Oktober 2020: vrij warm, nat en zeer somber
De laatste maand van de meteorologische herfst, november, is begonnen. Dat betekent dat we de meteorologische balans van oktober 2020 kunnen opmaken. Deze herfstmaand verliep in 2020 iets warmer dan normaal. Ook was het op veel plekken natter dan gemiddeld. Daarnaast viel het op dat de maand zeer somber verliep.
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
- Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?
- Bekijk het weerbericht voor de komende dagen
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
Zeer sombere oktobermaand
Oktober 2020 verliep in zowel Ukkel (BE) als De Bilt (NL) iets warmer dan normaal. In Ukkel was de gemiddelde maandtemperatuur 11,5°C tegen 11,1°C gemiddeld in de periode 1981-2010. In De Bilt was de afwijking t.o.v. normaal iets groter. De maand was daar met 11,3°C zo’n 0,6°C te warm.
De hoeveelheid neerslag en de hoeveelheid zonneschijn springen veel meer uit het oog. In Ukkel was de hoeveelheid neerslag normaal (75,8 mm tegen 74,5 normaal). In De Bilt was het met 107,8 mm duidelijk natter dan normaal (82,8 L/m²).
De neerslagtotalen van oktober 2020 verschillen erg per regio. In het oosten van Nederland en het noordoosten van België viel rond de normale hoeveelheid neerslag of iets meer. Dat komt neer op zo’n 60 tot 80 L/m².
In andere gebieden, met name het noordwesten van Nederland, kwam extreem veel regen naar beneden. Het KNMI-neerslagstation Bergen (Noord-Holland) was afgelopen maand het natste met 231 mm neerslag. Dat is ongeveer twee keer zo veel als de normaalwaarde. Ook in het westen en noorden van Nederland en het westen en zuiden van België viel op grote schaal meer dan 100 mm in de gehele maand.
Oktober 2020 was een zeer sombere maand. In De Bilt scheen de zon 71 uur tegen 113 uur normaal. In Ukkel was het verschil nog groter. De zon scheen daar amper 57 uur. Dit zorgt ervoor dat deze maand de boeken ingaat als de op één na somberste oktobermaand sinds de metingen begonnen in 1887. Koploper blijft 1998 met 43 uur zon.
Oktober 2020 kende een nat begin
Het begin van de maand kenmerkte zich door een komen en gaan van lagedrukgebieden. Dat had als gevolg dat het vaak nat en winderig was. Vanwege kustconvergentie kregen de kustregio’s op sommige dagen zeer veel neerslag te verwerken.
De buien die in deze periode overtrokken konden soms pittig zijn. Op maandag 5 oktober werd zelfs een windhoos gesignaleerd nabij Ekeren (BE). Dat is echt uitzonderlijk voor oktober.
Omdat de lagedrukgebieden voor veel bewolking zorgden, waren de dagen relatief fris. De nachten waren echter vaak warm in vergelijking met normaal.
Midden van de maand was rustig
Na de 10e nam de invloed van hoge luchtdruk toe en volgden er een aantal rustige en veelal droge dagen. Omdat de wind uit het noordoosten kwam was het wel fris voor de tijd van het jaar. Op 17 en 18 oktober vroor het lokaal voor het eerst in Nederland. In de Ardennen daalde het kwik tot -2,3°C, de laagste temperatuur van oktober 2020.
Herfstachtig en zacht einde
Vanaf de 19e namen lagedrukgebieden opnieuw de regie in handen. De wind draaide weer naar het zuiden en kwamen we in warme lucht terecht. Dit leidde ertoe dat op 21 oktober 2020 op veel plekken temperaturen van 20°C werden geregistreerd. In Luik werd het die dag 22,4°C. Dat is de hoogste temperatuur van afgelopen maand. Dezelfde dag werden er flinke windstoten gemeten tot lokaal meer dan 90 km/u. 21 oktober was de enige warme dag (maximumtemperatuur ≥ 20°C) van de maand.
Ook de dagen daarna zorgden storingen voor de nodige neerslag. Het einde van oktober 2020 verliep wel zacht. Ondanks dat er deze periode veel wind stond, is er in oktober geen herfststorm waargenomen.
Oktober 2020 was de warmste oktober ooit in Europa
In de Benelux vervloog oktober dus iets warmer dan normaal. Maar in grote delen van Europa was de temperatuur deze maand een stuk extremer. Vooral in Oost-Europa was de afwijking groot. In het zuidwesten van ons continent was het juist iets koeler dan normaal. Desondanks staat oktober 2020 nu bekend als warmste oktobermaand ooit in Europa. Het was gemiddeld 1,6°C warmer dan de normaal voor 1981-2010.
Wereldwijd derde warmste oktober ooit
Wereldwijd valt op dat er veel gebieden zijn waar de positieve afwijking afgelopen maand extreem was. In het Arctisch gebied is het zelfs zo warm geweest dat er nog nauwelijks ijs is aangegroeid. Wereldwijd gezien komt deze maand terecht op de derde plek in het lijstje ‘warmste oktobermaanden’. Daarmee wordt de top 6 nu bepaald door de afgelopen 6 jaar. Na de record warme september is dit jaar nog in de race om als warmste te eindigen.
