28 januari 2017 - 4 min. lezen 1 reacties

In tegenstelling tot vorig jaar (januari-februari 2016) bleef de activiteit van hevige onweersbuien met tornado’s vrij beperkt in het noorden van Amerika. Dit jaar, 2017, was het op dag 2 van het nieuwe jaar al prijs met de eerste wervelwinden. Volgens onze collega’s bij U.S. Tornadoes is er sprake van een outbreak wanneer er 20 tornado’s op éénzelfde dag worden waargenomen en bevestigd. 

Een threshold die op 2 januari 2017 is bereikt met 37 warnings en 32 exemplaren die zijn bevestigd. Vooral de regio’s van Missisippi en Alabama kregen het flink te verduren. In totaal (inclusief 21-23 januari) vielen er ruim 100 slachtoffers waaronder 73 dodelijke slachtoffers.

2 januari 2017

Wanneer we een blik werpen op de weerkaarten van het Amerikaans weermodel is een complex lagedrukgebied te zien in het westen van Noord-Amerika. Aan de oostelijke flank worden zachte en vochtige luchtmassa’s uit de Golf van Mexico richting het noorden gestuwd. De staten Missisippi, Alabama en Georgia kwamen hierdoor tijdelijk in een gunstige positie voor noodweer. De latente onstabiliteit in de vorm van CAPE en de parameters met betrekking op windshear waren namelijk hoogst interessant te noemen.

situatie lagedruk tornado outbreak
Interessante set-up met betrekking tot forse onweersbuien. Lagedruk ten westen zorgt voor flinke opstuw van warme en vochtige lucht over het zuidoostelijk deel van Noord-Amerika. Later op 2 januari 2017 trok een thermisch laagje richting het noordoosten met aan de voorzijde enkele convectieve systemen met windschade door downbursts.
outbreak 2 januari 2017
Donkere driehoekjes visualiseren de tornado’s die zijn bevestigd. De rode vlakken tonen de waarschuwingen voor tornado’s. We zien dat dit aardig overeenkomt met de daadwerkelijke tornado en er dus relatief veel vertrouwen kan geschonken worden aan de huidige radartechnologie.

21-23 januari 2017

De tornado-outbreak van deze periode kent een synoptisch andere situatie. Aan de oostelijke flank van het lagedrukgebied nabij de westkust van Noord-Amerika snoert zich een nieuw laagje af. Met een zuidoostelijke trekrichting zorgt het systeem opnieuw voor WAA aan de voorzijde. In deze sector stijgen CAPE-values en windschering tot interessante waarden.

laagje zorgt voor tornado outbreak
Lagedruk ten westen van Noord-Amerika zorgt voor luchtdrukstijgingen boven het continent. Er kan zich evenwel een klein laagje afsplitsen van het moederlaag dat zich vervolgens naar het zuidoosten verplaatst. Een situatie die extreem weer veroorzaakt in het zuidoosten van Noord-Amerika.

In deze 72 uur zijn ruim 200 waarschuwingen uitgevaardigd voor tornado’s in een bepaalde regio. Ook zijn er 73 tornado’s officieel bevestigd waarvan de meeste zich lokaliseerden in de staten Tennesee, Alabama en Georgia.

tornado outbreak januari 2017
Op de kaarten van U.S. Tornadoes is het aantal tornado’s op 21-23 januari 2017 goed te zien. Driehoekjes visualiseren tornado’s die werden bevestigd. Rode vlakken symboliseren de trekrichting van tornado’s en de waarschuwing voor de desbetreffende regio. De lichtrode zones symboliseren de kans om de tornado waar te nemen in een bepaald gebied.

Niet alleen tornado’s veroorzaken schade

Op onderstaand kaartje van het SPC (Storm Predicition Center) zien we niet alleen driehoekjes van tornado’s. Ook windevents zoals valwinden behoren tot natuurfenomenen die flink wat schade kunnen veroorzaken. Dit soort verschijnselen zijn vaak geassocieerd met tornado’s terwijl de ontstaanswijze toch helemaal anders is.

Deze straight-line-winds kennen een valversnelling tijdens de uitwisseling van warme en koude lucht. Eenmaal de koude lucht het aardoppervlak bereikt, moet het vervolgens ergens naartoe. De enige manier om zich te verplaatsen is van een verticale naar horizontale beweging. De windsnelheid bij zo’n valwind kan gemakkelijk 100 km/u overschrijden.

reports weather spc
Meldingen van tornado’s, windevents en hagel via NOAA en SPC. (02/01/17)
meldingen tornado 21 januari 2017
We hebben er de data uitgepikt van 21 januari 2017. Toen werden maar liefst 300 meldingen gedaan van enerzijds tornado’s, andere windevents en hagel. (NOAA en SPC)

Hoe zeldzaam is deze tornado outbreak?

Tornado’s zo vroeg in het jaar zijn niet zo zeer uitzonderlijk te noemen, het is echter de locatie en de hoeveelheid die opvallend is. Zo werd er namelijk voor de driedaagse van 21 tot 23 januari 2017 voor het eerste in 10 jaar een high warning voorzien voor de staten Alabama, Georgia en Florida. In tegenstelling tot de high risk in deze zone is dat niet alleen actief geweest vanwege de kans op tornado’s. Het NOAA en het SPC vreesden ook voor een langdurig effect van een stormsysteem met aan de voorzijde destructieve windstoten (derecho).

  • Uitleg HIGH risk door het NOAA: gedurende een langere tijd is er kans op noodweer met een outbreak van tornado’s en/of de aanwezigheid van een derecho. Op de schaal van 1-5 de hoogst haalbare waarschuwing.
high risk zuidoost amerika
Een paarse kleur symboliseert de high risk voor noodweer. Vooral het zuidoosten van Noord-Amerika kon zich schrap zetten voor heftige onweersbuien. Uiteindelijk viel het allemaal nog mee. Gelukkig!

Sommige linkjes bevatten affiliate

Delen


Verder lezen

Alles bekijken
1

Alle tips om komeet Tsuchinshan te spotten

17 uren geleden - 3 min. lezen

Kan geo-engineering het klimaat redden?

1 dag geleden - 6 min. lezen