hier natuurlijk verantwoordelijk voor en de zachte lucht van de afgelopen dagen heeft het water nog niet echt doen opwarmen. De kaart (meest recente) dateert wel van 8 maart, wat dus al 2 dagen geleden is.

Volgende dagen zal de temperatuur van het water omhoog gaan maar ik verwacht niet dat de negatieve anomalie meteen zal zijn weggewerkt. Afgelopen week zagen we in Nederland het effect van koud water. Rondom het IJsselmeer en de Noordzee lagen de minima meestal lager dan elders.

Het milderende effect van water werkte nu dus in omgekeerde richting. Neem daar ook nog eens het ijs bij en je krijgt een koude invloed. Op onderstaande kaart zie je ook de veel te warme oostelijke Middellandse Zee. De lente zou daar wel eens snel warm kunnen worden (bijvoorbeeld Turkije).

Temperatuuranomalie van het zeewater.
Temperatuuranomalie van het zeewater. (Climate Reanalyzer)

Polar Vortex

Ik had niet gedacht dat ik deze week nog over de Polar Vortex ging beginnen, maar het is wel de moeite waard. Op onderstaande grafiek is te zien dat er voor de tweede keer dit jaar een omkering van de zonale winden gepland staat. Concreet wilt dit zeggen dat de Polar Vortex in plaats van west naar oost, van oost naar west zal draaien.

Dit verhoogt bij een positieve lokalisatie de kans op kouder weer bij ons. We mogen in deze tijd van het jaar en met deze kracht van de PV niet meer over een “instorting” of “SSW” spreken maar eerder over een sterke omkering.

Polar Vortex: evolutie richting het tweede deel en einde van maart. (University of Albany)

Onderstaande grafiek is een ingezoomde versie van de bovenstaande. Rond 20 maart is de omkering van de zonale winden het sterkst.

Evolutie van de Polar Vortex volgende dagen. (University of Albany)

De NAO- en AO-index

Zowel de NAO- als AO-index zijn momenteel negatief. Dat komt overeen met hoge druk bij Groenland (AO) en lage druk ten noordwesten van Lissabon (NAO). Ook tijdens het tweede deel van maart lijkt de AO-index negatief te blijven. De luchtdruk boven de noordelijke delen van deze aardhelft lijkt dus aan de hoge kant te blijven. De kansen op polaire uitstromingen blijven dus aanwezig.

AO-index
AO-index voor de komende dagen. (NOAA)

De NAO-index stijgt richting neutraal en blijft nadien ongeveer constant. Een erg positieve NAO-index in overeenstemming met een krachtig Azorenhoog en een noordelijke straalstroom zit er zeker nog niet meteen in. De depressieactiviteit over het zuidwesten van Europa lijkt nog wel een tijd aan te houden. Zonnig lenteweer krijgen we zo niet.

NAO-index
NAO-index voor de komende dagen. (NOAA)

Wat zegt de weerpluim?

Op dinsdag zien we duidelijk een dip in de temperatuurpluim. Als deze vergeleken wordt met de neerslagpluim, is het duidelijk dat we dinsdag een doorregende dag krijgen. De regenwolken houden de temperaturen op een laag niveau.

Temperatuurpluim van het Europese weermodel.
Temperatuurpluim van het Europese weermodel. De neerwaartse trend is duidelijk zichtbaar.

De wisselvalligheid zijn we duidelijk nog niet meteen kwijt. Vooral dinsdag zou nat en kil verlopen.

Neerslagpluim
Neerslagpluim van het Europese weermodel.

Op de pluimverwachting van het Europese weermodel is duidelijk te zien dat er richting de derde decade van maart een neerwaartse trend aanwezig is. Zowel overdag als ‘s nachts zouden de temperaturen dan dalen. Oorzaak is de vorming van een hogedrukgebied boven Scandinavië. Aan de oostflank hiervan rukt koude lucht op naar het zuiden. Of deze volledig tot bij ons zal geraken of eerder het oosten van Europa zal aandoen is nog koffiedik kijken.

Een echte blokkade lijkt er wel niet meteen te komen. Kleine depressies zouden dus wel voor potentiële sneeuwsituaties kunnen zorgen. Interessante ontwikkelen die zeker het opvolgen waard zijn.

Weerkaart Scandihoog
Op de weerkaart van het Amerikaanse weermodel GFS zien we duidelijk sterke koude-advectie naar het zuiden.

Puur hypothetisch maar wel interessant, deze kaart van ECMWF. Ongetwijfeld zullen er de volgende dagen nog mooie sneeuwkaarten verschijnen.

Neerslagkaart van het Europese ECMWF.
Neerslagkaart van het Europese ECMWF. Nog veel te ver maar wel mooi.

Lander

Door Lander

Postdoc glaciologie/klimatologie aan de ETH Zürich en VUB. Ik woon deeltijds in Zwitserland/België. Afgestudeerd fysisch geograaf aan de KU Leuven / VUB in de specialisatie weer- en klimaat. Sinds jongs af aan gepassioneerd door weer en klimaat focus ik mij binnen het team op het schrijven van weerberichten, blogs en het ontwikkelen van onze weerkaarten.


Verder lezen

Alles bekijken

Weersverwachting Ronde van Vlaanderen 2024

22 uren geleden - 6 min. lezen
13

Natte lente na een El Niño-winter

4 dagen geleden - 7 min. lezen