Waar en wanneer kunnen we sneeuw verwachten?

Na een koude periode met op veel plekken in de Benelux een paar nachten matige vorst is het dit weekend (iets) zachter. Met name in het noordwesten van de Benelux, waar de temperatuur duidelijk boven het vriespunt ligt. In het zuiden is het daarentegen wat kouder gebleven met vanochtend zelfs al wat sneeuw. Dat is een opmaat naar opnieuw een (vrij) koude week met zeker ook sneeuwkansen. In dit artikel lees je waar en wanneer we sneeuw kunnen verwachten in de Benelux.

• Volg NoodweerBenelux op X en Facebook
• Blijft up-to-date met livestreams en weervideo’s op YouTube
• Lees de algemene weersverwachting voor de komende dagen

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Temperaturen op zondag 14 januari zo halverwege de ochtend. In het zuidoosten van de Benelux is het nog behoorlijk koud met enkele graden vorst. In het westen en noordwesten van Nederland liggen de temperaturen echter tot 6 graden boven het vriespunt (Temperatuurkaart).

Sneeuwbuien op maandag

De eerste sneeuwkansen dienen zich al vrij snel aan. De komende 24 tot 48 uur trekt een lagedrukgebied van Noorwegen richting het zuidoosten. Aan de westflank daarvan komt behoorlijk koude lucht vanuit het hoge noorden richting de Benelux. De temperatuur daalt op 1.500 meter hoogte naar ongeveer -7 of -8 graden. Op 5,5 kilometer hoogte kan het kwik zelfs rond -40°C komen te liggen in het noordoosten van Nederland. Het grote verschil in temperaturen op hoogte en aan het oppervlak kunnen voor de formatie van talrijke winterse buien zorgen.

Algemene situatie boven West-Europa voor maandagmiddag 15 januari (Meteociel).

Omdat het vooral om lokale sneeuwbuien gaat, kunnen de verschillen van plaats tot plaats behoorlijk groot zijn. Er zitten dan ook nog flinke onzekerheden in de modellen, maar met een analyse van 4 weermodellen hieronder kunnen al wel een aantal voorkeursgebieden worden aangewezen.

• ICON-D2 (linksboven) laat vooral in het zuidoosten van Nederland en het oosten van België redelijk wat winterse neerslag zien. Cumulatief zou het gaan om plaatselijk ruim 5 cm en in de Ardennen mogelijk 15 cm aan (natte) sneeuw die naar beneden valt. Het effectieve sneeuwdek zou lokaal enkele centimeters kunnen bedragen in het laagland en tot 10 centimeter in de Ardennen.
• HARMONIE (rechtsboven) toont een redelijk vergelijkbaar beeld, maar komt ook elders in Nederland met winterse neerslag. Mogelijk dat ook daar plaatselijk een tijdelijk sneeuwdekje kan ontstaan met bijvoorbeeld een paar centimeter op de Veluwe.
• ICON-EU (linksonder) is een iets grover model, maar toont in grote lijnen opnieuw dat het zuidoosten van Nederland en het oosten van België het voorkeursgebied is. Maar ook elders – bijvoorbeeld het noordoosten van Nederland – is een lokaal sneeuwdekje niet uitgesloten als er een ’trein’ van winterse buien overtrekt.
• AROME (rechtsonder) is het meest enthousiast als het gaat om winterse neerslag. Opnieuw zouden het (zuid)oosten Nederland en (noord)oosten van België de meeste kans maken op een sneeuwdek van plaatselijk 2 – 5 centimeter, in de Ardennen zou wel eens 10 tot 20 centimeter kunnen accumuleren op de grond.

Analyse van de vier weermodellen ICON-D2, ICON-EU, HARMONIE en AROME voor de totale hoeveelheid winterse neerslag tot en met dinsdagochtend 07 uur. Het voorkeursgebied voor eventuele sneeuwbuien is het zuidoosten van Nederland en het oosten en noordoosten van België (Meteociel).

Qua timing moet het morgen voor de lager gelegen gebieden met name ’s ochtends of vanaf de late namiddag gebeuren. In het uiterste zuidoosten blijft de hele dag een reële kans op sneeuwval, mede geholpen door het reliëf (meer neerslag en lagere temperaturen). Al met al zit je in Nederland het best in Noord-Brabant en Limburg om een tijdelijk sneeuwdek van enkele centimeters te kunnen zien. In België vallen de meeste sneeuwbuien waarschijnlijk in de provincies Antwerpen, Limburg, Luik, Luxemburg en met uitbreiding mogelijk ook Vlaams-Brabant.

Intense sneeuwzone op woensdag?

Een nog spectaculairdere situatie dient zich aan op woensdag. De Benelux en omgeving lijkt dan het toneel te worden voor een tweestrijd tussen de koude lucht in het noorden en de zachte lucht in het zuiden. Een actief lagedrukgebiedje trekt van west naar oost en brengt flink wat neerslag met zich mee. Aan de noordkant van het lagedrukgebiedje waait een noordoostenwind en zal de neerslag in de vorm van sneeuw vallen.

Klassieke LMG (Luchtmassagrens/Luftmassengrenze) boven West-Europa op woensdag volgens GFS. In Parijs erg zacht met temperaturen tot 11°C tegenover maxima rond het vriespunt in Brussel met kans op sneeuw (Weerkaarten).

Het Amerikaanse weermodel GFS gaat samen met het Canadese weermodel GEM voor een vrij noordelijk positie van de sneeuwzone. In een groot deel van België zou dan 5 tot 15 centimeter sneeuw kunnen vallen en ook de zuidoostelijke helft van Nederland pakt dan nog wat mee. ECMWF en het Duitse weermodel ICON laten een zuidelijkere koers zien. Dan kan een groot deel van de Benelux er bekaaid van af komen met weinig of geen sneeuw, alleen in het (uiterste) zuidoosten kan alsnog 10 tot 20 centimeter vallen. Overigens is het oppassen geblazen, want bij de scherpe grens tussen de zachte en koude lucht is plaatselijk ook ijzel mogelijk.

Kans op neerslag (regen of sneeuw) op woensdagmiddag volgens het EPS. Het Europese ensemble laat behoorlijk wat opties zien met een zuidelijke positie van de neerslagzone. De meeste sneeuwval zal dan voor Noord-Frankrijk en het uiterste zuidoosten van de Benelux zijn (Meteociel).

Wat betreft de timing lijkt de meest intensieve sneeuwval zo halverwege woensdagochtend te beginnen. Mogelijks kan de sneeuwval aanhouden tot in de nacht naar donderdag, met name in het zuidoosten van de Benelux. Hoe verder naar het noordwesten, des te lager de intensiteit en ook hoe korter de neerslag zal aanhouden. Echter, zit je net te ver naar het zuidoosten, dan kan de sneeuwval plots overgaan in regen of ijzel. Een situatie die we dus goed in de gaten moeten houden en de weermodellen zullen gegarandeerd nog wel even blijven wisselen tussen een (iets) noordelijkere of zuidelijkere positie.